Loạt công ty xe điện từng IPO tại Mỹ thông qua SPAC
Trong vài năm qua, xe điện đã nhanh chóng nổi lên, trở thành một trong những lĩnh vực tiềm năng, nhận được sự quan tâm đặc biệt của giới đầu tư. Theo cùng chiều hướng đó, hàng loạt doanh nghiệp, cả những tên tuổi lâu đời lẫn startup, đã tham gia vào lĩnh vực xe điện.
Nhằm mục đích mở rộng quy mô cũng như thu hút vốn đầu tư, nhiều doanh nghiệp xe điện đã chọn cách phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Một trong những cách IPO được nhiều doanh nghiệp xe điện, đặc biệt là các startup, lựa chọn là niêm yết thông qua SPAC (các công ty mua lại có mục đích đặc biệt).
SPAC được tạo ra hoặc tài trợ bởi một nhóm nhà đầu tư tổ chức, các chuyên gia Phố Wall. Họ sử dụng vốn cổ phần tư nhân hoặc quỹ phòng hộ để đầu tư vào các công ty này. Ngay cả những CEO nổi tiếng như Richard Branson và tỷ phú Tilman Fertitta cũng đã bắt đầu xu hướng và thành lập các công ty SPAC.
Về lợi ích, việc sáp nhập một SPAC là hướng đi đầy hấp dẫn đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp - thường gây vốn qua nguồn tư nhân. Việc sáp nhập SPAC mang lại cho chủ doanh nghiệp một quy trình IPO nhanh hơn dưới sự dẫn dắt của một đối tác có kinh nghiệm.
Sự bùng nổ của SPAC chủ yếu tập trung ở thị trường Mỹ. Năm 2019, 59 SPAC được thành lập và huy động 13,6 tỷ USD. Năm 2020, số công ty SPAC được sáp nhập là 226 và huy động được 83,3 tỷ USD. Trong ba tháng đầu năm 2021, các SPAC mới ra đời đã hút được hơn 87 tỷ USD, nhiều hơn cả năm 2020.
Số thương vụ sáp nhập SPAC đang vượt xa các cuộc IPO truyền thống.
Số tiền huy động được từ các thương vụ sáp nhập SPAC tại Mỹ giai đoạn 2013 - 2021. (Nguồn: CNBC - Doanh Chính tổng hợp).
Riêng trong lĩnh vực xe điện, đã có nhiều doanh nghiệp thực hiện IPO thông qua SPAC, có thể kể tới một số cái tên nổi tiếng như Lordstown Motors, Faraday Future, Canoo, Nikola hay Lucid. Trong những ngày đầu, số doanh nghiệp này từng có giá trị vốn hóa thị trường cao "ngất ngưởng", thậm chí vượt qua nhiều công ty ô tô lâu đời.
Giá trị vốn hóa thị trường của các doanh nghiệp xe điện từng IPO tại Mỹ thông qua SPAC. (Nguồn: Companies Market Cap - Doanh Chính tổng hợp).
Lordstown Motors có thể coi là một trong những hãng xe điện tiên phong cho phong trào IPO thông qua SPAC. Lordstown Motors được thành lập từ năm 2018. Đến tháng 10/2020, startup xe điện này đã sáp nhập với một SPAC có tên là DiamondPeak Holding Corp. Giao dịch khi đó được định giá ở mức 1,6 tỷ USD.
Theo dữ liệu từ Companies Market Cap, giá trị vốn hóa thị trường của Lordstown Motors vào năm 2020, sau thương vụ sáp nhập SPAC, đạt mức 3,3 tỷ USD.
Một ví dụ khác có thể kể đến là Nikola, công ty được thành lập vào năm 2015. Tháng 6/2020, Nikola sáp nhập với VectoIQ Acquisition Corp. để tiến hành giao dịch trên sàn Nasdaq. Sau sáp nhập, Nikola được định giá khoảng 3,3 tỷ USD.
Lucid Motors cũng là một cái tên nổi tiếng trong lĩnh vực xe điện, đã lựa chọn IPO thông qua SPAC. Lucid Motors được thành lập vào năm 2007 dưới tên Atieva, sau này đổi tên thành Lucid Motors vào tháng 10/2016.
Tháng 7/2021, Lucid Motors sáp nhập với Churchill Capital Corp. để niêm yết trên sàn Nasdaq. Thương vụ này ban đầu định giá Lucid ở mức hơn 62 tỷ USD, trở thành một trong những giao dịch SPAC có quy mô lớn nhất.
