FT: Fed cần tăng lãi suất ít nhất hai lần 25 bps nữa để tiêu diệt tận gốc lạm phát

Theo phần lớn nhà kinh tế được Financial Times khảo sát, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cần phải hành động cứng rắn hơn để tiêu diệt tận gốc lạm phát. Họ dự đoán Fed cần nâng lãi suất ít nhất hai lần 25 điểm cơ bản (bps) nữa trong năm nay.

Dữ liệu từ thị trường lãi suất tương lai cho thấy các nhà giao dịch chỉ ủng hộ một đợt tăng 25 bps khác vào tháng 7. Các quan chức hàng đầu của Fed đã phát tín hiệu sẽ tạm dừng tay tại cuộc họp tháng 6, diễn ra trong hai ngày 13 và 14 tới.

Sau 10 đợt tăng liên tiếp kể từ tháng 3/2022, lãi suất quỹ liên bang hiện đang dao động trong khoảng từ 5% đến 5,25%, mức cao nhất kể từ tháng 8/2007.

Lãi suất đạt đỉnh khoảng 5,5 - 6%

Trong số 42 nhà kinh tế được Financial Times khảo sát từ ngày 5/6 đến 7/6, 67% dự báo lãi suất quỹ liên bang sẽ đạt đỉnh từ 5,5% đến 6% trong năm nay.

Trong cuộc khảo sát trước đó, tỷ lệ này đạt khoảng 49%. Cuộc khảo sát trước của Financial Times được thực hiện chỉ vài ngày sau khi một loạt ngân hàng khu vực của Mỹ sụp đổ hồi tháng 3.

Ngoài ra, hơn một nửa số người được hỏi cho biết Fed sẽ chạm mức đỉnh lãi suất trong hoặc trước quý III, trong khi chỉ hơn 1/3 dự đoán lãi suất sẽ đạt đỉnh trong ba tháng cuối năm.

Các chuyên gia kinh tế tham gia cuộc thăm dò cho rằng Fed sẽ không hạ lãi suất trước năm 2024. Phần lớn dự báo đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên sẽ diễn ra trong quý II hoặc muộn hơn.

Ông Dean Croushore, nhà kinh tế từng làm việc tại Fed chi nhánh Philadelphia trong 14 năm, đánh giá: “Ngân hàng trung ương Mỹ vẫn chưa thắt chặt chính sách đủ để hạ gục lạm phát”.

“Họ đang đi đúng hướng nhưng con đường cần phải dài hơn và quanh co hơn so với suy nghĩ ban đầu của các quan chức Fed”, ông Croushore nhận định.

Bất chấp việc ngày càng nhiều chuyên gia tin rằng Fed vẫn chưa hoàn thành chiến dịch thắt chặt tiền tệ hiện tại, hầu hết đều cho là ngân hàng trung ương Mỹ nên bỏ qua đợt tăng vào tháng 6.

Gần 70% người được hỏi cho biết động thái đó là đúng đắn vì các quan chức vẫn chưa biết rõ liệu mức lãi suất hiện tại đã đủ cao để hạ nhiệt lạm phát hay chưa. Hơn nữa, Fed cũng có thể tiếp tục tăng lãi suất nếu cần thiết.

“Nền kinh tế Mỹ bền bỉ hơn nhiều so với dự kiến và câu hỏi đặt ra là liệu xu hướng này có phải chỉ tạm thời hay không và liệu các đợt tăng lãi suất vừa qua đã đủ hay Fed cần tăng thêm nữa.

Fed sẽ tạm dừng tay để xác định đâu là nhận định đúng”, ông Jonathan Parker tại Trường Quản lý Sloan, Viện Công nghệ Massachusetts, cho hay. Tuy nhiên, ông tin rằng Fed sẽ tăng lãi suất ít nhất hai lần 25 bps nữa.

Một yếu tố đang làm phức tạp hoá quyết định lãi suất của Fed là việc các ngân hàng khu vực siết chặt hoạt động cho vay sau sự sụp đổ của Silicon Valley Bank, First Republic Bank và một số nhà băng khác.

Nhà kinh tế Arvind Krishnamurthy tại Đại học Stanford cho biết tác động của sự việc trên là chưa thể đoán định, nhưng rõ ràng là tình trạng thắt chặt tín dụng đang diễn ra.

Theo ông Krishnamurthy, Fed có thể không cần phải tăng lãi suất mạnh tay hơn bởi tình trạng thắt chặt tín dụng có thể giúp giới hoạch định chính sách một tay.

Lạm phát sẽ về đâu?

Trong số những người tham gia khảo sát, mối lo về lạm phát dường như nghiêm trọng hơn nỗi lo về lĩnh vực ngân hàng.

So với tháng 3, ước tính trung vị của các chuyên gia cho chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân lõi (PCE lõi) - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - đã tăng 0,2 điểm % lên 4% vào cuối năm.

Tính đến tháng 4, chỉ số PCE lõi đã tăng 4,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả này rõ ràng cao hơn nhiều mục tiêu 2% của Fed.

Khoảng 1/3 người tham gia khảo sát dự đoán đến cuối năm 2024, PCE lõi “rất có thể” sẽ lùi về mức trên 3%. Song, hơn 40% cho biết khả năng đó “gần như không thể xảy ra”.

Ông Jason Furman, cố vấn kinh tế cho chính quyền Tổng thống Barack Obama, cho biết: “Lạm phát lõi hầu như không xê dịch, nền kinh tế thực nhìn chung đang hoạt động rất tốt so với mong đợi và các nhà hoạch định chính sách vẫn chưa hoàn toàn điều chỉnh theo thực tế đó”.

Vị chuyên gia cho rằng ngân hàng trung ương Mỹ sẽ cần nâng lãi suất quỹ liên bang lên ít nhất 6%. Khoảng 12% nhà kinh tế tham gia khảo sát có cùng ý kiến.

Khoảng 48% nhà kinh tế cho biết các yếu tốt lớn có thể giúp lạm phát đi xuống là tình trạng thất nghiệp gia tăng và tăng trưởng tiền lương giảm tốc, sau đó là những cơn gió ngược khác như khả năng nền kinh tế Trung Quốc suy yếu.

Tuy nhiên, hầu hết các nhà kinh tế đều không tin rằng tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng vọt. Ước tính trung vị cho cuối năm nay là 4,1%, cao hơn một chút so với mức 3,7% hiện tại.

Những cảnh báo về suy thoái đã giảm bớt. Hầu hết các chuyên gia không nghĩ Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ (NBER) sẽ tuyên bố suy thoái trước năm 2024. Ở khảo sát trước, khoảng 80% dự đoán suy thoái sẽ xuất hiện trong năm nay.

Khoảng 70% cho biết tỷ lệ thất nghiệp sẽ chỉ chạm đỉnh vào quý III năm tới hoặc muộn hơn. Ông Gabriel Chodorow-Reich của Đại học Harvard đoán Mỹ sẽ suy thoái nhẹ và tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng lên mức 6%.