Ông Trump thu hồi đặc quyền thương mại của Hong Kong, quan hệ Mỹ - Trung thêm rạn nứt

Theo đưa tin từ Bloomberg, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ bắt đầu quá trình thu hồi đặc quyền thương mại của Hong Kong theo luật pháp Mỹ. Đồng thời, các cơ quan quản lí tài chính Mỹ sẽ đánh giá lại các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ nhằm hạn chế nhà đầu tư Mỹ rót vốn vào những công ty này, ông Trump nói. 

Thêm vào đó, công dân Trung Quốc được coi là mối đe dọa an ninh quốc gia sẽ bị từ chối nhập cảnh vào Mỹ.

Bloomberg dẫn lời ông Trump tuyên bố Mỹ sẽ chấm dứt hỗ trợ cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khẳng định cơ quan này đã bị Bắc Kinh thao túng trong đại dịch và "hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát" của Trung Quốc.

"Các bước đi của chính phủ Mỹ sẽ rất mạnh mẽ và ý nghĩa", Tổng thống Trump phát biểu tại cuộc họp báo ở Vườn Hồng (Nhà Trắng) ngày 29/5. Cũng tại cuộc họp báo, ông Trump không tiếp nhận câu hỏi nào.

Tuy nhiên, những động thái mới của ông Trump sẽ không diễn ra ngay lập tức và thị trường tài chính Mỹ vẫn tiếp tục đứng vững sau thông báo của ông chủ Nhà Trắng.

Thị trường chứng khoán Mỹ ngày 29/5 giảm sâu nhưng phục hồi về cuối phiên, giao dịch ít biến động sau khi ông Trump không tuyên bố thực hiện các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với Trung Quốc. Chỉ số S&P 500 tăng 0,3% vào lúc 15h10 (theo giờ New York).

Loạt thông báo của ông Trump được đưa ra sau khi Quốc hội Trung Quốc bỏ phiếu thông qua nghị quyết cho phép soạn thảo luật an ninh quốc gia đối với Hong Kong vào tuần này. Giới phê bình nhận định bộ luật mới sẽ hạn chế quyền tự do tại đặc khu hành chính Hong Kong.

Tổng thống Trump cũng liên tục đổ lỗi cho Trung Quốc về đại dịch COVID-19, cáo buộc Bắc Kinh che đậy thông tin dịch bệnh.

"Hành vi sai trái của Trung Quốc thì ai cũng biết", ông Trump nói, phàn nàn về mối quan hệ thương mại nhiều biến động giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Ông Trump chỉ ra việc Bắc Kinh đã tuyên bố chủ quyền bất hợp pháp ở Thái Bình Dương, đồng thời phá vỡ lời hứa về việc đảm bảo quyền tự trị của Hong Kong.

"Chính phủ Trung Quốc liên tục vi phạm lời hứa với nước Mỹ. Chúng tôi không thể bỏ qua hay gạt sang một bên những sự thật hiển nhiên này. Thế giới hiện đang trải qua nhiều mất mát do hành động của Bắc Kinh trong đại dịch", ông Trump nhấn mạnh.

Theo Bloomberg, các biện pháp trả đũa của Washington không bao gồm việc hủy bỏ thỏa thuận thương mại giai đoạn một mà hai nước kí kết vào giữa tháng 1 năm nay.

Chiều ngày 28/5, Quốc hội Trung Quốc đã chính thức thông qua nghị quyết cho phép soạn thảo chi tiết dự luật nêu trên với sự tham vấn chính quyền Hong Kong, bất chấp sự phản đối của Mỹ và nhiều nước phương Tây.

Trước đó một ngày (tức 27/5), Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố Bộ Ngoại giao Mỹ không còn xem Hong Kong là đặc khu tự trị, đồng thời nhấn mạnh sự ủng hộ của chính phủ Mỹ với phong trào biểu tình dân chủ tại Hong Kong.

Ngoại trưởng Pompeo nói: "Đạo luật Chính sách Hong Kong yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ phải đánh giá lại quyền tự trị của đặc khu hành chính này.

Sau khi nghiên cứu kĩ về các diễn biến trong giai đoạn được báo cáo, tôi chứng nhận trước Quốc hội Mỹ rằng Hong Kong không còn có thể hưởng ưu đãi thương mại đặc biệt theo luật pháp Mỹ như được áp dụng trước tháng 7/1997".

"Xét theo các phát hiện mới, không ai với đủ nhận thức lại có thể khẳng định rằng Hong Kong hiện nay đang duy trì được mức độ tự trị cao tại Trung Quốc", ông Pompeo nói thêm.

Đầu ngày 29/5, các quan chức chính phủ Trung Quốc đã gọi các biện pháp trả đũa tiềm tàng xoay quanh vấn đề Hong Kong của Washington là "hoàn toàn vô nghĩa". Giới chức Trung Quốc khẳng định Hong Kong là vấn đề nội bộ của Trung Quốc và các quyền tự do thiết yếu vẫn sẽ được duy trì tại đặc khu này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Triệu Lập Kiên cho hay Bắc Kinh kêu gọi Mỹ ngừng "thao túng chính trị vô nghĩa". Ngoài ra, các quan chức Trung Quốc cũng hàm ý rằng họ có thể sẽ trừng phạt doanh nghiệp Mỹ sau quyết định của ông Trump.