'Con cưng' Huawei gặp nạn, Trung Quốc dọa trừng phạt loạt doanh nghiệp nước ngoài

Bộ Thương mại Trung Quốc chưa nêu tên cụ thể một quốc gia hay doanh nghiệp nào. Tuy nhiên lời đe dọa công bố danh sách đen nói trên có thể làm tăng thêm căng thẳng sau khi Washington đưa tập đoàn công nghệ Huawei và 142 doanh nghiệp khác của Trung Quốc vào danh sách đen bị cấm mua hàng hóa, dịch vụ từ các công ty Mỹ vì lí do "an ninh quốc gia".

Nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ như nhà sản xuất chip Intel và Qualcomm, tập đoàn Microsoft, Alphabet (công ty mẹ của Google), ... và một số doanh nghiệp nước khác như Softbank (Nhật Bản), ARM (hãng thiết kế cấu trúc chip của Anh), ... đã tuyên bố dừng bán sản phẩm, dịch vụ cho Huawei sau khi Mỹ công bố danh sách đen nói trên.

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng cho hay, "danh sách các thực thể không đáng tin cậy" mà Trung Quốc đưa ra sẽ bao gồm những cá nhân, tổ chức vi phạm qui tắc thị trường và tinh thần của các hợp đồng, có hành vi ngừng cung cấp hàng hóa đầu vào cho doanh nghiệp Trung Quốc vì các lí do phi thương mại, và "gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp" của doanh nghiệp Trung Quốc và đe dọa đến an ninh quốc gia của Trung Quốc.

Trong hai tuần vừa qua, những màn "khẩu chiến" ác liệt giữa hai nước với nhiều bài bình luận, chỉ trích, cảnh báo sử dụng lời lẽ sâu cay đã làm quan hệ Mỹ-Trung thêm căng thẳng, nhiều khả năng gây trở ngại cho các cuộc đàm phán giữa hai bên trong tương lai.

Đầu tháng này, Mỹ đã tăng thuế suất từ 10% lên 25% đối với 200 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc với cáo buộc Bắc Kinh đã không giữ những lời hứa đưa ra trong đàm phán trước đây liên quan đến thay đổi căn bản hoạt động kinh tế.

Đáp trả đòn tấn công này, Trung Quốc cũng ra lệnh áp thuế suất 25% lên 60 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, dự kiến mức thuế này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày mai 1/6.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói ông có kế hoạch gặp người đồng cấp Tập Cận Bình trong thời gian diễn ra Hội nghị thượng đỉnh G20 vào ngày 28-29/6 tại Osaka, Nhật Bản. Tuy nhiên phía Trung Quốc vẫn chưa chính thức xác nhận cuộc gặp này.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: AP.

Một quan chức cấp cao Trung Quốc cho rằng khả năng ông Tập và ông Trump có thể đạt được bước tiến lớn để chấm dứt chiến tranh thương mại là "rất khó khăn".

Ông Đới Tương Long – Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Hoa (PboC – ngân hàng trung ương của Trung Quốc) giai đoạn 1995-2002 nhận định: Cách tiếp cận của Mỹ đối với đàm phán thương mại là "bắt nạt nước khác và Mỹ là trên hết", còn nguyên tắc của Trung Quốc là bình đẳng và hợp tác. Hiện nay, ông Đới Tương Long vẫn là nhân vật rất có tầm ảnh hưởng tại Trung Quốc.

"Tôi nghĩ cuộc gặp vào tháng sau giữa hai nhà lãnh đạo tại Nhật Bản sẽ rất khó có thể mang lại tiến bộ đáng kể", ông Đới nói. Ông cũng làm rõ thêm rằng ông không thể xác nhận cuộc gặp sẽ diễn ra hay không nhưng ông hy vọng là có.

Ông Đới cho biết ông không loại trừ tình huống Trung Quốc sẽ trả đũa mạnh mẽ hơn và rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ không bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ vì khi đó chính Trung Quốc sẽ chịu thiệt.