Công nghệ này có thể giúp chính sách bán xe điện không kèm pin của VinFast tiến thêm một bước mới, đến ông lớn Tesla cũng phải thèm khát

Mới đây đơn vị sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới Contemporary Amperex Technology (Trung Quốc) đã tiến thêm một bước mới trong việc tạo ra giải pháp thay thế sạc pin xe điện, theo Bloomberg.

Không cần các trụ sạc pin

Việc thay thế pin xe điện khá đơn giản. Chiếc xe điện được đưa vào một địa điểm nơi pin cạn kiệt điện sẽ được tháo ra khỏi xe và thay thế bằng một bộ pin đã sạc đầy. Tại các cơ sở này, toàn bộ quy trình được tự động hóa và có thể hoàn thành trong vài phút. 

Khách hàng có thể trả một khoản phí cố định hàng tháng hoặc trả khi họ sử dụng dịch vụ. Mặc dù chi phí thường cao hơn so với dịch vụ sạc nhanh, nhưng vẫn rẻ hơn so với việc đổ đầy bình xăng của những chiếc ô tô trang bị động cơ đốt trong.

Lợi thế của phương pháp này chủ yếu là tốc độ và sự tiện lợi. Các video trên YouTube cho thấy quá trình thay pin được hoàn thành trong vòng chưa đầy 10 phút, bao gồm cả việc điều khiển ô tô vào khoang thay pin. 

Để so sánh, ngay cả mạng lưới sạc siêu nhanh của Tesla cũng mất ít nhất nửa giờ để sạc đầy pin, mặc dù công ty cho biết công nghệ mới nhất của họ có thể sạc trong 15 phút. Đó có thể là một cách tiết kiệm thời gian đáng kể cho những chiếc taxi và đội xe giao hàng trên đường, hoặc những người lái xe xa nhà mà không thể cắm sạc qua đêm.

Pin là bộ phận đắt tiền nhất của xe điện và việc tách bộ nguồn khỏi ô tô có thể làm giảm giá mua trả trước, giúp làm hạ một trong những rào cản chính đối với những người đang cân nhắc chuyển sang sử dụng xe điện. Startup xe điện Nio đã cung cấp các dịch vụ tùy chọn pin trong vài năm qua.

Về lâu dài, phương pháp này có thể giúp cắt giảm chi phí thiết kế và phát triển cho các nhà sản xuất ô tô nếu họ sử dụng loại pin tiêu chuẩn hóa để thuận tiện cho việc thay. Mạng lưới thay pin cũng đặt nền tảng cho việc tái chế pin đã hết hạn.

Nhược điểm của phương pháp này

Các công ty muốn tham gia vào cuộc chơi thay pin phải đối mặt với chi phí khởi điểm cao. Việc xây dựng một trạm thay pin tự động có thể tốn kém gấp 10 lần so với việc thiết lập một trạm sạc nhanh.

Pin cũng đắt, khiến nó trở thành một ngành kinh doanh cần nhiều vốn và bắt buộc phải tối đa hóa thời lượng sử dụng của pin, điều này có thể yêu cầu các công ty phải sử dụng tốt dữ liệu và công nghệ.

Hầu hết các trạm thay pin đều có sẵn nguồn cung cấp pin đã sạc hạn chế, làm tăng rủi ro cho người lái xe rằng việc tiết kiệm thời gian có thể bị ảnh hưởng bởi việc xếp hàng chờ một bộ sạc đầy có sẵn. Điều đó có nghĩa là đôi khi các trình điều khiển sẽ chọn pin chỉ được sạc đến 70% hoặc 80% dung lượng.

Do cấu trúc pin chiếm một phần chính trong thiết kế xe, dẫn đến khó thuyết phục các nhà sản xuất ô tô từ bỏ quyền kiểm soát và sử dụng một bộ pin tiêu chuẩn để tạo điều kiện cho việc thay pin tự động. Cuối cùng, cho đến nay, vẫn chưa rõ ai sẽ chịu trách nhiệm nếu pin bị lỗi gây ra tai nạn hoặc cháy nổ.

Các hãng xe gia nhập cuộc chơi

Thị trường thay pin chủ yếu diễn ra ở Trung Quốc, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi lĩnh vực này lại do các công ty Trung Quốc thống trị. Theo BloombergNEF, 6 công ty Trung Quốc, bao gồm Công ty Công nghệ Ô tô Năng lượng Mới Aulton, Tập đoàn Ô tô Geely và Nio, có kế hoạch xây dựng hơn 8.000 trạm thay pin vào cuối năm nay và tiến tới mục tiêu 26.000 trạm vào năm 2025, gấp 17 lần tăng so với con số hiện tại.

Trong đó, startup Nio hiện có mạng lưới rộng lớn nhất với hơn 700 trạm thay pin, cung cấp cho khách hàng gói năng lượng có thể sạc, có thể thay thế và có thể nâng cấp. Các công ty bao gồm Aulton và BAIC Corp. đang nhắm mục tiêu vào các đội taxi và các đội xe khác được quản lý tập trung cũng như có quãng đường di chuyển hàng ngày dài hơn. Bên cạnh đó, các công ty như Geely's Soland Energy và State Power Investment Corp. đang thử nghiệm thay pin cho xe tải.

Một số công ty tiện ích và dầu khí như Sinopec cũng đang tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng trạm thay pin để chuẩn bị cho thời điểm trạm xăng truyền thống đi theo lối của các cửa hàng Blockbuster. Sự gia nhập của CATL chắc chắn sẽ mang lại nhiều động lực hơn cho lĩnh vực này, thêm vào đó là các nhà sản xuất pin tiềm năng khác cũng sẽ tham gia.

Bên ngoài Trung Quốc

Một trong những yếu tố quan trọng giúp cho việc thay pin trở nên khả thi là xu hướng sử dụng xe điện. Đó không phải là vấn đề ở Trung Quốc, thị trường xe điện lớn nhất thế giới. 

Tính riêng trong tháng 12/2021, xe điện đã chiếm 1/5 doanh số ô tô bán ra. Số lượng xe điện được giao trong năm nay dự kiến tăng lên 5,5 triệu chiếc, theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc.

Nhân khẩu học và địa lý cũng đóng một vai trò quan trọng. Hầu hết người lái xe điện Trung Quốc sống trong các căn hộ chung cư và không có quyền sạc tại nhà, trong khi mật độ dân số cao và diện tích rộng lớn của quốc gia cũng làm tăng sức hấp dẫn của việc thay pin.

Điều đó trái ngược với Mỹ, nơi nhiều người sử dụng xe điện sớm, đặc biệt là các chủ sở hữu Tesla ở Bờ Tây, thường sống trong những ngôi nhà biệt lập và có thể dễ dàng lắp đặt bộ sạc tại nhà, hay Châu Âu, nơi người lái xe có xu hướng di chuyển những quãng đường ngắn trong ngày.

Trong khi tỷ phú Elon Musk từng ca ngợi việc thay pin là "giải pháp tối ưu" để sạc điện cho xe điện, nhưng hãng này lại không thành công ở Mỹ. Dù vậy, việc Tesla rút lui không khiến các công ty khác từ bỏ. Startup Ample có trụ sở tại San Francisco đã bắt đầu làm việc với các nhà sản xuất ô tô để thiết lập các trạm thay pin sử dụng pin mô-đun. 

Startup Nio cũng vừa thành lập trạm thay pin đầu tiên ở Na Uy, nơi họ gửi lô xe xuất khẩu đầu tiên. Gogoro Inc. có trụ sở tại Đài Loan cung cấp dịch vụ thay pin cho xe tay ga và xe hai bánh, đồng thời cho biết mạng lưới của họ có khả năng xử lý 330.000 lượt thay mỗi ngày.