‘Uber chỉ thông báo về việc sáp nhập với Grab, chúng tôi bị bỏ rơi'
Khi được hỏi về việc Grab thâu tóm Uber tại thị trường Đông Nam Á, các đối tác lái xe của Uber đều trả lời rằng họ chỉ đơn giản nhận được thông báo từ phía Uber thông qua app và hoàn toàn bất ngờ. Tâm trạng chung của các lái xe là bức xúc và bất lực.
 |
| Các tài xế Uber cho biết chỉ nhận được thông báo về việc Uber sẽ ngừng hoạt động tại Đông Nam Á từ ngày 8/4, tài xế nên chuyển qua trở thành đối tác của Grab... (Ảnh: Qz) |
Từng lái Uber Car gần hai năm sau đó mới chuyển qua chạy Uber Moto, anh Văn Long (Hà Nội) cho biết: “Chúng tôi chỉ nhận được tin nhắn với nội dung Uber Đông Nam Á sẽ ngừng hoạt động từ 8/4, các tài xế Uber được khuyến khích chuyển qua trở thành tài xế của Grab. Vậy thôi, không hề có thêm bất cứ thông tin gì cam kết, đảm bảo chế độ cho cánh tài xế chúng tôi”.
Cũng theo các lái xe Uber, trong khi Uber khuyến nghị đối tác lái xe của mình chuyển qua đăng ký với Grab thì phía Grab không có thông báo gì dành cho họ. Khi các tài xế này đăng ký hợp đồng với Grab, chỉ xuất hiện dòng chữ “Xin chúc mừng bạn gia nhập Grab”. Tức là, các tài xế cũ của Uber nếu muốn thì chỉ có thể đăng ký với Grab như một đối tác mới và không hề có sự chuyển giao về mặt thông tin (hồ sơ tài xế: đánh giá hạng sao, nhận xét...).
Điều mà những tài xế Uber như anh Long băn khoăn nhất hiện nay là về mức chiết khấu của lái xe khi đăng ký tài khoản mới với Grab. Được biết, số tiền phải nộp lên đến 25%/cuốc xe, mức này cao hơn so với tỷ lệ chiết khấu 20% của lái xe Uber trước đó. Không những thế, đối với tài khoản mới, lái xe Grab bị thu thêm 3,6% thuế thu nhập cá nhân, tổng cộng tài xế Grab mới phải trả cho công ty này khoảng 28,6% - đây là mức phí khá cao.
 |
| Các tài xế Uber đánh giá chính sách chiết khấu, thu thuế hộ của Uber khá minh bạch, rõ ràng. (Ảnh: Hiếu Quân) |
“Lúc đầu khi Uber cần tài xế, chúng tôi được khuyến mãi đủ thứ. Giờ họ thích làm gì thì làm, chúng tôi chính xác là bị “bỏ rơi”. Còn việc chuyển qua Grab thì phải chấp nhận thôi vì cả thị trường giờ chỉ có họ, không làm thì thất nghiệp”, anh Long thông tin.
Về phía các tài xế Grab, anh Hưng, 28 tuổi (Hà Nội) – một tài xế Grab cho biết cũng chỉ nhận được thông báo tương tự về việc Grab đã mua lại Uber Đông Nam Á và Uber sẽ ngừng hoạt động tại thị trường này từ ngày 8/4 tới. Tuy nhiên, trong tin nhắn gửi đến các lái xe Grab lại không nhắc gì đến “số phận” của những đồng nghiệp ở Uber.
Khi được hỏi về việc hầu hết tài xế Uber có thể chuyển qua Grab có ảnh hưởng gì đến các nhân sự cũ như anh, anh Hưng nói: “Chúng tôi tự biết là các lái xe Uber sẽ chuyển qua chạy Grab chứ công ty không có thông báo gì về việc này. Số khách hàng vẫn vậy mà lượng tài xế tăng lên thì tất yếu dẫn đến cạnh tranh thôi. Số lượng lái xe Grab đang quá đông và ngày càng khó kiểm soát”.
Các thủ tục lập, quản lý hồ sơ của Uber từng được các tài xế đanh giá là rất nhanh gọn, hiện đại vì toàn bộ các giấy tờ, thao tác thực hiện đều chỉ cần chuyển qua một đường link (hồ sơ điện tử, hợp đồng điện tử). Tuy nhiên, khi PV phỏng vấn các tài xế Uber, dù là người mới chạy xe hay người đã chạy được đến ba năm (từ những ngày đầu Uber xuất hiện tại Việt Nam) đều thừa nhận rằng họ không nhớ trong hợp đồng của mình có ghi thời hạn hay không, nếu có ghi thì thời hạn đến bao giờ.
Luật sư Trần Thu Nam, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội, nêu ý kiến rằng không có hợp đồng thì không thể bàn tiếp đến vấn đề quyền lợi của người lao động (tài xế) khi bị đơn phương chấm dứt hợp đồng được.
“Cần phải xem xét trong hợp đồng điện tử đó, Uber trực tiếp ký với các tài xế hay là họ ký với các doanh nghiệp vận tải, rồi doanh nghiệp ký tiếp với tài xế... Nếu có hợp đồng làm cơ sở thì đây có thể là một vụ kiện rất lớn bởi các điều khoản trong hợp đồng sẽ liên quan đến thuế, bảo hiểm... Pháp luật quy định những hợp đồng có tính thời vụ (dưới 3 tháng) thì không cần ký bằng văn bản, không cần mua bảo hiểm nhưng từ lần ký thứ hai là phải có...”, luật sư Nam nói.
Luật sư Nam nhận định thêm, Việt Nam cho đơn vị cung cấp ứng dụng công nghệ nước ngoài hoạt động thí điểm nhưng lại chưa kịp ban hành những quy định để điều chỉnh. Những vấn đề như công đoàn để bảo vệ người lao động là ai? Khi xảy ra tranh chấp thì áp dụng luật nước nào? Khi thắng kiện thì các chế tài cưỡng chế là gì?... chưa được luật hóa rõ ràng.
Trước đó trao đổi với Forbes Việt Nam, phía Grab Việt Nam khẳng định, mọi chính sách với nhân viên của Uber sẽ do Uber trực tiếp xử lý, Grab hoàn toàn không can thiệp. Việc sáp nhập là do Uber và Grab Đông Nam Á tiến hành. Grab vẫn chưa có kế hoạch tiếp nhận những nhân viên chính thức của Uber, hay thậm chí kế hoạch mở rộng văn phòng để thêm chỗ ngồi cũng chưa có.
| Thương vụ Grab thâu tóm Uber diễn ra đầy bất ngờ, tương đối đơn giản và nhanh chóng. Thông tin chi tiết của thương vụ không được công bố, chỉ có hai con số cụ thể nhất được đưa ra là 700 triệu USD – số tiền Uber đã bỏ ra cho thị trường Đông Nam Á và 27,5% là tỷ lệ sở hữu của Uber tại Grab sau thương vụ. |
