COVID-19 đang thúc đẩy làn sóng đổi mới, sáng tạo của giới doanh nghiệp (Phần 1)
Các cuộc khủng hoảng, như suy thoái kinh tế và đại dịch, đảo chính, nền kinh tế và doanh nghiệp - làm thay đổi tiến trình lịch sử. Đại dịch Cái chết đen vào thế kỉ 14 đã phá vỡ hệ thống phong kiến cũ nát ở châu Âu và thay thế nó bằng hệ thống phong kiến ưu việt hơn.
Chỉ ba thế kỷ sau, một cuộc suy thoái kinh tế sâu sắc - nhờ vào cuộc chiến 100 năm giữa Anh và Pháp - đã tạo nên một động lực đổi mới lớn giúp cải thiện triệt để năng suất nông nghiệp, theo Entrepreneur.
Rồi gần đây hơn, đại dịch SARS năm 2002-2004 đã có vai trò xúc tác cho sự phát triển nhanh chóng của một công ty thương mại điện tử nhỏ lúc bấy giờ có tên Alibaba và đưa nó vị trí hàng đầu trong bán lẻ ở châu Á.
Alibaba tăng trưởng mạnh nhờ sự lo lắng tiềm ẩn xung quanh việc đi lại và tiếp xúc với con người, tương tự như hoàn cảnh chúng ta thấy ngày nay với Covid-19.
Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 cũng tạo ra các tác dụng phụ đột phá. Airbnb và Uber đã nổi tiếng khắp phương Tây vì khả năng tiết kiệm và thu nhập của người dân thấp hơn, buộc mọi người phải chia sẻ phòng ở và đi chung xe hơi để giảm chi phí.
Công nhân của hãng xe General Motors lắp ráp máy thở trong một nhà máy ở Mỹ hôm 7/4. Ảnh: GM
Với Covid-19, xã hội đã thấy những dấu hiệu sớm của sự thay đổi trong cách hành xử của người tiêu dùng và doanh nghiệp. Các công ty công nghệ và phi công nghệ đang khuyến khích làm việc từ xa, lợi nhuận của hãng hàng không giảm mạnh bởi tỉ lệ lấp chỗ thấp, chuỗi cung ứng đang gián đoạn trên toàn cầu và các cửa hàng bán lẻ đang thiếu ibuprofen, hàng khô và giấy vệ sinh.
Một số trong những thay đổi này là phản ứng trực tiếp, ngắn hạn đối với các cuộc khủng hoảng và sẽ trở lại mức độ thường xuyên sau khi có Covid-19. Tuy nhiên, một số thay đổi sẽ tiếp diễn, tạo ra đột phá dài hạn và sẽ định hình các doanh nghiệp trong nhiều thập kỉ tới.
Đại dịch có tác động trực tiếp đến các khía cạnh sinh học, tâm lý và kinh tế. Mức ảnh hưởng của nó thay đổi tùy thuộc vào tỉ lệ tử vong và tỉ lệ người mắc bệnh, cũng như thời gian cần thiết để nó lây lan.
Thử nghiệm giao món ăn bằng thiết bị bay điều khiển từ xa ở Thượng Hải, Trung Quốc. Video: SCMP
Đối với COVID-19, tác động sinh học đã nhanh chóng tăng tốc và gây ảnh hưởng nặng nề nhất cho người cao tuổi. Tác động tâm lí thể hiện rõ ở các thị trường chứng khoán trên toàn thế giới. Các nhà đầu tư không tin tưởng về tương lai vì thông tin về sự lây lan của COVID-19 và tác động của nó đến năng suất toàn cầu là không đầy đủ và, tệ hơn, không chính xác.
Dân số toàn cầu cũng đang phải đối mặt với tác động tâm lý, với tinh thần xuống thấp và sự cô lập ngày càng tăng khi sự tiếp xúc của con người và tự do đi lại đang giảm rất nhiều. Cuối cùng, nhưng chắc chắn không kém phần quan trọng, tổn thất kinh tế sẽ rất lớn.
Trong ngắn hạn, việc cung cấp các sản phẩm thiết yếu khác nhau đã gián đoạn và nhu cầu về các sản phẩm và dịch vụ khác nhau đã giảm. Nếu xu hướng này tiếp diễn, Covid-19 rất có thể ảnh hưởng tiêu cực đến GDP toàn cầu.
