Đà tăng giá dầu vừa qua chỉ là tạm thời?

Kể từ khi OPEC+ quyết định giảm sản lượng 1,1 triệu thùng/ngày trong đầu tháng 4, giá dầu Brent tăng 9% lên 85 USD/thùng.

Các ngân hàng từ Goldman Sachs Group Inc. đến RBC Capital Markets LLC đã nâng dự báo giá dầu của họ ngay sau khi OPEC+ cắt giảm sản lượng. Tuy nhiên, nhiều nhà giao dịch vẫn tin rằng triển vọng kinh tế xấu đi sẽ ngăn chặn hành động của nhóm đẩy giá cao hơn. Các chỉ báo về nhu cầu cũng bắt đầu phát ra các dấu hiệu cảnh báo. 

Đây có thể coi là phép thử cuối cùng để xem điều gì quan trọng hơn đối với thị trường: nguồn cung khan hiếm hay bức tranh nhu cầu mờ nhạt. 

Điều đó có thể sẽ mang lại nhiều bất ổn hơn đối với xu hướng giá cả, khiến cuộc chiến chống lạm phát của Cục Dự trữ Liên bang và các ngân hàng trung ương trên thế giới trở nên phức tạp hơn.

Livia Gallarati, nhà phân tích cấp cao của Energy Aspects cho biết: “Hiện tại, đây là một thị trường rất khó giao dịch. Nếu bạn là một nhà giao dịch, bạn sẽ bị giằng co giữa những gì đang xảy ra ở cấp độ kinh tế vĩ mô và những yếu tố cơ bản. Đó là hai hướng khác nhau.” 

Có một điều chắc chắn rằng quyền kiểm soát thị trường trong tay Arab Saudi và các đồng minh của nước này hiện đã được củng cố, với những tác động to lớn đối với địa chính trị và nền kinh tế thế giới.

Ông Ryan Fitzmaurice, nhà giao dịch tại công ty môi giới hàng hóa Marex Group Plc, cho biết: “Việc OPEC bất ngờ giảm sản lượng đã gây ra lo ngại về sự bùng phát trở lại của lạm phát. Những lo ngại về lạm phát mới này có thể diễn ra trong những tháng tới”.

Dưới đây là những vấn đề mà các nhà giao dịch sẽ theo dõi trên thị trường dầu mỏ.

Nhu cầu trong mùa hè

Thời điểm đưa ra quyết định của OPEC đã tạo ra một cảm giác kỳ lạ đối với nhiều chuyên gia dầu mỏ.

Việc cắt giảm sản lượng không có hiệu lực cho đến tháng 5 và phần lớn hậu quả có thể sẽ được cảm nhận trong nửa cuối năm. Đó là thời điểm mà nhu cầu dầu thường đạt mức cao nhất, một phần nhờ vào mùa lái xe mùa hè bận rộn ở Mỹ. Đây cũng là thời điểm mà quá trình mở cửa trở lại nền kinh tế của Trung Quốc dự kiến ​​ở trạng thái tối đa, tiếp tục củng cố nhu cầu. 

Thông thường, OPEC sẽ muốn tận dụng sự bùng nổ tiêu dùng đó bằng cách bán ra thị trường càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, việc cắt giảm sản lượng có nghĩa là nhóm này đang kìm hãm hoạt động bơm dầu ra thị trường vào giai đoạn cao điểm. 

Điều đó làm dấy lên cuộc tranh luận về việc liệu động thái này có đẩy giá dầu lên 100 USD/thùng khi nhu cầu tăng hay không, hay thay vào đó, OPEC và các nước đồng minh đang chuẩn bị cho một mùa hè tiêu thụ ảm đạm do suy thoái kinh tế.

Ông Warren Patterson, người đứng đầu chiến lược hàng hóa tại ING cho biết: “Mặc dù việc cắt giảm sản lượng của OPEC+ bề ngoài thường được coi là xu hướng tăng của giá, nhưng nó cũng làm tăng mối lo ngại về triển vọng nhu cầu. Nếu OPEC+ tin tưởng vào triển vọng nhu cầu mạnh mẽ trong năm nay, liệu họ có thực sự cảm thấy cần phải cắt giảm nguồn cung không?”

Những biến biến trong thị trường nhiên liệu thế giới đang cho thấy sự hoài nghi nhu cầu. Trong khi giá dầu tăng, giá các các sản phẩm tinh chế khá trầm lắng, khiến lợi nhuận của các nhà máy lọc dầu trên khắp Châu Âu và Mỹ bị thu hẹp. 

Tồn kho tăng

Trong khi hàng tồn kho của Mỹ đang giảm thì hàng tồn kho toàn cầu vẫn ở mức cao.

Theo ước tính từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, trong quý đầu tiên, lượng hàng trong các kho dự trữ dầu thương mại của nhóm OECD cao hơn khoảng 8% so với mức của năm ngoái. Đó là dấu hiệu cho thấy tiêu dùng đang trầm lắng, gây khó khăn cho thị trường trong vài tháng qua.

Dòng chảy dầu mỏ từ Nga

Điều mà giới đầu dầu chờ đợi là Nga sẽ cắt giảm sản lượng cuối cùng đã xuất hiện. Điện Kremlin cho biết họ đã cắt giảm sản lượng 500.000 thùng/ngày trong tháng 3 trong để trả đũa các lệnh trừng phạt áp đặt lên mặt hàng năng lượng của nước này. 

Nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy việc sản lượng của Nga giảm ảnh hưởng quá nhiều đến thị trường dầu mỏ toàn cầu do lượng hàng nước này xuất khẩu cũng tăng mạnh. 

Các chuyến hàng dầu thô xuất đi từ các cảng của Nga đạt mức cao mới trong tuần cuối cùng của tháng 3, vượt 4 triệu thùng/ngày. Con số này cao hơn 45% so với mức trung bình được ghi nhận trong 8 tuần trước khi căng thẳng địa Nga - Ukraine bùng nổ.

Sản lượng dầu đá phiến Mỹ

Trước đây, khi nói về nguồn cung dầu mỏ thế giới, những người tham gia thị trường sẽ nghĩ đến hai nhà cung cấp chính là: OPEC và ngành công nghiệp đá phiến của Mỹ.

Vào thời điểm đó, OPEC và dầu đá phiến của Mỹ luôn trong cuộc chiến giành thị phần. Cuộc đua này đã giúp giữ giá dầu toàn cầu ở mức thấp.

Sau đó, đại dịch ập đến, kéo theo đó là sự sụt giảm giá dầu khiến ngành công nghiệp đá phiến bị bóp nghẹt. Trong ba năm qua, ngay cả khi thị trường phục hồi và dòng tiền tăng mạnh, các công ty vẫn ưu tiên chia cổ tức và mua lại cổ phần hơn đầu tư vào các giàn khoan mới. 

Giờ đây, khi sản lượng dầu đá phiến đã gần đạt đỉnh, OPEC có ít yếu tố hơn để xem xét khi đưa ra quyết định về nguồn cung. 

Đó là một điểm nhức nhối đối với Tổng thống Mỹ Joe Biden, người đã nhanh chóng hạ thấp tác động của quyết định cắt giảm sản lượng hơn 1 triệu thùng mỗi ngày của OPEC và các đồng minh. Ông Biden đã tuyên bố sau lần cắt giảm sản lượng đầu tiên vào năm ngoái rằng sẽ có “hậu quả” đối với Arab Saudi, nhưng chính quyền ông vẫn chưa có động thái gì. 

Kỳ vọng giá dầu đạt 100 USD/thùng giảm dần

Những dự báo về giá dầu có thể quay trở về mốc 100 USD/thùng liên tục được đưa ra từ cuối năm ngoái. Đầu tiên, một số nhà phân tích dự báo giá sẽ đạt ngưỡng này vào quý II/2023. Quan điểm đó được đẩy sang vào nửa cuối năm và giờ đây, ngay cả một số nhà đầu cơ cũng không mong đợi điều kỳ diệu sẽ xuất hiện cho đến năm 2024. 

Ông Harry Altham, nhà phân tích tại công ty môi giới StoneX, cho biết: “Việc cắt giảm sản lượng của OPEC+ chắc chắn làm tăng khả năng đạt 100 USD/thùng trong năm nay, mặc dù điều đó không chắc chắn. Sự suy yếu của phía cầu gắn liền với triển vọng tăng trưởng kinh tế rõ ràng đang đóng một vai trò nổi bật hơn.”