Tổng thống Trump 'không hứng thú' đàm phán lại thỏa thuận thương mại với Trung Quốc

Trước đó, South China Morning Post (SCMP) có đưa tin về việc "Trung Quốc muốn mở lại các cuộc đàm phán thương mại". Khi được hỏi tại một cuộc họp báo ở Nhà Trắng về bài viết này của SCMP, Tổng thống Trump đáp: "Không, tôi không hứng thú chút nào!"

"Hai bên đã kí kết xong xuôi thỏa thuận. Tôi cũng đã biết về thông tin nói rằng Trung Quốc muốn đàm phán lại để có một thỏa thuận tốt hơn cho phía họ", ông Trump nói.

"Trung Quốc đã lợi dụng Mỹ nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỉ vì trong quá khứ từng có những vị tổng thống đang đứng ngay nơi tôi đang đứng, tại Phòng Bầu dục này, cho phép điều đó xảy ra", ông Trump nhấn mạnh.

"Tôi đang chờ xem Trung Quốc có tuân thủ thỏa thuận mà họ đã kí hay không", ông Trump nói thêm.

Phóng viên Steve Holland của Reuters và cũng chính là người đặt câu hỏi trên sau đó xác nhận với SCMP rằng ông đã đề cập đến một bài báo của tờ Thời báo Hoàn cầu (Global Times).

Dẫn nguồn tin thân cận với chính phủ Trung Quốc, Thời báo Hoàn cầu đưa tin "ngày càng nhiều người lên tiếng phản đối thỏa thuận thương mại của Bắc Kinh với Washington, một số kêu gọi mở lại đàm phán và áp thuế trả đũa Washington nếu các vấn đề thương mại còn vướng mắc không được giải quyết".

Thông qua thỏa thuận thương mại giai đoạn một, Mỹ đã ngừng áp thuế quan bổ sung với khoảng 155 tỉ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc (trước đó dự kiến có hiệu lực vào cuối năm 2019) và giảm một nửa thuế quan đối với 120 tỉ USD hàng hóa khác từ 15% xuống còn 7,5%. Tuy nhiên, thỏa thuận vẫn giữ nguyên thuế suất 25% đối với 250 tỉ USD sản phẩm Trung Quốc.

Đổi lại, Trung Quốc cam kết rằng trong hai năm sẽ mua thêm ít nhất 200 tỉ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ so với năm 2017, trong đó có khoảng 40 tỉ USD nông sản.

Trong một cuộc điện đàm hồi tuần trước, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã tuyên bố "sẽ tạo điều kiện thuận lợi để hai bên thực hiện thỏa thuận giai đoạn một".

Theo Thời báo Hoàn cầu, trong nội bộ chính phủ Trung Quốc, thái độ không hài lòng với thỏa thuận thương mại giai đoạn một đang gia tăng vì Bắc Kinh đã phải thỏa hiệp để đạt được thỏa thuận.

Trước đây, một số nhà đàm phán thương mại tin rằng thỏa hiệp là động thái có ích nhằm chấm dứt cuộc chiến thương mại kéo dài gần 2 năm và giúp căng thẳng bớt leo thang.

Tuy nhiên, trong bối cảnh Tổng thống Trump liên tục chỉ trích Trung Quốc che đậy thông tin về đại dịch COVID-19, các cố vấn thân cận với cuộc đàm phán đã đề nghị chính quyền Bắc Kinh vô hiệu hóa thỏa thuận hiện tại và đàm phán một thỏa thuận mới có lợi cho Trung Quốc hơn.

Một cựu quan chức thương mại Trung Quốc chia sẻ với Thời báo Hoàn cầu rằng Trung Quốc có thể thực hiện kế hoạch này dựa theo các điều khoản bất khả kháng trong thỏa thuận.

"Trên thực tế, chấm dứt thỏa thuận thương mại hiện tại là vì lợi ích của Trung Quốc. Điều này có lợi cho chúng ta. Mỹ hiện không đủ khả năng để khơi mào lại cuộc chiến thương mại nếu mọi thứ quay về điểm xuất phát", một cố vấn thương mại khác của chính phủ Trung Quốc cho hay. Theo Thời báo Hoàn cầu, người này đã hàm ý đến nền kinh tế đang đình trệ của Mỹ và cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp diễn ra vào tháng 11 tới.

"Sau khi kí thỏa thuận giai đoạn một, Mỹ đã tăng cường chấn chỉnh các lĩnh vực như công nghệ, chính trị và quân sự nhằm chống lại Trung Quốc. Vì vậy, nếu chúng ta không hủy bỏ thỏa thuận, Mỹ có thể lấn lướt chúng ta", vị cựu quan chức trên cho hay.

Về phía Mỹ, đại dịch COVID-19 đã làm giảm khả năng xuất khẩu lượng lớn hàng hóa mà Trung Quốc cần, do đó cản trở khả năng thực hiện thỏa thuận của chính quyền ông Trump, các nhà phân tích dự đoán.

Hôm 8/5, Tổng thống Trump cho biết ông "đang rất phân vân" về việc có nên chấm dứt thỏa thuận thương mại giai đoạn một với Trung Quốc hay không, Fox News đưa tin. Trái với đe dọa của ông Trump, các quan chức thương mại Mỹ cho hay hai bên đã đạt được "tiến triển tốt" trong quá trình thực hiện thỏa thuận.