Thấy gì từ việc vua hàng tiêu dùng Masan vung tiền sở hữu Phúc Long: 110 triệu USD cho 31% cổ phần liệu có đắt?

Thông tin từ Masan, tháng 1/2022, công ty đã tiếp tục nâng tỷ lệ sở hữu tại Phúc Long lên 51% sau khi mua lại 31% cổ phần chuỗi đồ uống này. Cụ thể, Masan đã chi 110 triệu USD cho 31% cổ phần này, tương ứng với định giá 355 triệu USD của Phúc Long, P/E xấp xỉ 15x dựa trên ước tính lợi nhuận sơ bộ năm 2022.

Đáng nói, tháng 5/2021, Phúc Long có định giá 75 triệu USD khi bắt đầu về tay Masan, thì đến nay với con số kể trên, giá trị chuỗi đồ uống Việt đã tăng gấp 5 lần, trong khoảng thời gian chưa đến một năm.

"Kể từ khi nhận được khoản đầu tư ban đầu của Masan, Phúc Long thể hiện sức mạnh cộng hưởng mạnh mẽ với chiến lược Point of Life (POL). Chiến lược này giờ đây sẽ tăng tốc hơn nữa khi Phúc Long trở thành công ty thành viên của Masan", phía Masan Group cho hay.

4 lý do đầu tư vào Phúc Long

Theo lý giải từ phía lãnh đạo Masan, có bốn yếu tố chính khiến công ty rót tiền vào Phúc Long. Đầu tiên, Phúc Long đứng đầu thị trường bán lẻ các sản phẩm truyền thống được đổi mới từ trà & cà phê. Thứ hai, Phúc Long là một trong những thương hiệu bình dân được ngưởi tiêu dùng tin tưởng, đặc biệt biệt là phân khúc trẻ.

Thứ ba, Phúc Long hưởng lợi từ dưa địa tăng trưởng dồi dào tại thị trường miền Bắc nếu Phúc Long mở rộng từ thị trường TP HCM hiện tại, nơi đang tập trung 82 cửa hàng rộng 200 mét vuông. Cuối cùng, một điểm mạnh khác đó là Masan sẽ khai thác lợi thế của mô hình kiosk tích hợp giữa Phúc Long và Vinmart+.

Theo Masan, dựa trên mô hình kiosk Phúc Long, giúp gia tăng lợi nhuận cũng như lưu lượng khách hàng đến các điểm bán của WCM, The CrownX đã phát triển mô hình mini-mall, tích hợp WinMart+ (nhu yếu phẩm), Phúc Long (trà và cà phê), dược phẩm, Techcombank (ngân hàng) và điểm giao dịch Reddi (viễn thông di động) tại một điểm phục vụ duy nhất.

Trong năm 2021, 5 cửa hàng thí điểm hoạt động theo mô hình mini-mall đã giúp gia tăng 30% lưu lượng khách hàng so với cửa hàng trước khi áp dụng mô hình này. Mini-mall còn giúp mỗi điểm bán giảm 44% mức doanh thu cần thiết để đạt điểm hòa vốn tại cửa hàng/ngày.

Do đó, trong năm 2022, công ty đặt mục tiêu mở 2.000 cửa hàng mini-mall theo 5 hình thức khác nhau, dựa trên phân tích đặc trưng của từng thành phố, ngoại ô, nông thôn ở các cửa hàng mới mở cũng như cửa hàng hiện có của WCM.

Dự kiến, trong năm tài chính 2022, doanh thu Phúc Long sẽ đạt từ 2.500 đến 3.000 tỷ đồng, nhờ mở rộng mạng lưới cửa hàng riêng và kiosk trong WinComerce cũng như việc đa dạng hóa danh mục sản phẩm trà và cà phê.

Định giá Phúc Long có đang quá cao?

Trong bài viết: "Masan bỏ 110 triệu USD cho 31% cổ phần Phúc Long: Trả giá có quá đắt?", chuyên gia tài chính Long Phan cho biết nhiều người so sánh mức định giá 355 triệu USD, tương đương gần 8.000 tỷ đồng định giá của Phúc Long sau thương vụ mua lại của Masan với định giá của các công ty tương đồng niêm yết, nhất là Vinamilk.

Tuy nhiên, vị chuyên gia này cho hay cần phân biệt việc mua cổ phiếu theo thị giá niêm yết với việc mua kiểm soát một doanh nghiệp. Nên không thể mang mức giá giao dịch trên sàn so với mức giá mua kiểm soát một doanh nghiệp có thương hiệu tốt như Phúc Long.

Khi mua kiểm soát một doanh nghiệp như Masan thâu tóm Phúc Long, bên mua sẽ phải trả một mức giá cao hơn giá trị định giá của doanh nghiệp bị/được mua, phần giá trả cao hơn này gọi là phần bù kiểm soát (Control Premium) trả cho quyền kiểm soát một doanh nghiệp có thương hiệu lâu đời và nhiều tài sản vô hình không được ghi nhận trên báo cáo tài chính.

"Với Masan, việc xây dựng một thương hiệu chuỗi trà, cafe như Phúc Long để tích hợp vào chiến lược Point of Life trong chuỗi hàng tiêu dùng của mình có thể mất trên 10 năm. Nên để có lợi thế về thời gian trong hoàn thiện hệ sinh thái, việc mua lại công ty như Phúc Long là chiến lược hợp lý", ông Long Phan nhận định.

Hơn nữa, theo ông Long, Masan thực hiện chiến dịch thâu tóm này theo hai bước. Bước một mang tính thử nghiệm, mua 20%, tích hợp sản phẩm vào chuỗi Winmart xem khả năng cộng hưởng như thế nào. Bước hai là mua kiểm soát trên 50% vốn. Câu chuyện này không mới. 

ThaiBev đã trả 5 tỷ USD cho 51% cổ phần để kiểm soát Sabeco (SAB) với giá 320.000 đồng/cp. Sau đó giá SAB giảm còn quanh 230.000 đồng/cp Ai cũng bảo ThaiBev mua đắt. Nhưng người Thái không nghĩ thế, họ mua kiểm soát một công ty có thị phần đứng thứ hai của một quốc gia gần 100 triệu dân. Sau này nếu muốn, ThaiBev có thể IPO mảng Beverage để kiếm về nhiều tiền hơn.

"Và quan trọng là ThaiBev hay Masan có thể làm đó là tạo giá trị cộng hưởng cho công ty được mua bằng cách đưa vào sản phẩm mới, hệ thống phân phối/bán lẻ rộng khắp, thay đổi quản trị công ty nhằm tăng hiệu quả kinh doanh", ông Long viết.

Vậy Masan bỏ 110tr cho 31% cổ phần Phúc Long có đắt? Theo vị chuyên gia tài chính này thì lịch sử thâu tóm của Masan cho thấy câu trả lời là không. Vinacafe Biên Hoà, Nước khoáng Vĩnh Hảo là những ví dụ tương tự thương vụ này. Và sau đó các công ty được mua đều cất cánh khi về tay tập đoàn có nhiều lợi thế kinh doanh hàng tiêu dùng này.