Ông Trump: '100 thỏa thuận thương mại' cũng không đủ bù đắp tổn thất COVID-19 gây ra cho nước Mỹ

Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng bất cứ lợi ích nào Mỹ đạt được từ thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung đều không thể bù đắp được cho "Dịch Hạch từ Trung Quốc".

Ông Trump đăng tweet hôm 13/5: "Như tôi đã nói từ lâu, giao du với Trung Quốc là điều rất tốn kém. Chúng ta vừa có một Thỏa thuận Thương mại tuyệt vời, mực còn chưa kịp ráo, vậy mà thế giới đã bị tấn công bởi Dịch Hạch từ Trung Quốc. 100 Thỏa thuận Thương mại cũng không thể bù đắp cho những tổn thất – và sinh mạng của tất cả những người vô tội đã mất!"

Không rõ ông Trump đang ám chỉ ai là người "giao du với Trung Quốc". Nhà Trắng từ chối bình luận.

Theo CNBC, trong suốt hàng tháng trời Mỹ và Trung Quốc đổ lỗi lẫn nhau về cách xử lí đại dịch COVID-19, ông Trump đã tránh việc lôi thỏa thuận thương mại giữa hai nước ra để gây áp lực lên Trung Quốc. Nhưng dòng tweet trên, cùng với một vài dấu hiệu trong những ngày gần đây, cho thấy có thể ông đã quyết định thay đổi chiến thuật.

Hạn chế đầu tư

Bộ trưởng Lao động Mỹ Eugene Scalia cảnh báo rằng kế hoạch đầu tư hiện tại của Ủy ban này sẽ "rót hàng tỉ USD tiền tiết kiệm cho các công ty Trung Quốc đầy rủi ro và đe dọa an ninh quốc gia Mỹ".

Lá thư từ các quan chức chính quyền Tổng thống Trump cảnh báo rằng những doanh nghiệp Trung Quốc mà Ủy ban FRTIB định đầu tư vào có thể sẽ phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt liên quan tới "những hành vi đáng bị kết tội của chính phủ Trung Quốc đối với sự lây lan toàn cầu của COVID-19".

Hôm 13/5, FRTIB thông báo Ủy ban này sẽ hoãn kế hoạch đầu tư 4,5 tỉ USD vào cổ phiếu doanh nghiệp Trung Quốc.

Quyết định hoãn đầu tư của Ủy ban FRTIB thể hiện sự gia tăng đáng kể của áp lực tài chính đối với Bắc Kinh, vốn đang chịu căng thẳng lớn từ sự sụp đổ nhu cầu đối với hàng hóa Trung Quốc do đại dịch toàn cầu gây ra.

Nhà Trắng thích sử dụng những từ như "phải chịu trách nhiệm" và "đáng bị kết tội" để ám chỉ rằng Trung Quốc có thể phải chịu trách nhiệm pháp lí. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết không có điều khoản nào trong luật quốc tế cho phép kết tội một quốc gia vì đại dịch.

Cáo buộc đánh cắp thông tin

Hôm 13/5, FBI cùng với Cơ quan an ninh cơ sở hạ tầng và an ninh mạng Mỹ thông báo họ đang điều tra các tin tặc "có liên quan với Trung Quốc" tấn công vào các tổ chức nghiên cứu về COVID-19 của Mỹ.

FBI cho biết các tin tặc này bị phát hiện đang cố gắng "xác định và thu thập bất hợp pháp các tài sản trí tuệ giá trị" và dữ liệu y tế công cộng liên quan đến COVID-19.

Cơ quan tình báo này nhận định "hành vi trộm cắp thông tin này có thể gây nguy hiểm cho việc điều trị an toàn và hiệu quả" cho bệnh nhân nhiễm COVID-19.

Áp lực lên thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung

Những cáo buộc từ phía ông Trump và thông báo từ FBI chắc chắn sẽ khiến Mỹ và Trung Quốc thêm ngờ vực lẫn nhau. Tuy nhiên, khó có thể đánh giá được tác động của những hành động này lên những nội dung cụ thể của thỏa thuận thương mại.

Theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp Mỹ, cả Trung Quốc và Mỹ đều đang tiếp tục đạt được tiến bộ trong việc mở cửa khả năng tiếp cận thị trường đối với hàng xuất khẩu của Mỹ, và cả hai bên đều đang nới lỏng thuế quan.

Tuần này, Trung Quốc đã tiến thêm một bước trong thỏa thuận bằng cách đưa ra danh sách mới gồm 79 sản phẩm của Mỹ đủ điều kiện miễn thuế. Danh sách này bao gồm các mặt hàng có giá trị cao như đất hiếm, quặng vàng, quặng bạc.

Theo CNBC, các nhà sản xuất cũng đang gây áp lực để ông Trump không làm bất cứ điều gì có thể khiến Trung Quốc áp đặt thuế quan trả đũa lên hàng hóa của Mỹ. Đây là một lí do khác cho thấy thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung sẽ không bị phá vỡ.

Ví dụ điển hình nhất là khi một số cố vấn khuyến nghị ông Trump cho ngừng việc xuất khẩu sản phẩm chế biến từ thịt sang Trung Quốc cho đến khi chuỗi cung ứng của Mỹ cung cấp đủ thịt cho người dân trong nước. 

Nhưng thay vì ra lệnh hạn chế xuất khẩu thịt, ông Trump đã kí ban hành lệnh yêu cầu tất cả các nhà máy đóng gói thịt phải mở cửa, bất chấp lao động trong những nhà máy này có nguy cơ nhiễm COVID-19 cao.

Các quan chức Nhà Trắng cho biết ông Trump chưa bao giờ nghiêm túc cân nhắc việc hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc.