Lệnh cấm xuất khẩu chỉ đơn giản là phản tác dụng về mặt giải quyết hiệu quả lạm phát trong nước. Thay vào đó, chính phủ nên dùng đến nguồn hàng ngũ cốc từ các kho dự trữ, như đã từng làm trước đây để xoa dịu nỗi lo lạm phát, hoặc mở rộng mạng lưới an toàn cho người tiêu dùng thu nhập thấp.
Ở bối cảnh hiện tại, giá gạo tăng hàng ngày và đây là thời cơ cải thiện thu nhập rất lớn. Bên cạnh đó, chi phí trồng lúa đã giảm được 20 - 25% do ứng dụng quy trình canh tác mới, áp dụng công nghệ kỹ thuật, tiết kiệm nước, giống, phân bón
Mới đây, Bộ Công Thương ban hành chỉ thị về tăng cường công tác thông tin thị trường, xúc tiến thương mại, phát triển thị trường xuất khẩu gạo và bình ổn thị trường trong nước trong giai đoạn hiện nay.
Lượng gạo dành cho xuất khẩu năm 2023 khoảng trên 7,5 triệu tấn. Như vậy, dư địa cho xuất khẩu gạo 5 tháng cuối năm còn khoảng 2,7 triệu tấn. Trong bối cảnh thị trường gạo có nhiều biến động, hàng tồn kho của các doanh nghiệp gạo tính tại thời điểm cuối quý II biến động trái chiều.
Tính đến ngày 1/8, giá gạo 5% tấm của Việt Nam đạt trung bình 590 USD/tấn, mức giá cao nhất trong 11 năm qua, tăng khoảng 80 USD so với tháng trước, thấp hơn giá gạo cùng chủng loại của Thái Lan khoảng 35 USD/tấn.
Theo Bloomberg, động thái cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ đã gây ra làn sóng mua hàng tích trữ ở nhiều quốc gia khác nhau. Các video trên mạng xã hội cho thấy những túi lương thực thiết yếu “bay” khỏi kệ và hàng dài người xếp hàng bên ngoài các cửa hàng tạp hóa.
Giá gạo tăng mạnh, cộng với giá lúa mì, ngô và các mặt hàng nông sản khác tăng trong tháng này, có vẻ sẽ thúc đẩy giá lương thực toàn cầu phục hồi sau một thời gian dài giảm.
Trong tuần qua, tin Ấn Độ - nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới hạn chế bán ra này đã khiến thị trường gạo thế giới trở nên nóng hơn bao giờ hết. Tại Việt Nam, giá lúa nguyên liệu và gạo cũng đang tăng lên từng ngày, điều này có thể ảnh hưởng đến chỉ số giá tiêu dùng CPI và lạm phát.
Các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan đang lo lắng về thông báo của Ấn Độ về việc cấm xuất khẩu gạo trắng thường (phi basmati) có hiệu lực từ ngày 20/7, đồng thời cho rằng động thái này có thể tác động đến ngành gạo của Thái Lan, dẫn đến giá nội địa có thể tăng 10%.
Ngày 20/7, Tổng cục Ngoại thương Ấn Độ đã ra thông báo số 20/2023 về việc cấm xuất khẩu tất cả loại gạo trắng thường (phi Basmati), quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký. Việc Ấn Độ ban hành chính sách hạn chế hoạt động xuất khẩu gạo sẽ tác động đến thị trường thương mại gạo toàn cầu.