Những thông điệp ẩn chứa trong bài phát biểu của ông Tập: Từ Zero COVID đến đối đầu với Mỹ và vấn đề Đài Loan

Theo Bloomberg, các bài phát biểu khai mạc Đại hội đảng của Trung Quốc thường mang nội dung hô hào chung chung và ít đề cập chính sách cụ thể. Tuy nhiên, một số câu khẩu hiệu quan trọng sẽ dần dần được chuyển hóa vào trong các văn bản luật và thực thi trên cả nước.

Ví dụ trong lần Đại hội gần đây nhất vào năm 2017, Chủ tịch Tập Cận Bình đã cảnh báo: “Nhà là để ở, không phải để đầu cơ”. Vài năm sau, lĩnh vực bất động sản bị siết chặt cả về nguồn vốn lẫn quy định quản lý và giá nhà liền đi xuống.

Biểu đồ bên dưới cho thấy tốc độ tăng trưởng của giá nhà đã sa sút kể từ giữa năm 2019 và chuyển sang âm trong 4 tháng liên tiếp tính đến tháng 8/2022.

So sánh bài phát biểu năm nay với năm 2017, có vẻ như trong nửa thập kỷ tới, ông Tập sẽ chú trọng vào lĩnh vực đối ngoại. Yếu tố địa chính trị và cạnh tranh công nghệ với Mỹ là những vấn đề được ông Tập đặc biệt quan tâm.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc có vẻ rất tập trung, tỏ ra thách thức và sẵn sàng đối đầu với Mỹ. Phát biểu khai mạc năm 2017 kéo dài hơn ba giờ nhưng bài nói lần này chỉ diễn ra trong chưa đầy hai giờ. Những câu khẩu hiệu mang tính ý thức hệ đã bị cắt bỏ.

Ông Tập kịch liệt chỉ trích “hành vi côn đồ” của một số cường quốc và khẳng định Trung Quốc có quyền mang đến cho thế giới một con đường khác đến với hiện đại hóa. Nói về vấn đề Đài Loan, ông Tập tuyên bố Trung Quốc “không loại trừ khả năng sử dụng sức mạnh quân sự”, cụm từ này không xuất hiện trong bài phát biểu năm 2017.

Rõ ràng là nhà lãnh đạo Trung Quốc đang tức giận với việc chính phủ Mỹ mới đây ban hành hàng loạt lệnh cấm xuất khẩu công nghệ cao khiến cho lĩnh vực bán dẫn đang lên của Trung Quốc phải lao đao.

Washington đã ra quy định hạn chế việc “người Mỹ” hỗ trợ quá trình phát triển và sản xuất chip tại một số doanh nghiệp Trung Quốc. Nhiều người Mỹ gốc hoa - hay thậm chí là cả những người có thẻ xanh - đang làm việc trong lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc đột nhiên rơi vào tình cảnh khó xử, có thể phải nghỉ việc.