Lãi suất cho vay khó giảm trong năm 2018?

Nhìn lại diễn biến lãi suất năm 2017 có thể thấy chi phí vay ngân hàng của doanh nghiệp sản xuất được duy trì ổn định ở mức thấp và chưa ghi nhận sự cắt giảm đáng kể nào ngay cả khi Ngân hàng nhà nước (NHNN) quyết định cắt giảm 0,25% một số lãi suất điều hành.

Cụ thể, lãi suất cho vay ngắn hạn của các NHTM Nhà nước vẫn phổ biến 6,8% – 8,5%/năm, trong khi chi phí vay trung và dài hạn dao động quanh mức 9,3% – 10,3%/năm.

Đây cũng là thực trạng chung của khối NHTM cổ phần với lãi suất cho vay ngắn hạn ở mức 7,8%– 9%/năm và lãi suất cho vay trung, dài hạn ở mức 10% – 11%/năm. Khác biệt đáng kể nhất là sự hỗ trợ đối với các doanh nghiệp hoạt động trong 5 lĩnh vực ưu tiên theo quy định của Chính phủ khi lãi suất cho vay tối đa các kỳ hạn ngắn giảm 0,5%/năm.

Theo phân tích của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), có nhiều lý do giải thích cho điều này, trong đó có sự thiếu liên kết giữa thị trường liên ngân hàng và thị trường cho vay thông thường, mặc dù mặt bằng chi phí vốn của các ngân hàng trên thị trường liên ngân hàng rất thấp, dưới 1%/năm với các khoản vay qua đêm bằng tiền đồng.

Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thông thường khó có thể kỳ vọng vào sự cắt giảm chi phí lãi vay ngân hàng.

Bên cạnh đó, chi phí vay bằng ngoại tệ trên thị trường liên ngân hàng tăng đột biến khi xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh mẽ đã và đang thúc đẩy dòng vốn tín dụng ngoại tệ.

Sang năm 2018, VDSC cho rằng xu hướng trên vẫn là diễn biến chủ đạo, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thông thường khó có thể kỳ vọng vào sự cắt giảm chi phí lãi vay ngân hàng.

Điều này chủ yếu do các ngân hàng gặp khó trong việc giảm lãi suất huy động, đặc biệt khi tỷ lệ lãi cận biên của hệ thống duy trì dưới 3% trong các năm trở lại đây, khá thấp so với các quốc gia khác như Thái Lan (3,07%), Indonesia (5,82%) và Philippines (3,58%).

Tuy nhiên, các doanh nghiệp quy mô lớn vẫn có thể tiếp cận nguồn vốn vay mượn có chi phí hấp dẫn trên thị trường vốn, nhất là thị trường trái phiếu. Trong thời gian qua, mặt bằng lợi tức trái phiếu Chính phủ đã liên tục giảm tại hầu hết các kỳ hạn và lãi suất phát hành TPCP bình quân đã giảm từ 6,28% năm 2016 xuống 6,21% năm 2017.