Chủ tịch Powell đang 'ngầm cho phép' thị trường chứng khoán Mỹ tiếp đà tăng?

Nhận xét bất ngờ 

Phiên 1/2, chứng khoán Mỹ đã tăng điểm trước sự thất vọng của những nhà đầu tư từng dự đoán rằng Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell sẽ cố gắng đẩy lùi đà tăng gần đây của thị trường.

Câu hỏi số một trong tâm trí của hầu hết nhà đầu tư hiện nay là khi ông Powell không còn ngáng trở nữa, liệu từ nay thị trường chứng khoán Mỹ có thể an toàn tiến cao hơn nữa không?

Câu trả lời các chuyên gia thị trường đưa ra là “rất có thể”. Họ lấy dẫn chứng từ bình luận của ông Powell về các điều kiện tài chính trong buổi họp báo ngày 1/2, sau khi Fed quyết định tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản (bps).

Giới chuyên gia kết luận rằng ông Powell đã không còn cố gắng ngăn cản hay đẩy lùi thị trường. Thay vào đó, ông quyết định coi những động thái gần đây nhất của thị trường là điều không đáng bận tâm, hoặc là bằng chứng cho thấy chiến lược khống chế lạm phát của Fed đang phát huy tác dụng mà không gây ra nhiều hậu quả cho nền kinh tế thực hoặc thị trường lao động.

Trong những phút mở đầu phần hỏi đáp của cuộc họp báo, ông Powell nói rằng các điều kiện tài chính đã thắt chặt đáng kể và Fed không còn quan tâm đến những biến động ngắn hạn.

Theo đánh giá của các chuyên gia, ông Powell có vẻ đang báo hiệu rằng giá cổ phiếu tăng và lợi suất trái phiếu giảm không còn là mối nguy đến sứ mệnh chống lạm phát của Fed.

Một số người thậm chí còn bất bình trước tuyên bố của ông Powell, khẳng định rằng các điều kiện tài chính hiện nay hầu như không đổi so với một năm trước. Trong số đó có nhà kinh tế nổi tiếng Mohamed El-Erian, cựu CEO của hãng tài chính PIMCO.

Ông El-Erian bày tỏ ý kiến trên Twitter: “Tôi không hiểu ông Powell nhìn vào chỉ số gì mà lại nói rằng các điều kiện tài chính đã thắt chặt đáng kể trong năm qua. Những thước đo được sử dụng phổ biến nhất cho thấy các điều kiện hiện nay vẫn đang nới lỏng như một năm trước”.

Ông Guy Lebas, Giám đốc bộ phận chứng khoán trả thu nhập cố định tại Janney Capital Management, cho rằng rằng Chủ tịch Powell đã “ngầm cho phép” thị trường chứng khoán tiếp tục lên cao.

Nhiều chuyên gia cũng có quan điểm tương tự. Ông Neil Dutta, nhà kinh tế trưởng tại hãng nghiên cứu Renaissance Macro Research, đăng trên Twitter: “Việc ông Powell nghĩ rằng các điều kiện tài chính đã thắt chặt lại trong khi một loạt chỉ số cho thấy chúng đã nới lỏng trong những tháng gần đây thể hiện lập trường ‘bồ câu’”.

Fed mãn nguyện

Chỉ số Điều kiện Tài chính Quốc gia của Fed chi nhánh Chicago cho thấy sự nới lỏng đáng kể kể từ tháng 10/2022. Giá trị hiện tại của chỉ số này là -0,35, còn giữa tháng 10 là -0,11. Giá cổ phiếu càng cao và lợi suất trái phiếu càng thấp thì chỉ số này càng hạ. Lợi suất trái phiếu biến động ngược chiều với giá.

Kết phiên 1/2, chỉ số S&P 500 tăng 1,1% lên 4.119,2 điểm, mức cao nhất kể từ tháng 8 năm ngoái. Chứng khoán Mỹ tăng trưởng mạnh mẽ trong tháng 1, chỉ số S&P 500 vọt lên hơn 6%. Còn trong năm 2022, chỉ số S&P 500 rớt 19,4%.

Không phải lúc nào Fed cũng để mặc cho đà tăng của thị trường chứng khoán. Trong một số khoảng thời gian của năm ngoái, có vẻ như các nhà hoạch định chính sách coi sự phục hồi của chứng khoán Mỹ là vật cản đối với nỗ lực hạ nhiệt lạm phát, theo tờ MarketWatch.

Phản ứng của thị trường ngày 1/2 khác hẳn với diễn biến sau khi ông Powell phát đi thông điệp “diều hâu” ở hội nghị Jackson Hole hồi tháng 8 năm ngoái. Tại đây, ông đã đưa ra bài phát biểu cực kỳ cứng rắn rằng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất bất chấp khả năng các hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ sẽ phải chịu một số đau đớn.

Theo bình luận của nhiều nhà quan sát thị trường, bài phát biểu tháng 8 của ông Powell dường như nhằm mục đích đẩy lùi cuộc phục hồi trên thị trường chứng khoán. Thời điểm đó, nhà đầu tư từng hy vọng Fed sẽ đổi hướng chính sách tiền tệ. Nếu đúng như vậy thì ông Powell đã đạt được mục đích bởi chỉ vài tuần sau đó, chỉ số S&P 500 rơi xuống đáy mới.

Giám đốc LeBas của Janney Capital Management nghĩ rằng ông Powell đã từ bỏ chiến lược này bởi một lý do xác đáng: “Các điều kiện tài chính đã biến động như ý muốn của Fed”.

Dù ông Powell không còn cản trở nữa, đà tiến của chứng khoán Mỹ vẫn có thể bị đảo lộn bởi một số yếu tố, bao gồm lợi nhuận của doanh nghiệp. Dữ liệu của Refinitiv cho thấy nhiều khả năng lợi nhuận quý IV/2022 của doanh nghiệp Mỹ đã giảm 2,4% so với cùng kỳ năm trước.