Vụ thâu tóm 2,65 tỉ USD và chiến lược dùng dịch vụ giao món để cứu mảng gọi xe của Uber

Hôm 6/7, nhiều hãng thông tấn lần lượt đưa tin Uber sẵn sàng bỏ 2,65 tỉ USD để mua lại hãng giao đồ ăn Postmates trong bối cảnh tình hình kinh doanh ở mảng cốt lõi là gọi xe của công ty đang trở nên sa sút, CNBC nhận định.

Vụ mua lại Postmates diễn ra sau khi Uber không thành công trong việc thâu tóm một cái tên lớn hơn là GrubHub. Uber tuyên bố việc mua Postmates giúp công ty mở rộng mảng giao đồ ăn, đồng thời lấy các thị trường lớn như Los Angeles, Phoenix và Las Vegas với 10 triệu khách hàng thường xuyên.

Với việc tình hình dịch COVID-19 vẫn đang tiếp tục diễn biến bất thường tại Mỹ, người dân sẽ ở nhà nhiều hơn, kéo theo nhu cầu về gọi đồ ăn giao tận nhà tăng lên. Nhưng đây cũng chính là một thách thức lớn. Khi người dân ở nhà thì họ sẽ không gọi xe để phục vụ nhu cầu di chuyển, mà gọi xe mới chính là mảng kinh doanh cốt lõi của Uber.

Theo báo cáo tài chính quí I, dù nhu cầu giao đồ ăn tăng trưởng nhưng số đơn hàng Uber Eats vẫn chiếm chưa đầy 1/3 tổng số giao dịch trên Uber. Dù giảm, mảng gọi xe vẫn chiếm tỉ trọng tới 69%.

Nhiều văn phòng doanh nghiệp tại Mỹ vẫn chưa hoạt động trở lại cho đến hết năm 2020, và thực tế ấy vẫn tác động lớn đến Uber. Theo báo cáo mới đây của BTIG, tới 25% số cuốc xe khách hàng đặt trên Uber dành cho việc đi làm. 

Dẫu vậy, niềm tin của các nhà đầu tư vào Uber lại có phần tăng lên sau thông tin công ty mua lại Postmates. Theo CNBC, giá cổ phiếu của Uber tăng 6% vào hôm 6/7 và tính từ đầu năm, cổ phiếu Uber đã tăng 9,1% về giá. Dẫu vậy, mức giá hiện tại là 32,52 USD, thấp hơn so với giá ở thời điểm IPO là 50 USD.

Michael Graham, một nhà phân tích tại Canaccord Genuit, cho rằng với thỏa thuận này, 98% thị phần giao đồ ăn tại Mỹ thuộc về Uber, DoodDash và GrubHub. Ông cho rằng COVID-19 thậm chí có thể mang lại những tín hiệu tích cực.

Trong một cuộc gọi tới các nhà đầu tư, CEO Uber, ông Dara Khosrowshahi dự báo tình hình kinh doanh mảng gọi xe sẽ phục hồi muộn hơn một chút sơ với dự kiến. Riêng mảng giao đồ ăn chứng kiến Uber Eats tăng trưởng gấp đôi về số lượt đặt còn Postmates cũng đạt tốc độ 67%.

"Chúng tôi đang ở một vị thế có thể nói là độc nhất vô nhị ở mảng giao món, có thể bù đắp cho mảng kinh doanh gọi xe", Dara Khosrowshahi nói.

Dẫu vậy, những thành tựu mà Uber Eats có thể đạt vẫn rất nhỏ so với tổng thiệt hại. Hồi tháng 5, Uber đã sa thải 2 đợt với tổng lượng người lao động mất việc lên đến 6.700. Ngoài ra công ty cũng tuyên bố đóng cửa hoặc hợp nhất 45 văn phòng.

Ngoài ra, những rắc rối pháp lí cũng là những vấn đề nan giải với Uber. Bang California đã bắt đầu triển khai dự luật yêu cầu các hãng gọi xe công nghệ như Uber hay Lyft phải đảm bảo quyền lợi của đối tác tài xế như người lao động thông thường.

Postmates cũng đang gặp những vấn đề trong mùa COVID-9. Theo thông báo trên trang chủ, Postmates có khoảng 1.000 nhân viên. Hồi tháng 12/2019, trước khi dịch bệnh diễn ra, họ đã phải đóng cửa văn phòng tại Mexico, sa thải hàng chục nhân viên.

Thậm chí Postmates cũng từng tính tới chuyện IPO nhưng từ bỏ ý định sau khi chứng kiến những việc xảy ra với Uber (giá cổ phiếu sụt liên tục trong năm 2019) và WeWork (các nhà đầu tư quay lưng khiến định giá công ty sụt sâu).

CNBC đưa tin Uber dự kiến sẽ hoàn tất thương vụ này trong quí I năm tới. Các nhà phân tích dự báo doanh thu của công ty sẽ giảm 8% xuống còn 13 tỉ USD, theo Refinitiv. Trong khi đó, các nhà phân tích đưa ra dự báo xa hơn rằng Uber sẽ có sự tăng tốc trở lại vào năm 2021.

Mọi giả định về sự tái bùng nổ trong năm tới dựa trên những giả định rằng mảng giao đồ ăn vẫn sẽ phát triển trong khi hoạt động gọi xe sẽ trở lại sau khi COVID-19 trôi qua. Với tình hình dịch bệnh hiện tại ở Mỹ, những giả định đó dường như đang ở mức quá lạc quan.