[Bài 1] Đại hội Đảng ảnh hưởng thế nào đến ngành thép, nhôm Trung Quốc?

Với Đại hội Đảng lần thứ 19, chính phủ Trung Quốc được kỳ vọng sẽ đưa ra lập trường rõ ràng hơn về việc cắt giảm công suất sản xuất, một hành động đã khấy động mạnh thị trường hàng hóa nước này thời gian qua.

bai 1 dai hoi dang anh huong the nao den nganh thep nhom trung quoc

Nguồn: Reuters

Hôm qua (18/10), Chủ tịch Tập Cận Bình và các nhà hoạch định chính sách bắt đầu bước vào phiên họp Đại hội Đảng Trung Quốc lần thứ 19 tại Bắc Kinh. Giới đầu tư kỳ vọng chính phủ Trung Quốc sẽ đưa ra những lập trường rõ ràng hơn về việc cắt giảm công suất sản xuất cũng như định hướng tương lai của công cuộc cải cách kinh tế trong 5 năm tới.

“Vì phiên họp Đại hội Đảng lần này sẽ tập trung chủ yếu vào các vấn đề chính trị, nên rất có thể chính sách về việc giảm dư thừa năng suất trong một số ngành, như than và thép, sẽ vẫn được duy trì,” ông Tian Miao, chuyên gia phân tích cấp cao tại công ty Sun Hung Financial Ltd (Bắc Kinh) cho biết.

Hãy cùng điểm lại tình hình thị trường của hai kim loại chủ chốt ở Trung Quốc sau khi chính phủ triển khai các biện pháp cắt giảm công suất trong chiến dịch bảo vệ môi trường.

Thép

Trung Quốc, từ một nền công nghiệp đóng cửa với thế giới bên ngoài, đã nỗ lực để trở thành “tay chơi lớn” trong ngành thép toàn cầu. Tuy nhiên, kể từ năm 2016, chính phủ Trung Quốc lại mạnh tay thực hiện kế hoạch thu hẹp ngành hàng đang “phình” quá to này sau ba thập kỷ tăng trưởng không ngừng.

Theo ước tính của ngân hàng Morgan Stanley, công suất ròng bị cắt giảm sẽ đạt gần 200 triệu tấn thép trong hai năm tính đến hết năm nay. Con số này thậm chí còn lớn hơn tổng công suất sản xuất thép hàng năm của Nhật Bản. Công suất ròng bị cắt giảm được tính toán bằng cách lấy công suất bị cắt giảm trừ đi công suất sản xuất mới bổ sung.

Dù vậy, tổng công suất sản xuất thép của Trung Quốc ước tính vẫn còn khoảng 1 tỷ tấn thép/năm.

Được công bố vào tháng 1/2016, kế hoạch giảm công suất công nghiệp trong vòng 5 năm của Trung Quốc gồm ba phần.

Phần một là yêu cầu đóng cửa các nhà máy lạc hậu và giảm công suất dư thừa, chủ yếu trong khu vực nhà nước, với tổng công suất bị cắt giảm là 150 triệu tấn thép tính đến năm 2020. Tính đến thời điểm hiện tại, hơn 100 triệu tấn thép đã được cắt giảm, theo số liệu của chính phủ.

Phần hai là yêu cầu đóng cửa các nhà máy hoạt động bất hợp pháp, hoạt động mập mờ, không công bố sản lượng thép rõ ràng.

Phần ba là yêu cầu các nhà máy giảm sản lượng thép tạm thời. Nói cách khác, 50% nhà máy trên toàn khu vực miền bắc Trung Quốc bị yêu cầu đóng cửa trong những tháng mùa đông. Theo đó, sản lượng thép có thể sẽ giảm 32 triệu tấn, Macquarie Group ước tính.

Đồng thời, Trung Quốc sẽ tăng cường sản xuất thép mới với chi phí thấp. Công ty tư vấn Kallanish Commodities ước tính, sản lượng thép mới này đạt 5,8 triệu tấn trong năm 2016 và tăng lên tới 30 triệu tấn trong năm nay.

Tuy nhiên, nguồn cung thép của Trung Quốc dự báo tăng mạnh trở lại sau mùa đông, thậm chí sẽ vượt quá nhu cầu tiêu thụ. Khi đó, tồn kho sẽ lại lên cao và giá thép sẽ lại rơi vào xu hướng giảm, các chuyên gia phân tích tại Macquarie cảnh báo. “Nếu giá thép nội địa giảm, xuất khẩu thép của Trung Quốc sẽ tăng mạnh, gây áp lực lớn lên giá cả tại các nước khác, như Mỹ.”

Nhôm

Cũng như thép, nguồn cung nhôm tại Trung Quốc đang giảm dần sau chính phủ yêu cầu đóng cửa các nhà máy hoạt động bất hợp pháp, hạn chế sản xuất trong mùa đông, cũng như thắt chặt các tiêu chuẩn về môi trường. Giá nhôm theo đó tăng vọt trong thời gian gần đây.

Theo số liệu của ngân hàng Citigroup, tổng công suất mà các nhà máy luyện nhôm hoạt động chui tại Trung Quốc đã bị đóng cửa trong thời gian qua đạt khoảng 4 triệu tấn.

Kết quả là, giá nhôm có thời điểm lên cao nhất gần 5 năm. Tuy nhiên, giới đầu tư nên thận trọng với xu hướng tăng giá của nhôm, vì Trung Quốc tới đây sẽ triển khai một loạt dự án luyện nhôm mới với tổng công suất ước đạt 8,5 triệu tấn đến năm 2020. Hơn nữa, một số nhà máy luyện nhôm vừa bị đóng cửa có thể sẽ được cấp giấy phép và tái hoạt động trong năm 2018.

Việc ngừng sản xuất trong những tháng mùa đông sẽ khiến nguồn cung nhôm tại nước này giảm thêm 1 triệu tấn.

Thông tin Reuters mới nhận được, tập đoàn Xinfa, một trong những nhà sản xuất nhôm lớn nhất của Trung Quốc, có thể phải giảm 381.900 tấn nhôm tại nhà máy luyện kim của mình ở tỉnh Sơn Đông, bắt đầu từ ngày 15/11 đến ngày 15/ 3/2018.