Ông Biden khép lại chuyến công du Israel, hứa hẹn sẽ có thêm viện trợ cho đồng minh

Thỏa thuận quan trọng

Ông Biden là tổng thống Mỹ đầu tiên đến Israel trong thời chiến. Kết thúc chuyến thăm kéo dài 7 tiếng rưỡi vào ngày 18/10, ông chủ Nhà Trắng đã đạt được thỏa thuận để đưa được viện trợ nhân đạo từ Ai Cập vào Dải Gaza.

Ông khép lại chuyến đi với lời kêu gọi người Israel đừng để bản thân bị “nuốt chửng” bởi cơn thịnh nộ sau cuộc tấn công thảm khốc của Hamas vào ngày 7/10.

Mục tiêu của ông Biden trong chuyến công du này là thể hiện sự đoàn kết với Israel và ngăn chặn xung đột lan ra rộng hơn, đồng thời đảm bảo với cộng đồng quốc tế rằng ông không bỏ qua khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza.

Tờ AP cho biết trong chuyến bay trở lại Washington, ông Biden đã điện đàm với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sissi. Sau đó, ông el-Sissi đã đồng ý mở cửa lại cửa khẩu biên giới với Gaza và cho phép tối đa 20 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo đi qua.

Ông Biden chia sẻ với báo chí rằng các con đường gần cửa khẩu Ai Cập - Gaza cần phải sửa chữa trước, nhưng hàng viện trợ có thể bắt đầu được chuyển đi từ ngày 20/10. Tổng thống Mỹ cũng cảnh báo rằng nếu Hamas tịch thu số hàng này, ông sẽ cho ngừng viện trợ. 

Tạo điều kiện để hàng viện trợ tiếp cận được Gaza là một trong những mục tiêu chính của ông Biden và ông đã làm được. Tuy nhiên, không rõ chuyến đi vừa qua đã xoa dịu tình trang chia rẽ ở Trung Đông đến đâu, đặc biệt là sau vụ nổ tại một bệnh viện ở Gaza.

Vụ việc này và các cáo buộc nhắm vào Isarel đã phá hỏng kế hoạch về một hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo Mỹ, Ai Cập, Jordan và chính quyền Palestine.

Hạ nhiệt căng thẳng

Ông Biden nhấn mạnh thành tựu của chuyến công du là đưa được nước, thực phẩm và thuốc men vào Gaza sau thời gian dài bế tắc. Israel đã cắt dòng viện trợ và nhiên liệu tới Dải Gaza sau khi Hamas tấn công nước này và khiến 1.400 người thiệt mạng.

Chính quyền ông Biden dự định sẽ yêu cầu Quốc hội Mỹ viện trợ bổ sung tổng cộng hơn 2 tỷ USD cho Israel và Ukraine. Hôm 18/10, ông Biden cũng công bố khoản viện trợ trị giá 100 triệu USD cho Gaza và Bờ Tây. Ông nhấn mạnh: “Đa số người Palestine không phải Hamas. Hamas không đại diện cho người Palestine”.

Ông cũng nêu bật sự đoàn kết của Mỹ với Israel. Ông nhấn mạnh: “Tôi đến Israel với một thông điệp duy nhất: các bạn không đơn độc. Chừng nào Mỹ còn đứng vững, chúng tôi sẽ không để các bạn phải đơn độc". 

Tuyên bố của ông Biden tới các nhà lãnh đạo Israel có sức nặng. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết chuyến thăm của ông Biden “rất cảm động”.

Các quan chức Mỹ cho rằng việc giúp hàng viện trợ đến được Gaza là bước tiến quan trọng để hạ nhiệt căng thẳng ở các quốc gia Arab sau cuộc không kích vào bệnh viện Al-Ahli Arab khiến hơn 500 người chết.

Các quan chức ở Gaza cáo buộc Israel đứng sau vụ không kích. Israel phủ nhận và công bố một loạt video, audio và các thông tin khác, lập luận rằng đây là một vụ không kích nhầm của nhóm phiến quân Hồi giáo Jihad người Palestine.

Ông Biden cho biết dữ liệu của Bộ Quốc phòng Mỹ cho thấy nhiều khả năng nguyên nhân của vụ nổ không phải là cuộc không kích bởi quân đội Israel.

Sau đó, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng đã viết trên mạng xã hội rằng một bản phân tích các “hình ảnh vệ tinh và thông tin nguồn mở” cho thấy Israel không phải bên đứng sau cuộc tấn công. Nhưng Mỹ vẫn đang tiếp tục thu thập bằng chứng.

Ông Biden nói với Thủ tướng Netanyahu: “Dựa trên những báo cáo tôi đã đọc, có vẻ cuộc tấn công vào bệnh viện là hành động của nhóm khác, không phải quân đội của ông”.

Các nhà lãnh đạo của Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ cũng cho biết họ tin rằng vụ nổ là "kết quả của một vụ phóng tên lửa thất bại" của phiến quân chứ không phải không kích của Israel.