Ông Biden tiếp tục gỡ bỏ loạt chính sách của người tiền nhiệm Donald Trump
Chỉ ít giờ sau lễ nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lập tức ký phê duyệt 17 sắc lệnh hành pháp nhằm phủ quyết hoặc đảo ngược hoàn toàn nhiều chính sách của cựu Tổng thống Donald Trump. Bước sang tuần thứ hai của nhiệm kỳ, ông Biden vẫn đang miệt mài với công việc này.
Đại dịch COVID-19
Ông Biden đã ký lệnh hành pháp bổ nhiệm ông Jeffrey D. Zient làm điều phối viên chính thức cho chiến lược chống COVID-19 của chính phủ và báo cáo trực tiếp cho tổng thống. Lệnh hành pháp này cũng khôi phục ủy ban về an ninh toàn cầu và an ninh sinh học tại Hội đồng An ninh Quốc gia, một nhóm mà ông Trump đã giải tán trước đó.
Khác với thái độ thờ ơ của cựu Tổng thống Trump, ông Biden rất tích cực công bố các biện pháp kiểm soát dịch bệnh. Ông đã yêu cầu thực hiện giãn cách xã hội và đeo khẩu trang đối với toàn nhân viên liên bang, tại tất cả các cơ sở liên bang, New York Times đưa tin.
Ngoài ra, ông còn kêu gọi người dân thực hiện thử thách 100 ngày đeo khẩu trang cũng như khuyến khích quan chức bang và địa phương triển khai các biện pháp cộng đồng để ngăn chặn sự lây lan của virus.
Ông Biden cũng đang khôi phục mối quan hệ với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) sau khi ông Trump quyết định hủy tư cách thành viên của Mỹ và ngừng tài trợ cho cơ quan này. Tiến sĩ Anthony Fauci sẽ là trưởng phái đoàn của Mỹ trong ban điều hành của WHO.
Thị thực (visa) và nhập cư
Ở một sắc lệnh hành pháp khác, ông Biden ủng hộ duy trì và củng cố chương trình Deferred Action for Childhood Arrivals (DACA - Hoãn hành động với những người nhập cư vào Mỹ từ khi còn nhỏ).
DACA được chính quyền cựu Tổng thống Obama ban hành để bảo vệ những người nhập cư vào Mỹ khi còn là trẻ em. Ông Trump từng dành nhiều năm để chấm dứt chương trình này.
Lệnh hành pháp trên cũng kêu gọi Quốc hội Mỹ ban hành luật nhằm cấp giấy thường trú nhân và tạo điều kiện để những người nhập cư trên trở thành công dân Mỹ.
Một lệnh hành pháp khác hủy bỏ kế hoạch của chính quyền ông Trump hòng loại những người không phải công dân Mỹ khỏi các cuộc điều tra dân số. Một sắc lệnh khác lật ngược chính sách tìm và trục xuất người nhập cư trái phép của ông Trump. Và một lệnh hành pháp nữa ngăn chặn trục xuất người Liberia đang sống ở Mỹ.
Ông Biden cũng chấm dứt lệnh cấm người Hồi giáo nhập cảnh vào Mỹ mà ông Trump ban hành vào đầu nhiệm kỳ. Ông Biden còn chỉ đạo Bộ Ngoại giao Mỹ bắt đầu xử lý thị thực cho các cá nhân từ những nước bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm cũng như tìm hướng giải quyết thiệt hại liên quan.
Tân Tổng thống Mỹ cũng quyết định tạm dừng xây dựng bức tường biên giới do ông Trump khơi mào. Thông tin này được ông Biden xác nhận trong cuộc điện đàm cùng người đồng cấp Mexico hôm 23/1, Reuters đưa tin.
Biến đổi khí hậu
Tái gia nhập Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu là sắc lệnh hành pháp quan trọng đầu tiên của ông Biden trên lĩnh vực biến đổi khí hậu. Năm 2019, ông Trump chính thức thông báo với Liên Hợp Quốc rằng Mỹ sẽ rút khỏi liên minh này.
Ngoài ra, ông Biden còn đảo ngược một loạt chính sách môi trường của ông Trump, bao gồm thu hồi giấy phép của đường ống dẫn dầu Keystone XL; rút lại quyết định bãi bỏ tiêu chuẩn phát thải khí nhà kính; hủy bỏ một số quyết định cắt giảm quy mô các di tích quốc gia; thực thi lệnh cấm tạm thời đối với các hợp đồng thuê đất liên bang để khai thác dầu khí; tái thành lập ủy ban chịu trách nhiệm phân tích chi phí xã hội của khí thải nhà kính.
Bình đẳng chủng tộc và LGBT
Ông Biden đã cho giải thể Ủy ban 1776 của chính quyền ông Trump. Hôm 18/1, tổ chức này đã công bố một báo cáo mà giới sử gia cho là bóp méo lịch sử nước Mỹ, đặc biệt là về vai trò của chế độ nô lệ.
Bên cạnh đó, tân Tổng thống Mỹ cũng thu hồi một lệnh hành pháp gây tranh cãi của ông Trump. Lệnh đó khiến các cơ quan, nhà thầu và tổ chức liên bang gặp khó khăn trong việc truyền tải chính sách đa dạng và hòa nhập.
Ông Biden còn chỉ định bà Susan Rice, người đứng đầu Hội đồng Chính sách Nội địa, dẫn dắt một chương trình quy mô nhằm yêu cầu tất cả cơ quan liên bang phải lấy mục tiêu "loại bỏ phân biệt chủng tộc có hệ thống" làm trọng tâm công việc của họ.
Hôm 25/1, Tổng thống Biden đã ký một sắc lệnh mới với sự chứng kiến của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Lloyd Austin nhằm đảo ngược một lệnh cấm mà ông Trump ban hành thông qua Twitter hồi năm 2017.
Theo AP, sắc lệnh mới ngay lập tức nghiêm cấm hành vi buộc binh sĩ rời khỏi quân đội vì bản dạng giới của họ. Như vậy, người chuyển giới đã có thể phục vụ trong quân đội dưới thời ông Biden.
Dù ra sức đảo ngược hàng loạt chính sách của người tiền nhiệm, ông Biden vẫn giữ một số chiến lược cũ của ông Trump. Các chính sách này bao gồm gia hạn thời gian hoãn siết nợ và hoãn trục xuất người thuê nhà khỏi nơi ở; kéo dài thời hạn giãn thanh toán lãi và nợ gốc của sinh viên.
Cũng trong ngày 25/1, ông Biden đã ký một sắc lệnh khác buộc chính phủ liên bang mua thêm hàng hóa được sản xuất tại Mỹ. Đây là một lời hứa tranh cử quan trọng của ông nhằm khôi phục ngành chế tạo trong nước, phần nào có điểm tương đồng với mục đích của ông Trump khi khơi mào cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.