Tổng Thư ký VNBA: Thủ đoạn rửa tiền ngày càng tinh vi, nhất là trong lĩnh vực tiền mã hoá

Tại Hội nghị “Quy định về phòng, chống rửa tiền và vai trò của phòng, chống rửa tiền trong giao dịch tiền mã hóa”, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch Kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), nhận định rằng Việt Nam đang phải đối diện với hoạt động rửa tiền thông qua nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi.

Ông Hùng cho biết trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng trên trường quốc tế, cùng với sự bùng nổ công nghệ thông tin là sự phát sinh nhiều hình thức, thủ đoạn để thực hiện hành vi rửa tiền ngày càng tinh vi, phức tạp, nhất là đối với lĩnh vực tiền kỹ thuật số, tiền ảo (tiền mã hoá), nơi mà hành lang pháp lý chưa hoàn thiện đầy đủ.

“Những năm gần đây tiền mã hoá được sử dụng để thanh toán, song không loại trừ có cả hành vi rửa tiền thông qua giao dịch loại tiền này?”, ông Nguyễn Quốc Hùng đặt vấn đề.

Nhiều báo cáo cho thấy Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ rửa tiền tăng cao trong lĩnh vực tiền mã hóa, tài sản số. Theo Chainalysis, công ty phân tích chuỗi khối hàng đầu thế giới, tổng giá trị tiền mã hoá Việt Nam nhận về từ 10/2021 – 10/2022 là hơn 100 tỷ USD. Các hoạt động bất hợp pháp trên chuỗi là 956 triệu USD. 

Ông Nguyễn Đoan Hùng, cho biết VBA đã công bố dự án Chống lừa đảo với tên gọi là ChainTracer, nhằm cung cấp giải pháp theo dõi dữ liệu blockchain onchain (nằm trên blockchain) và offchain (nằm ngoài blockchain), phát hiện những dấu hiệu gian lận trong tài sản kỹ thuật số.

Vị này nhận định: “Hành động của riêng Hiệp hội Blockchain Việt Nam là không đủ để thực thi các hoạt động phòng chống rửa tiền một cách hiệu quả mà cần thay đổi nhận thức, tầm nhìn từ chính các lãnh đạo ngân hàng, tổ chức tài chính và sự quyết liệt từ các cơ quan quản lý nhà nước”. 

Chính vì thế, các chuyên gia cho rằng để tăng cường phòng, chống rửa tiền trong giao dịch tài sản số cần nhận diện tài sản số là một loại tài sản mà Bộ Luật dân sự công nhận. Thêm vào đó, các định chế tài chính cần xây dựng quy trình và kiểm soát tuân thủ về chống rửa tiền liên quan tới tài sản số đối với các giao dịch qua tài khoản cá nhân.

Đồng thời, các định chế cần chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao trên nguyên tắc hội tụ đầy đủ các lĩnh vực kinh tế, công nghệ, luật.Nguồn nhân lực này không thể chỉ trông chờ vào luật hay cơ quan nhà nước mà cần được chủ động thực thi bởi tầm nhìn chiến lược của các lãnh đạo ngân hàng.