Tiệm cầm đồ vắng khách giữa dịch COVID-19: Người ta chẳng còn gì để cầm cố

Từ trong cửa tiệm cầm đồ cũ kỹ ở thủ đô Bangkok, nơi mà những món tiền ký gửi vẫn còn khi vào sổ, ông chủ Danai Tangvatanangkoon đang hồi tưởng lại những lần khủng hoảng kinh tế từng xảy ra ở Thái. Kể từ khi bắt đầu kinh doanh vào năm 1989 cho đến hiện tại, ông Danai chưa từng thấy cuộc khủng hoảng nào trầm trọng như COVID-19, South China Morning Post (SCMP) đưa tin.

"Người ta chẳng còn gì để cầm cố. Tình hình kinh doanh của chúng tôi còn tệ hơn cả thời khủng hoảng Tom Yum Kung", người chủ tiệm chia sẻ khi nói về cuộc khủng hoảng tài chính năm 1997, thổi bay hàng triệu sổ tiết kiệm của người Thái trước khi lan ra khắp Đông Nam Á. "Ít nhất trước đó người ta còn có việc để làm... giờ thì chẳng có gì", ông Danai nói.

Tháng trước, Ngân hàng Trung ương Thái Lan đã hạ dự báo tăng trưởng GDP năm 2021, từ 3,0 xuống 1,8% và triển vọng năm 2022 cũng giảm gần một điểm phần trăm, dự báo ngành du lịch vẫn sẽ đóng băng do dịch bệnh COVID-19 lan rộng.

Tuy nhiên, tờ SMCP nhận định ước tính của Ngân hàng Trung ương Thái Lan đang có vẻ khá lạc quan khi mới chỉ có hơn 5% trên tổng số 70 triệu dân được tiêm vắc xin COVID-19 đầy đủ. Chính điều này đang khiến Chính phủ Thái Lan gặp nhiều khó khăn trong việc ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, chưa kể đến việc người dân phẫn nộ vì công tác triển khai chương trình tiêm chủng chậm chạp.

Tại Thái Lan, số ca COVID-19 đang tăng lên mức cao chưa từng có, lần đầu tiên vượt qua con số 11.000 ca mắc mới vào cuối tuần qua. Bangkok đã đóng cửa hoàn toàn vào đầu tháng nà, các chuyến bay nội địa cũng tạm ngưng hoạt động và các trạm kiểm tra tại thành phố cũng được tăng cường để hạn chế hoạt động đi lại từ thủ đô.

Điều này đã "giết chết" các hoạt động kinh tế - vừa mới khởi sắc một chút từ đầu năm nay. Và một lượng lớn người lao động tự do, từ người bán hoa quả cho đến người bán trang sức và nhân viên massage đều bị mất việc. Ngoài ra, nợ hộ gia đình cũng tăng lên mức nguy hiểm là 90% GDP.

Để thay đổi tình hình, chính phủ của ông Prayuth dự kiến sẽ mở lại đất nước vào tháng 10 nhưng có vẻ không chắc chắc. 

"Có thể sự hồi phục hình chữ V hay thậm chí là chữ U như ở nhiều quốc gia khác  sau khi được tiêm vắc xin vẫn là một ước mơ xa vời với Thái Lan", giáo sư Pavida Pananond thuộc khoa kinh doanh quốc tế của Đại học Thammasat nhận định.

Do tỷ lệ tiêm vắc xin ở mức thấp, các chuyên gia đánh giá lượng khách du lịch đến với hai địa điểm nổi tiếng, đã mở cửa trở lại là Phuket và Koh Samui có thế sẽ rất ít. Theo thống kê của ngân hàng thế giới, Thái Lan có thể đón 600.000 người đến du lịch vào cuối năm nay, thấp hơn nhiều so với ước tính 4-5 triệu lượt ở trước đợt bùng phát gần đây nhất.

"Tiêm chủng nhanh chóng, xét nghiệm và theo dõi cùng với các biện pháp kích thích rõ ràng là chìa khóa để phục hồi kinh tế", vị giáo sư nói. Ông cho rằng chính phủ Thái Lan đã thất bại trong chiến dịch tiêm chủng lẫn xét nghiệm.

Giáo sư Pavida nhận định: "Việc phụ thuộc quá nhiều vào du lịch và xuất khẩu đã khiến Thái Lan phải trả giá đắt trong hai năm qua."

Như ông Danai chia sẻ, những đợt suy thoái trước đây, các tiệm cầm đồ thường kinh doanh rất thuận lợi nhưng lần này thì hoàn toàn khác. Khách hàng của Danai càng ngày càng lún sâu vào nợ nần. Có nhiều người thậm chí còn không thể chuộc lại món đồ đã cầm cố trong 5 tháng, có người thì không đủ khả năng trả mức lãi 1,5%/tháng

Trong những đợt suy thoái trước đây, các tiệm cầm đồ thường kinh doanh rất thuận lợi khi khách hàng kéo đến để tìm khoản vay ngắn hạn. Nhưng ở lần này, mọi thứ hoàn toàn khác biệt. Khách hàng của Danai ngày càng lún sâu vào nợ nần. Họ thậm chí còn còn không thể "chuộc" lại món đồ cầm cố trong 5 tháng, nhiều người không đủ khả năng để trả mức lãi 1,5%.

"Chúng tôi đang phải gia hạn hợp đồng lên 6 đến 7 tháng. Điều này có nghĩa là họ sẽ nợ chúng tôi lâu hơn và chúng tôi cũng không thể kiếm được bất kỳ khoản tiền nào", ông chủ tiệm cầm đồ chia sẻ.

Từ lâu, Thái Lan là quốc gia nổi tiếng với việc đi vay nặng lãi nhiều nhất châu Á. Tổng nợ cá nhân lên tới 14 nghìn tỷ baht (426,5 tỷ USD). Và phần lớn số tiền này đã được vay từ trước khi đại dịch đẩy nền kinh tế xuống bờ vực thẳm.

Còn về phần ông Danai, mọi thứ còn rất mù mịt. "Bạn biết đấy, đến cả nhân viên văn phòng cũng phải cầm cố thiết bị điện tử, điện thoại và laptop. Giờ mọi người còn gì nữa đâu", ông Danai buồn rầu nói.