Vẫn chưa quản được Uber?

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Giám đốc Công ty TNHH GrabTaxi (đứng) cho rằng cần sớm thống nhất, hướng dẫn DN nghiệp để đảm bảo công bằng về thuế (Nguồn: Chánh Trung)

Sáng ngày 13-10-2016, tại TP HCM đã diễn ra Hội nghị Sơ kết 9 tháng triển khai thực hiện thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng tại Việt Nam.

Còn tranh cãi về Uber

Ông Đỗ Quốc Phong, Chuyên viên Vụ Vận tải (Bộ GTVT) cho biết: “đến nay sau 9 tháng thực hiện, chương trình thí điểm mới được triển khai trên các địa bàn Hà Nội, TP HCM, Khánh Hòa. Tính đến nay có 3 ứng dụng kết nối hành khách với lái xe được phép hoạt động thí điểm. Đó là ứng dụng của Công ty TNHH GrabTaxi (Đề án thí điểm GrabCar), ứng dụng của Công ty Cổ phần Ánh Dương (Đề án thí điểm V-Car) và gần đây nhất là ứng dụng của Công ty Cổ phần Vận tải 57 Hà Nội (Đề án thí điểm Thanh Cong Car) đã được Bộ GTVT chấp thuận triển khai thí điểm. Qua 9 tháng thực hiện việc thí điểm triển khai xe hợp đồng điện tử, được sự quan tâm chỉ đạo hướng dẫn của Bộ GTVT và Sở GTVT các địa phương TP HCM, Hà Nội và tỉnh Khánh Hòa … các đơn vị tham gia thí điểm đã bám sát nội dung quyết định số 24/QĐ-BGTVT của Bộ GTVT để thực hiện và đã có kết quả bước đầu khá tốt. Hầu hết khách đi xe hiện đã quen với loại hình vận tải này và tỏa ý đồng tình với chủ trương của nhà nước về việc cho ra đời xe hợp đồng điện tử. Coi đây là việc làm hợp với quy luật thị trường, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại, tạo cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam cạnh tranh lành mạnh.

Trường hợp của Uber, trong 2 năm qua Bộ GTVT đã nhiều lần làm việc với đại diện của Uber để trao đổi, hướng dẫn Uber xây dựng Đề án gửi Bộ GTVT xem xét cho phép hoạt động thí điểm theo đúng các quy định tại Quyết định số 24/QĐ-BGTVT. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại Bộ GTVT và các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan vẫn chưa nhận được Đề án hoạt động thí điểm của Uber như đã hướng dẫn.

Những phần mềm kết nối giữa lái xe và hành khách của Công ty TNHH GrabTaxi và Công ty CP Ánh Dương Việt Nam đang tham gia thí điểm là các ứng dụng cung cấp sàn giao dịch TMĐT theo quy định tại Nghị định số 52/2013/NĐ-CP của Chính phủ về thương mại điện tử (Nghị định 52) và Thông tư số 59/2015/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định về quản lý hoạt động thương mại điện tử qua ứng dụng trên thiết bị di động (Thông tư 59). Do đó, ngoài việc phải lập đề án thí điểm để trình Bộ GTVT phê duyệt, các Công ty nói trên còn phải thực hiện đầy đủ các thủ tục đăng ký với Bộ Công Thương theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, Nghị định 52 và Thông tư 59 chỉ áp dụng đối với các website, ứng dụng TMĐT của các doanh nghiệp được thành lập hoặc đăng ký hoạt động tại Việt Nam (hiện diện thương mại hoặc đăng ký tên miền Việt Nam). Còn đối với các phần mềm kết nối được cung cấp xuyên biên giới, như trường hợp của Công ty Uber B.V. Hà Lan thì chưa có quy định điều chỉnh. Vì vậy, Bộ GTVT không có cơ sở pháp lý để kiểm tra và đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định về kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách đối với các dịch vụ vận tải được cung cấp qua sàn giao dịch TMĐT của Uber.

Cần đảm bảo công bằng về thuế

Bộ GTVT cũng cho biết thêm, theo Luật Giao thông đường bộ, dịch vụ phần mềm kết nối giữa lái xe và hành khách không được coi là dịch vụ hỗ trợ vận tải, cũng như là dịch vụ vận tải. Theo báo cáo của Công ty TNHH GrabTaxi, kinh doanh phần mềm kết nối của đơn vị này hiện nay đang được xếp loại là dịch vụ khoa học công nghệ, và chịu mức thuế GTGT là 5%.

Tuy nhiên, ngày 24/8/2016, Bộ Tài chính đã có Công văn số 11828/BTC-CST hướng dẫn thu thuế Uber, trong đó xác định dịch vụ phần mềm kết nối giữa lái xe và hành khách sẽ phải nộp thuế GTGT theo mức thuế suất 3%, như đối với dịch vụ vận tải, với lý do “Công ty TNHH Uber B.V Hà Lan ký kết hợp đồng với tổ chức, cá nhân kinh doanh vận tải theo quy định của pháp luật để hoạt động kinh doanh và thỏa thuận phân chia kết quả kinh doanh theo doanh thu”.

Điều này sẽ gây khó khăn cho những đơn vị tham gia thí điểm trong việc kê khai và nộp thuế đối với Nhà nước, tức là các đơn vị này không biết thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan trực tiếp thu thuế hay theo hướng dẫn của Bộ Tài chính. Đồng thời, điều này có thể dẫn tới việc hiểu sai ý nghĩa pháp lý của Đề án thí điểm, vì Đề án chỉ hợp thức hóa hình thức hợp đồng điện tử giữa lái xe và hành khách, mà không nhằm tạo ra hình thức kinh doanh mới.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Giám đốc Công ty TNHH GrabTaxi cho biết: “Grab và các đối tác khi tham gia thí điểm phải tuân thủ những điều kiện, tiêu chuẩn rất cao và ngặt nghèo về chất lượng dịch vụ cũng như tư cách nhà cung cấp dịch vụ. Tuy nhiện hiện nay có tình trạng công ty cung cấp phần mềm kết nối chưa được phép thí điểm vẫn bất chấp hoạt động, hợp tác với xe cá nhân gây rối loạn thị trường, khó khăn cho công tác quản lý và ảnh hưởng tiêu cực đến những DN nghiệp nghiêm túc chấp hành pháp luật. Chúng tôi đề nghị cần tìm ra biện pháp quản lý hiệu quả, chặt chẽ cho xe hợp đồng điện tử. Cần sớm thống nhất, hướng dẫn DN nghiệp để đảm bảo công bằng về thuế”.

Ông Tạ Long Hỷ, Giám đốc Công ty Cổ phần Ánh Dương Việt Nam (Vinasun) cho biết: “các cơ quan quản lý cần đẩy mạnh xử lý các đơn vị sử dụng phần mềm để huy động các xe cá nhân tham gia vận tải hành khách theo hợp đồng như Uber. Bên cạnh đó không ký hợp đồng với các HTX, DN không đủ khả năng, tiêu chuẩn vận chuyển hành khách. Ngoài ra cần tăng cường xử lý các vị phạm về vận tải hành khách theo hợp đồng ở các tỉnh thành khác ngoài các tỉnh thành đã thí điểm”.

Bộ GTVT cho biết trong thời gian tới sẽ chỉ đạo Thanh tra Bộ GTVT và Sở GTVT các Tỉnh, TP tham gia thí điểm phối hợp với các lực lượng Công an, cơ quan Thuế, chính quyền địa phương tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm theo các quy định của pháp luật. Đặc biệt đối với việc sử dụng các phần mềm không đúng quy định để điều hành vận tải, không chấp hành các quy định về thuế. Bên cạnh đó sẽ phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành có liên quan để tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với các website, ứng dụng di động cung cấp sàn giao dịch thương mại điện tử trong lĩnh vực vận tải hành khách.

Theo Chánh Trung