Tín hiệu phục hồi của nền kinh tế thế giới đang mờ dần

Nhiều mối lo ngại chồng chéo

Theo Bloomberg, toàn cầu phải đối mặt với nhiều mối lo ngại. Mùa đông sắp đến có thể khiến dịch tái bùng phát trước khi sản xuất ra vắc xin. Các gói hỗ trợ của chính phủ đối với người lao động gặp khó khăn, qui định của ngân hàng về việc giãn nợ đều chuẩn bị hết hạn.

Căng thẳng Mỹ - Trung có thể trở nên tồi tệ hơn trong bối cảnh bầu cử tổng thống Mỹ sắp diễn ra vào tháng 11 và làm suy yếu niềm tin kinh doanh.

Joachim Fels, Cố vấn kinh tế toàn cầu tại Pacific Investment Management Co., nói với Bloomberg Television: "Chúng ta đã chứng kiến sự phục hồi ở giai đoạn đỉnh điểm. Kể từ bây giờ, động lực sẽ giảm dần."

Điều này buộc các chính phủ phải hành động thận trọng hơn. Họ đã bơm tổng cộng gần 20.000 tỉ USD với nỗ lực đưa nền kinh tế trở lại bình thường và đã đạt được một số thành công.

Tại Mỹ, tỷ lệ thất nghiệp giảm mạnh trong tháng 8 và thị trường nhà ở là một điểm sáng. Sự phục hồi ổn định của Trung Quốc được những người lạc quan coi là bài học cho phần còn lại của thế giới. Trong khi đó, Đức cũng đang công bố một số dữ liệu công nghiệp khả quan. Các thị trường mới nổi đang được hưởng lợi khi sức mạnh đồng USD sụt giảm.

Tuy nhiên, không dễ dàng để duy trì phong độ trên tất cả mặt trận này. Nó có thể buộc các nhà chính sách phải tăng cường nỗ lực kích thích, ngay cả vào thời điểm khi một số chính phủ đang tìm cách cắt giảm gói cứu trợ. Vắc xin COVID-19 cũng không thể sớm được đưa vào sử dụng trên qui mô cần thiết để kiểm soát virus – điều kiện quan trọng để hoạt động kinh doanh toàn cầu trở lại bình thường.

Trong khi đó, những sóng gió vẫn còn rất nhiều. Ở thị trường lao động, viện trợ của chính phủ đã giúp thúc đẩy sự phục hồi ban đầu. Song việc tái cấu trúc, trang bị lại cho doanh nghiệp, phân bổ lại các nguồn lực và đào tạo lại nhân lực lại đòi hỏi thời gian dài, và có thể là không khả thi.

Trong tháng này, một số thương hiệu công nghiệp nổi tiếng nhất thế giới đã báo hiệu về việc cắt giảm việc làm.

Tập đoàn vận tải lớn nhất thế giới A.P. Moller-Maersk A/S đang lên kế hoạch cho cuộc đại tu lớn và có thể gây ảnh hưởng đến hàng nghìn người lao động. Ford Motor Co. cắt giảm khoảng 5% lao động tại Mỹ, United Airlines Holdings Inc. sẽ loại bỏ khoảng 16.000 việc làm vào tháng tới do hoạt động kinh doanh bị thu hẹp.

Triển vọng của nền kinh tế toàn cầu vẫn u ám

Ngoài ra, vẫn còn nhiều mối lo ngại khác. Tại Trung Quốc, người tiêu dùng vẫn ngần ngại chi tiêu. Các ngân hàng lớn nhất của quốc gia này vừa công bố mức giảm lợi nhuận tồi tệ nhất trong hơn một thập kỉ khi nợ xấu tăng cao.

Các nhà lập pháp Mỹ tiếp tục tranh luận về việc kích thích tài chính, có thể cần bơm nhiều tiền hơn để duy trì sự phục hồi của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Ryan Sweet, Trưởng bộ phận Nghiên cứu chính sách tiền tệ tại Moody's Analytics, cho biết việc tăng thêm 1,4 triệu việc làm trong tháng 8 là "một bước đi lớn đúng hướng". "Nhưng nền kinh tế cần phải duy trì tốc độ đó và nếu không có biện pháp kích thích tài khóa sẽ khó thực hiện được", ông nói.

Tại châu Âu, các chỉ số đo lường hoạt động đang không mấy lạc quan. Các nhà máy đang cố gắng cắt giảm chi phí do nhu cầu và lợi nhuận sụt quảm. Trong khi Pháp và Đức đã mở rộng các chương trình hỗ trợ việc làm, Anh có kế hoạch kết thúc chương trình này vào tháng 10, và đẩy hàng triệu người vào cảnh mất việc làm.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã tuyên bố từ chức vào tháng trước vì lí do sức khỏe. Trong một cuộc họp báo, ông cảnh báo rằng mùa đông đang đến và quốc gia "cần phải hành động để ngăn chặn virus".

"Các dữ liệu cho thấy bức tranh phục hồi nhanh chóng trong quý II/2020 nhưng đình trệ vào quý III. Nếu Mỹ cũng giống Đức, chẳng hạn như trong việc ngăn chặn virus và đưa hoạt động kinh tế trở lại, sẽ mang đến một kết quả tích cực đáng kể. Để trở lại trạng thái bình thường như trước khi dịch COVID-19 xuất hiện, cần phải có vắc xin", Chuyên gia Kinh tế trưởng Tom Orlik tại Bloomberg bình luận.

Thị trường chứng khoán dễ bị ảnh hưởng bởi số liệu kinh tế trong những tháng tới trong bối cảnh gói hỗ trợ tài khóa khẩn cấp đang dần bị hạn chế.

Ông Catherine Mann, Chuyên gia Kinh tế trưởng toàn cầu tại Citigroup Inc., cho biết: "Về mặt định giá, chúng ta phải nhìn xa hơn những gì đã xảy ra trong tuần này. Xét về dài hạn, hỗ trợ tiêu dùng không còn tích cực, kéo theo đó là đầu tư kinh doanh và tăng trưởng kinh tế Mỹ".

Đà lây lan của virus SARS-CoV-2 chưa có dấu hiệu dừng lại, với các đợt bùng phát mới trên khắp thế giới, và điều này làm lu mờ mọi thứ.

Ông Warwick McKibbin thuộc Viện Brookings và Đại học Quốc gia Australia nhận định ngay cả khi vắc xin được sản xuất thành công, sẽ vẫn mất nhiều thời gian để đưa nó sử dụng trên qui mô lớn toàn thế giới. Theo ông, thiệt hại mà virus gây ra cho nền kinh tế thế giới khoảng 35.000 tỉ USD cho đến năm 2025.