Ukraine yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ giữ thêm tàu của Nga để điều tra cáo buộc ăn cắp ngũ cốc
Nghi ngờ thêm ba con tàu khác
Theo Reuters, trong một bức thư ngày 13/6, Văn phòng Tổng công tố Ukraine đã yêu cầu Bộ Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ điều tra và cung cấp bằng chứng về ba con tàu nghi ngờ có liên quan đến việc vận chuyển ngũ cốc được cho là bị đánh cắp từ các vùng lãnh thổ Ukraine bị Nga chiếm đóng gần đây, chẳng hạn như Kherson.
Bức thư cho biết ba con tàu đã xuất phát từ cảng Sevastopol vào tháng 4 và tháng 5. Phía Kiev thúc giục Ankara thu thập tài liệu về hàng hóa và đích đến tại Thổ Nhĩ Kỳ của các con tàu. Bức thư đã được Reuters xem qua.
Theo cơ sở dữ liệu vận tải Equasis, cả ba tàu chở hàng rời lớn gồm Mikhail Nenashev, Matros Pozynich và Matros Koshka, đều thuộc sở hữu của một công ty con của một doanh nghiệp nhà nước Nga bị phương Tây trừng phạt là United Shipbuilding Corporation.
Con tàu Mikhail Nenashev dỡ hàng tại cảng MMK ở thành phố Dortyol gần thị trấn Iskenderun, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 27/6. (Ảnh: Yoruk Isik/Reuters).
Kiev đã công khai cáo buộc Moscow ăn cắp ngũ cốc của nước kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu vào tháng 2. Tuy nhiên, Nga đã nhiều lần phủ nhận cáo buộc.
Ukraine là một trong những nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất thế giới nhưng đã phải vật lộn để vận chuyển hàng hóa ra nước ngoài do xung đột và nhiều cảng bị phong tỏa. Theo số liệu chính thức, ngũ cốc chiếm gần 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này.
Ông Kirill Stremousov, lãnh đạo chính quyền dân sự-quân sự ở Kherson, cho biết ngũ cốc từ khu vực này sẽ đến Crimea và nông dân địa phương sẽ chịu trách nhiệm vận chuyển. Ông khẳng định không biết về bất kỳ chuyến hàng nào đến Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Trung Đông.
Ngày 30/6, Kiev đã gửi thư yêu cầu Bộ Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ tạm giữ một con tàu khác mang cờ Nga vì nghi ngờ đang chở ngũ cốc của Ukraine từ cảng Berdyansk bị chiếm đóng. Hôm 4/7, một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết Ankara đã tạm giữ con tàu và đang điều tra theo yêu cầu của Ukraine.
Một số hàng hóa là của Nga
Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên NATO, có quan hệ tốt với cả Moscow và Kiev. Ankara đã chỉ trích cuộc xung đột nhưng cũng từ chối tham gia các lệnh trừng phạt của phương Tây. Nước này cũng đã đồng ý với Ukraine về việc chặn các chuyến hàng thương mại giữa Crimea và Thổ Nhĩ Kỳ kể từ năm 2014.
Đồng thời, Thổ Nhĩ Kỳ còn đóng vai trò chủ chốt trong các cuộc thảo luận giữa Liên Hợp Quốc, Nga và Ukraine về hành lang Biển Đen tiềm năng để xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine.
Một hình ảnh vệ tinh từ Planet Labs PBC cho thấy tàu Mikhail Nenashev tại cảng Avlita ở Sevastopol, Crimea ngày 16/6. (Ảnh: Planet Labs PBC).
Bộ Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ từ chối bình luận về hai bức thư ngày 13 và 30/6 của Kiev, mặt khác đề cập đến các bình luận gần đây của Bộ Ngoại giao.
“Chúng tôi thấy trong hồ sơ rằng cảng đi và xuất xứ của hàng hóa là Nga”, Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu nói với các phóng viên vào ngày 23/6, nhưng không xác định đó là tàu nào.
“Chúng tôi phản đối việc Nga chiếm đoạt ngũ cốc của Ukraine hoặc các hàng hóa khác… và chúng tôi sẽ không cho phép những hàng hóa này đến Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Cavusoglu nhấn mạnh.
Ông Taras Vysotskiy, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Ukraine, ước tính khoảng 400.000 tấn ngũ cốc bị đánh cắp đã được xuất khẩu. Ông Vasyl Bodnar - Đại sứ Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ, nói rằng Ukraine tin phần lớn số ngũ cốc đó đã được chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ và Kiev đã gửi những bằng chứng về sự liên quan của 13 con tàu cho chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ.
