Mỹ, Trung Quốc khó đạt thỏa thuận thương mại trong tuần, song có thể Mỹ không áp thuế mới vào ngày 15/12

Hôm 9/12, trang Politico đưa tin đại diện thương mại Mỹ, ông Robert Lighthizer, sẽ bay tới Mexico vào ngày 10/12 để hoàn tất hiệp định - với tên gọi tắt là USMCA. Việc đó có nghĩa là Mỹ không còn đủ thời gian để hoàn tất một thỏa thuận đột phá với Trung Quốc, theo nguồn tin của cả hai bên.

"Một thỏa thuận có thể thực thi phải rất cụ thể và chi tiết, và tôi nghĩ hai nước không thể hoàn tất thỏa thuận vào ngày 15/12", Shi Yinhong, cố vấn chính phủ Trung Quốc và giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ của Đại học Nhân dân, bình luận.

Shi nhấn mạnh rằng Trung Quốc không thể đưa ra cam kết cụ thể về số lượng nông sản mà họ sẽ mua từ Mỹ.

Ông Robert Lighthizer, đại diện thương mại Mỹ. Ảnh: SCMP

Bất chấp thực tế đó, các nguồn tin liên quan tới các cuộc đàm phán dự đoán kế hoạch áp những thuế mới vào ngày 15/12 sẽ không diễn ra, do cả hai bên đều tỏ ra nhượng bộ trong tuần qua.

Một lí do khiến Washington nhượng bộ là họ lo ngại Trung Quốc có thể công bố "danh sách đen" gồm các doanh nghiệp, tổ chức đáng ngờ từ Mỹ. 

Trước đó, Nhà Trắng đã công bố danh sách tương tự và yêu cầu các doanh nghiệp Mỹ không bán sản phẩm và phần mềm cho những công ty Trung Quốc trong danh sách. Nếu muốn bán cho những doanh nghiệp Trung Quốc đó, doanh nghiệp Mỹ phải xin giấy phép của Cục Công nghiệp và An ninh Mỹ.

Clete Willems, cựu phó giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Mỹ, cũng nhận định Mỹ, Trung Quốc không thể đàm phán xong vào ngày 15/12. Ông cũng cảnh báo một vòng đàm phán nữa sẽ thôi thúc Trung Quốc công bố danh sách đen đối với doanh nghiệp Mỹ.

"Danh sách đen từ phía Trung Quốc sẽ chấm dứt cơ hội đạt thỏa thuận trước bầu cử tổng thống ở Mỹ. Tôi nghĩ cả hai nước đều không muốn kết cục đó", ông bình luận.

Ban đầu giới quan sát dự đoán Bắc Kinh sẽ công bố danh sách doanh nghiệp Mỹ đáng ngờ vào tháng 8. Nhưng Trung Quốc hoãn công bố sau khi Mỹ lùi thời hạn áp thuế mới từ tháng 9 sang tháng 12.

Sau khi Hạ viện Mỹ thông qua nghị quyết với lời lẽ gay gắt để mở đường cho các biện pháp trừng phạt đối với một số quan chức Trung Quốc liên quan tới tình hình Tân Cương, Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận họ sẽ công bố danh sách các doanh nghiệp Mỹ đáng ngờ.

Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Sonny Purdue không tin Tổng thống Donald Trump sẽ ra lệnh áp thuế mới vào ngày 15/12. Ảnh: Reuters

Lu Xiang, một nhà nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói việc áp thêm mức thuế 15% đối với khoảng 160 tỉ USD hàng Trung Quốc sẽ được coi là "thiên tai".

"Nếu chúng ta thấy Mỹ áp thuế mới vào ngày 15/12, hành động ấy có nghĩa đàm phán thất bại. Tổng thống Donald Trump sẽ ra quyết định cuối cùng, song Trung Quốc đã chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất", ông Lu lập luận.

Hôm 9/12, trong một cuộc họp báo ở Indianapolis, Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ, ông Sonny Perdue, dự đoán Washington sẽ không áp thuế mới đối với hàng Trung Quốc vào ngày 15/12. 

"Thời hạn để áp thuế mới là ngày 15/12, song tôi không tin chính phủ sẽ thực thi kế hoạch và tôi nghĩ chúng tôi sẽ lùi thời hạn", Bloomberg dẫn lời ông Perdue.

Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ không nghĩ rằng Tổng thống Donald Trump muốn thực thi thuế mới, song Trung Quốc cần thực hiện vài động thái để ông chủ Nhà Trắng hoãn áp thuế.

"Đề xuất của Trung Quốc về đậu nành và thịt lợn có thể là dấu hiệu tích cực theo hướng đó", ông nhận định.