Berkshire Hathaway rót 3 tỷ USD vào cổ phiếu dầu khí khi chiến sự Ukraine bùng phát

Berkshire Hathaway gom cổ phiếu dầu

Trong bức thư gửi cổ đông công bố tuần trước, tỷ phú Warren Buffett - Chủ tịch Berkshire Hathaway - than phiền rằng ông "hầu như không tìm được khoản đầu tư nào hấp dẫn" trên các thị trường cổ phiếu.

Tuy nhiên, một báo cáo gửi tới Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) tối 4/3 cho thấy ai đó ở Berkshire, có thể là chính Buffett hoặc các cấp dưới của ông, cảm thấy cổ phiếu của đại gia dầu khí Occidental Petroleum rất hấp dẫn.

theo CNBC, tại ngày 4/3, Berkshire đang sở hữu 91,2 triệu cổ phiếu phổ thông của Occidental. Tính theo giá đóng cửa 56,15 USD/cp, số cổ phần trên có vốn hóa 5,1 tỷ USD. 

Trong đó, 61 triệu cổ phiếu được Berkshire mua trong ba ngày giao dịch cuối tuần (2/3 đến 4/3). Giá mua vào dao động từ 47,07 đến 56,45 USD/cp. Như vậy chỉ tính trong tuần này, Berkshire đã chi khoảng 3 tỷ USD để gom cổ phiếu dầu khí đúng lúc giá dầu đang lên nhanh.

Theo báo cáo tại ngày 31/12/2021, Berkshire không sở hữu bất kỳ cổ phiếu Occidental nào. Như vậy Khoảng 29 triệu cổ phiếu Occidental còn lại được Berkshire mua trong thời gian từ đầu năm 2022 đến ngày 1/3, giá mua vào không được tiết lộ.

Trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine bùng phát, giá năng lượng toàn cầu liên tục tăng sốc, giá dầu thô Brent chuẩn quốc tế chạm 118 USD/thùng vào ngày 4/3 như thể hiện trong biểu đồ trên đây. Cổ phiếu Occidental cũng đi lên mạnh mẽ khi tăng gần 18% riêng trong phiên cuối tuần (4/3) và tăng 45% trong cả tuần qua.

Tuy vậy, cổ phiếu Occidental vẫn chưa quay lại thời kỳ đỉnh cao của mình. Trong những năm 2011 và 2014, giá cổ phiếu dầu khí này có lúc vượt 100 USD/cp.

Giá dầu và chiến sự tại Ukraine

Giá dầu thô Brent vượt ngưỡng 100 USD/thùng sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine hồi cuối tháng 2. Giá dầu tiếp tục tăng mạnh sau khi Phương Tây áp nhiều lệnh trừng phạt hà khắc tới hoạt động thương mại và giao dịch tài chính của Nga.

Nga là nước sản xuất dầu lớn thứ 3 thế giới và xuất khẩu dầu và khí đốt số 1 toàn cầu. Các quốc gia châu Âu đặc biệt phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ Nga 

Các biện pháp cấm vận của Phương Tây cũng chừa lại đường cho Nga bán dầu mỏ và khí đốt. Cụ thể, hai ngân hàng lớn chuyên xử lý giao dịch năng lượng của Nga là Sberbank và Gazprombank không bị ngắt kết nối khỏi hệ thống liên lạc SWIFT như 7 nhà băng lớn khác.

Mặc dù vậy, hiện chỉ có chính phủ các nước châu Âu là vẫn sẵn lòng mua năng lượng từ Nga để sưởi ấm qua mùa đông. Nhiều doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, vận tải và lọc hóa dầu đều từ chối giao dịch dầu của Nga dù lệnh cấm vận chính thức chưa được áp lên.

Financial Times và New York Times cho biết dầu Urals của Nga từng được thế giới ưa chuộng nhưng hiện nay đang "ế" chỏng chơ dù đã hạ giá 18-20 USD/thùng so với thị trường chung. 

Các doanh nghiệp không muốn bị mang tiếng là tài trợ cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine. Nhiều người lo ngại lệnh cấm vận đối với dầu của Nga có thể được áp dụng bất cứ lúc nào, làm gia tăng rủi ro của giao dịch.

Việc nguồn cung từ Nga bị cắt đứt gần như hoàn toàn đã đẩy giá dầu lên mức cao nhất kể từ năm 2014. Thống kê dưới đây cho thấy, lệnh trừng phạt đối với dầu mỏ và khí đốt sẽ gây thiệt hại lớn nhất cho nền kinh tế Nga.

Warren Buffett chưa tìm được cơ hội lớn

Việc rót 3-5 tỷ USD vào một cổ phiếu như Occidental Petroleum không phải là một khoản đầu tư lớn với tập đoàn của Chủ tịch Warren Buffett. 

Đã nhiều năm qua, vị tỷ phú này không tìm được doanh nghiệp nào thực sự hấp dẫn để thực hiện một thương vụ sáp nhập quy mô khủng. Như thể hiện trong thống kê bên dưới, khối tiền mặt và đầu tư tài chính ngắn hạn tại ngày cuối năm 2021 vẫn đang ở vùng đỉnh lịch sử.

Thời gian qua, Berkshire chỉ mua lượng cổ phần thiểu số trong các doanh nghiệp. Với Occidental Petroleum, Berkshire đang sở hữu dưới 10% vốn. Ngoài ra, tập đoàn này còn nắm giữ chứng quyền mua thêm 83,9 triệu cổ phiếu với giá 59,62 USD/cp.

Nếu tính cả số cổ phiếu đang sở hữu và chứng quyền, tỷ lệ nắm giữ của Berkshire tại Occidental tăng lên thành 17%.

Berkshire nhận số chứng quyền nói trên sau khi cho Occidental vay 10 tỷ USD vào năm 2019 để thực hiện thương vụ mua lại công ty cùng ngành Anadarko trị giá 38 tỷ USD.

Khoản vay được thu xếp dưới hình thức cổ phần ưu đãi mà Berkshire mua từ Occidental. Hàng năm, công ty dầu khí phải trả cổ tức 8% cho tập đoàn của Berkshire Hathaway, tương đương 200 triệu USD mỗi quý. 

Vào năm 2019, Warren Buffett tin tưởng rằng giá dầu sẽ tăng trong dài hạn, CNBC cho hay. Trong nửa sau năm 2019, Berkshire mua lượng cổ phần Occidental tương đối nhỏ là 19 triệu đơn vị, trị giá khoảng 780 triệu USD vào ngày cuối năm.

Trong ngắn hạn, khoản đầu tư của Buffett thua lỗ nặng do giá dầu sụp đổ về dưới 0 trong giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19. Để tiết kiệm tiền tiền mặt, Occidental trả cổ tức quý I và II/2020 bằng cổ phiếu. Berkshire nhận lần lượt 17,3 triệu và 11,6 triệu cổ phần Occidental trong hai quý. Sau đó, công ty lại trả cổ tức bằng tiền mặt.

Báo cáo ngày 30/6 và 30/9/2020 của Berkshire cho thấy tập đoàn này không sở hữu cổ phần Occidental nào, chứng tỏ Berkshire đã bán sạch số 19 triệu cổ phiếu đã mua và gần 29 triệu đơn vị nhận dưới dạng cổ tức. Khi giá dầu tăng mạnh sau đó, Occidental đã quay trở lại danh mục của Berkshire.

Trong quý IV vừa qua, Berkshire Hathaway báo lãi ròng 40 tỷ USD, tăng hơn 10% so với cùng kỳ 2020. Như thống kê trên đây cho thấy, lợi nhuận cả năm 2021 đạt xấp xỉ 90 tỷ USD, cao gấp đôi năm trước.

Lợi nhuận hoạt động (không kể định giá lại danh mục đầu tư) quý IV tăng 45% lên 7,3 tỷ USD, cả năm đạt 27,5 tỷ USD.