Nền kinh tế số 1 thế giới vẫn 'khép cửa' với NFT

Khi Simon Gao, một kỹ sư ở thành phố Hàng Châu, Trung Quốc, quyết định tham gia rút thăm may mắn để mua một bức ảnh hồ sơ "bộ sưu tầm kỹ thuật số" trên Bilibili vào thứ Sáu tuần trước, anh ấy không ngờ quá trình giao dịch lại khó khăn đến vậy, theo South China Morning Post.

Nền tảng Bilibili đặt ra tiêu chuẩn cao cho những người mua, bao gồm việc họ phải là những người hoạt động liên tục trong năm 2021. Anh Gao là một trong nhữn người đủ điều kiện, nhưng vẫn không thể có được sản phẩm được lưu trữ trên blockchain của công ty.

Big Tech Trung Quốc gặp khó trong việc phát triển thị trường NFT

Sự quan tâm đến thị trường NFT (mã thông báo không thể thay thế) ở Trung Quốc cũng lớn như nhiều nơi khác trên thế giới, nhưng chính phủ nước này vẫn rất cảnh giác. Điều này dẫn đến việc các công ty Trung Quốc tránh đề cập đến thuật ngữ NFT, thay vào đó họ nói đến "Digital collectible" (các bộ sưu tập kỹ thuật số). Nhiều công ty công nghệ Trung Quốc hiện cung cấp các bộ sưu tập kỹ thuật số của riêng họ trên các nền tảng blockchain.

Bilibili là ông lớn mới nhất tham gia. Công ty cùng với những gã khổng lồ công nghệ khác, bao gồm Tencent Holdings và Alibaba Group Holding, đã ra mắt nền tảng giao dịch NFT của riêng mình. Ngoài ra, JD.com, Baidu và Xiaomi cũng bán các bộ sưu tập kỹ thuật số.

Tuy nhiên, sự nhạy cảm đối với các sản phẩm tiền điện tử ở Trung Quốc đã khiến các nền tảng hạn chế cách thức giao dịch các bộ sưu tập kỹ thuật số. Khác với NFT được bán trên các nền tảng blockchain công khai trên khắp thế giới, những thứ do các công ty công nghệ Trung Quốc làm ra không thể bán để kiếm lời. 

Đây là việc làm được cho để đảm bảo với các cơ quan chức năng rằng các sản phẩm kỹ thuật số sẽ không trở thành công cụ để đầu cơ như nhiều loại tiền điện tử khác.

Người dùng Trung Quốc ngày càng quan tâm tới NFT

Dù vậy, điều đó không làm giảm sự quan tâm của người tiêu dùng Trung Quốc. Nhiều bộ sưu tập kỹ thuật số mới được làm ở nước này đã được bán trong vài giây sau khi ra mắt.

"Bạn phải đủ nhanh tay để mua được một bộ sưu tập kỹ thuật số. Nếu bạn không mua được sản phẩm NFT 10 giây sau khi nó được phát hành, bạn gần như đã đánh mất nó", Felix Huang, một nhà thiết kế đồ họa cho biết.

Sự cường điệu xung quanh NFT xoay quanh việc liên kết các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số và các tài sản khác với các mã thông báo dựa trên blockchain, cho phép chúng được thu thập và giao dịch như tài sản thông thường. 

Công nghệ này không bị cấm hoàn toàn ở Trung Quốc và các nhà chức trách đã chấp nhận một số ứng dụng của blockchain, chẳng hạn như bảo vệ tài sản trí tuệ.

Trong khi thị trường NFT toàn cầu đang nóng lên, một số công ty công nghệ Trung Quốc đã bắt đầu sử dụng thuật ngữ này. Jingtan, nền tảng blockchain trước đây được gọi là AntChain được phát triển bởi Ant Group, chi nhánh fintech của Alibaba, đã phát hành hai "giao diện mã thanh toán NFT" vào tháng 6 năm ngoái được gọi là "Dunhuang Feitian". Tencent cũng làm điều tương tự hai tháng sau đó với ứng dụng NFT Magic Core.

Jingtan vẫn là một trong những nền tảng NFT phổ biến nhất Trung Quốc. Kể từ mùa hè năm ngoái, nền tảng này đã phát hành hàng chục tác phẩm khác nhau dưới dạng bộ sưu tầm kỹ thuật số, bao gồm tranh vẽ, âm nhạc và mô hình 3D. Mỗi tác phẩm có sẵn một số lượng NFT giới hạn, thường dưới 10.000, đã bán hết trong vòng vài giây.

Wang Yongxu, một nghệ sĩ tại một studio ở Đại học Bắc Kinh, bắt đầu làm NFT cho các bức tranh truyền thống Trung Quốc vào tháng 10 năm ngoái và bán chúng trên Ali Auction, nền tảng đấu giá tích hợp sẵn của Alibaba.

"So với nền tảng đấu giá của Alibaba, vốn chỉ cho phép bán tranh kỹ thuật số, Jingtan có một lợi thế độc nhất, vì nó phát hành nhiều dạng sản phẩm khác nhau và có nhóm người dùng rộng hơn", ông Wang cho biết.

Theo Stanley Chao, CEO công ty tư vấn kinh doanh All In Consulting, sự kết hợp giữa công nghệ blockchain và ứng dụng thanh toán di động Alipay đã giúp Ant Group có được lợi thế trên thị trường NFT. Lệnh cấm của Trung Quốc đối với tiền điện tử cũng đã giúp ích cho gã khổng lồ fintech này.

Nỗi lo tiềm ẩn

Trên OpenSea, chợ NFT lớn nhất thế giới, hầu hết các sản phẩm được bán trên chuỗi khối Ethereum và được mua bằng đồng ether. Bản chất phi tập trung của các chuỗi khối mở như Ethereum khiến các nhà chức trách Trung Quốc lo ngại về rủi ro tài chính hệ thống. Vì vậy, các bộ sưu tập kỹ thuật số ở Trung Quốc được mua bằng đồng nhân dân tệ..

Đây là điểm khác biệt giữa cách NFT được bán bên trong và bên ngoài Trung Quốc. Ma Xin, người làm ở bộ phận chuyển đổi kỹ thuật số tại Viện Kỹ sư Điện và Điện tử Trung Quốc cho biết các nền tảng blockchain được quản lý bởi một số tổ chức. 

Khác với Ethereum hoặc chuỗi khối bitcoin, các chuỗi khối này từ những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc không mở cho mọi người tham gia và xác thực dữ liệu.

Sự khác biệt một phần xuất phát từ môi trường pháp lý ở Trung Quốc, nơi áp dụng lập trường cứng rắn đối với các sản phẩm tiền điện tử. Chính phủ nước này tuyên bố tất cả các hoạt động liên quan đến tiền điện tử, bao gồm khai thác và giao dịch, là bất hợp pháp.

Các phương tiện truyền thông nhà nước cũng cảnh báo về những rủi ro liên quan đến NFT. Tờ People's Daily đã cảnh báo về sự gian lận của NFT trong một bài bình luận đặt câu hỏi về giá của các món đồ sưu tầm kỹ thuật số. 

Trong đó, tờ báo này đặc biệt quan tâm tới câu hỏi về mức giá kỷ lục 69,3 triệu USD vào tháng 3 năm ngoái của tác phẩm ghép ảnh kỹ thuật số Everydays: the First 5000 Days do nghệ sĩ Mike Winkelmann tạo ra.

Lách luật để hoạt động

Do sự nhạy cảm xung quanh tiền điện tử, các gã khổng lồ công nghệ đã phải thận trọng hơn. Alibaba và Tencent bắt đầu sử dụng thuật ngữ "Bộ sưu tầm kỹ thuật số" vào tháng 10 năm ngoái. Các nền tảng NFT trong nước cũng đã cấm bán đồ cũ. Ant Group cho biết họ không hoan nghênh "giao dịch NFT riêng tư" và đã yêu cầu người dùng báo cáo bất kỳ hoạt động nào vi phạm các quy tắc.

Jingtan cho phép chủ sở hữu NFT chuyển tài sản của họ cho một bên khác sau 180 ngày kể từ ngày mua. Chủ sở hữu thứ hai có thể chuyển nhượng tài sản sau hai năm. Tuy nhiên, việc bán NFT để lấy tiền vẫn bị cấm và quyền sở hữu chỉ giới hạn với những người trên 14 tuổi.

Bilibili cho biết họ sẽ tung ra một chức năng chuyển giao cho các bộ sưu tập kỹ thuật số trong tương lai. Tencent, JD.com và Baidu chưa có chức năng này. Thị trường chợ đen cho đồ sưu tầm kỹ thuật số đã qua sử dụng cũng đã xuất hiện. 

Tìm kiếm "NFT" hoặc "đồ sưu tầm kỹ thuật số" trên chợ trời kỹ thuật số Xianyu của Alibaba không cho kết quả, nhưng tìm kiếm "Dunhuang" cho thấy nhiều người mua tiềm năng sẵn sàng chi khoảng 3.000 nhân dân tệ (470 USD) cho một trong những sản phẩm NFT trên Jingtan, cao hơn 300 lần so với giá gốc.

Do những hạn chế về quy định và khó khăn trong việc mua NFT ngay khi chúng có sẵn, anh Gao đang nghĩ đến việc từ bỏ việc mua các bộ sưu tầm kỹ thuật số. "Rốt cuộc, giá trị của ba bức ảnh kỹ thuật số mà tôi không thể bán là gì?" anh thắc mắc.