Bài học 'trong nguy có cơ' từ việc Jack Ma tạo ra sàn thương mại điện tử lớn nhất thế giới giữa đại dịch SARS

COVID-19 đang phủ một sắc màu u ám lên kinh tế thế giới khi đại dịch do chủng mới của virus corona lây lan ra nhiều quốc gia.

Tính tới thời điểm ngày 21/3, các nước trên thế giới đã phát hiện hơn 250.000 ca dương tính với chủng mới của virus corona, trong đó có hơn 10.000 ca tử vong.

Ảnh hưởng của COVID-19 khiến nhiều người nhớ tới đại dịch SARS của 17 năm trước khi nhiều trường học, nhà máy và cửa hàng cũng phải đóng cửa vì căn bệnh đáng sợ và có tỉ lệ tử vong cao bùng phát từ Trung Quốc.

Nhưng trong những cuộc khủng hoảng vẫn luôn tiềm ẩn các cơ hội. Thực tế, SARS lại là một bước ngoặt để Alibaba có thể phát triển và lớn mạnh như hiện nay.

Vào năm 2003, thương mại điện tử (TMĐT) mới chỉ nhen nhóm xuất hiện tại Trung Quốc, bởi không phải ai cũng có kết nối Internet. Khi ấy, Alibaba vẫn chủ yếu là một nền tảng thương mại điện tử B2B với chức năng kết nối người mua hàng ở Mỹ với các doanh nghiệp cung ứng Trung Quốc.

Tháng 5/2003, một nhân viên của Alibaba xét nghiệm dương tính với SARS sau khi tham gia Hội chợ Canton. Đây là hội chợ xuất nhập khẩu thường niên dành cho nhóm doanh nghiệp B2B lớn nhất Trung Quốc lúc bấy giờ.

Sau khi trở về Hàng Châu và nhập viện, nhân viên trên trở thành bệnh nhân SARS thứ tư của thành phố. Khi tin loan ra, rất nhiều người ở Hàng Châu nghi ngờ Alibaba đã làm SARS lây lan trong thành phố. Tin đồn ảnh hưởng nhiều đến danh tiếng của Alibaba.

Hơn 500 nhân viên của công ty phải cách li tại nhà trong 12 ngày và thực hiện chế độ làm việc từ xa.

Dù vậy, trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới cũng ban bố lệnh cấm di chuyển, nhiều công ty tìm đến Alibaba để mua hàng. Từ tháng 3/2003, mảng kinh doanh TMĐT B2B của Alibaba có thêm 4.000 thành viên và 9.000 mặt hàng mới lên sàn mỗi ngày, chứng kiến tốc độ tăng trưởng từ 3 đến 5 lần so với thời kì trước khi SARS bùng phát.

Không có nhiều lựa chọn, các nhà bán hàng ở Trung Quốc cũng phải đầu tư vào marketing trực tuyến tên nền tảng của Alibaba. Năm đó, doanh thu của Alibaba tăng 50% và nhiều thời điểm doanh thu hàng ngày chạm mốc 10 triệu nhân dân tệ.

Một nửa trong số 1,4 triệu nhà cung cấp trên nền tảng B2B của Alibaba cũng thấy doanh số bán hàng tăng mạnh.

Điều đáng nói là Alibaba cũng ra mắt Taobao vào năm 2003 khi Jack Ma quyết tâm thực hiện dự án với một đội ngũ bí mật chỉ có vỏn vẹn 6 người. Dự án đồng nghĩa với việc Alibaba sẽ cạnh tranh trực tiếp với "ông lớn" eBay, nền tảng chợ TMĐT số 1 Trung Quốc lúc đó.

Taobao ra mắt vào tháng 7/2003 và chỉ trong hai năm đã trở thành trang TMĐT C2C hàng đầu ở quốc gia tỉ dân. Dịch SARS thực sự là một bước ngoặt đối với Alibaba trong hành trình trở thành một hãng TMĐT lớn mạnh nhất ở Trung Quốc và trên cả thế giới.

Mới đây, Jack Ma cũng chia sẻ rằng COVID-19 hiện tại chính là một cơ hội để các doanh nghiệp tái định hình, đồng thời chuẩn bị cho đà tăng trưởng sẽ đến sau khi bệnh dịch lắng xuống.

Trong một buổi tiếp xúc với sinh viên gần đây, Jack Ma khuyên các học sinh nên "tìm hướng đi giữa khủng hoảng và thay đổi", theo SCMP. 

"Hãy nhìn lại những gì các bạn muốn, những gì các bạn có và những gì các bạn nên từ bỏ", người sáng lập Alibaba chia sẻ.