Lãi suất ngân hàng vẫn 'nóng', thanh khoản hệ thống suy giảm vào cuối năm

Lãi suất ngân hàng tăng cao, cuộc đua cuối năm chưa dừng lại

Lãi suất tăng mạnh trên thị trường ngân hàng (Ảnh minh hoạ)

Lãi suất tăng trên cả thị trường 1 và 2

Nhiều ngân hàng tăng lãi suất ở nhiều kì hạn và mạnh nhất là ở kì hạn từ 6 tháng trở lên. Tuy nhiên, mức độ tăng lãi suất ở từng ngân hàng khác nhau nên chênh lệch lãi suất huy động giữa các ngân hàng thương mại (NHTM) là khá lớn.

Theo khảo sát của CTCP Chứng khoán Sài Gòn (SSI), hiện nay lãi suất huy động kì hạn dưới 6 tháng hầu hết đã đẩy lên mức trần 5,5%/năm; kì hạn 6 đến dưới 12 tháng dao động 5,7% - 7,6%; kì hạn 12 - 13 tháng dao động từ 6,8 - 8,0% tùy vào từng ngân hàng.

Trong khi đó, lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng đã duy trì mặt bằng cao trong suốt tháng 11 sau khi tăng mạnh vào cuối tháng 10. Kì hạn qua đêm dao động trong vùng 4,7 - 4,9%/năm, có lúc đạt tới 4,96%/năm - mức đỉnh trong vòng 5 năm gần đây. Kì hạn 3 tháng đã vượt và duy trì ở mức trên 5%/năm trong suốt cả tháng, hiện ở mức 5,2%/năm – chỉ còn cách lãi suất trần huy động với kì hạn dưới 6 tháng 30 điểm.

Trong tháng 11, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã bơm ròng 1.885 tỉ đồng. Trong đó, kênh tín phiếu có 2.100 tỉ đồng đáo hạn trong khi không có bất kỳ đợt phát hành nào. Trái lại, kênh mua bán kỳ hạn hoạt động mạnh với bình quân gần 11.000 tỉ đồng/ngày cho mỗi chiều bơm/hút. Tính chung lại, NHNN hút ròng qua kênh này 215 tỉ đồng. Khối lượng OMO lưu hành duy trì ở mức cao gấp 1,6 - 2 lần khối lượng tín phiếu.

Vì sao thanh khoản ngân hàng cuối năm sụt giảm?

Theo SSI Research, nhiều yếu tố cùng xuất hiện khiến thanh khoản ngân hàng sụt giảm như yếu tố mùa vụ (tín dụng tăng trong khi huy động thường giảm vào những tháng cuối năm), mua ngoại tệ phục vụ nhu cầu thị trường và giải ngân vốn ngân sách tăng làm giảm lượng tiền gửi của Kho bạc Nhà nước.

Thêm vào đó, các NHTM cũng cần chuẩn bị cho yêu cầu giảm giới hạn tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn từ 45% hiện nay xuống 40% từ 1/1/2019. Vì vậy, mặt bằng lãi suất trong ngắn hạn sẽ đứng ở mức cao.

Tuy nhiên, nhìn dài hơn, có một số yếu tố hỗ trợ cho sự ổn định lãi suất. Chỉ số CPI tháng 11 của Việt Nam đã giảm 0,29% (so với tháng trước), ở mức 3,46% (so với cùng kì năm trước) – thấp hơn khá nhiều mức mục tiêu là 4%. Cùng với đó, giá dầu sụt giảm mạnh trong suốt 2 tháng qua cũng giải tỏa bớt áp lực với lạm phát. Những phát biểu Chủ tịch Fed có thấy thái độ mềm dịu hơn đối với kế hoạch tăng lãi suất.

Mặc dù vậy, những biến số này có thể thay đổi rất nhanh chóng nên khó có thể đưa ra nhận định về lãi suất trong trung và dài hạn vào thời điểm này.

Xem thêm So sánh lãi suất ngân hàng tháng 12/2018: Gửi tiết kiệm 1 tháng ở đâu lãi cao? So sánh lãi suất ngân hàng tháng 12/2018: Gửi tiết kiệm 1 tháng ở đâu lãi cao?