EU lo căng thẳng leo thang, sắp dỡ bỏ lệnh cấm vận với vùng đất chiến lược của Nga

Đối mặt với sự thật

Để vận chuyển đa số hàng hóa tới vùng lãnh Kaliningrad, Nga phải dựa vào đường sắt và đường bộ thông qua lãnh thổ của Litva. Tuy nhiên, kể từ ngày 17/6, một số hàng hóa Nga đã bị chặn lại do các lệnh trừng phạt của EU.

Theo một nguồn tin của Reuters, các quan chức châu Âu đang đàm phán về việc miễn trừ các lệnh trừng phạt cho vùng lãnh thổ này vào đầu tháng 7.

Mặc dù các cường quốc phương Tây một lần nữa khẳng định lại cam kết ủng hộ Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh G7 và NATO trong tuần này, cả châu Âu đều khó có thể vừa áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc, vừa tránh leo thang căng thẳng với Nga.

Bởi vậy, các quan chức châu Âu, với sự hậu thuẫn của Đức, đang tìm kiếm một sự thỏa hiệp với Moscow.

Nguồn tin của Reuters cho biết, nếu tuyến đường truyền thống cho hàng hóa Nga đến Kaliningrad không được khôi phục, Litva lo ngại rằng Moscow có thể sử dụng quân đội để tạo một hành lang trên bộ qua lãnh thổ của quốc gia Baltic này.

Đức có binh sĩ đóng tại Litva và lo sợ có thể bị cuốn vào một cuộc đối đầu trực diện với Nga cùng các đồng minh NATO. Nền kinh tế lớn nhất châu Âu phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt của Nga và dễ bị tổn thương bởi bất kỳ sự cắt giảm nào.

“Chúng ta phải đối mặt với sự thật”, một nguồn tin của Reuters nói, đồng thời miêu tả Kaliningrad là mảnh đất “linh thiêng” với Moscow.

“Tổng thống Putin có nhiều quyền lực đàm phán hơn EU. Tìm kiếm một thỏa hiệp sẽ mang lợi ích cho chúng ta”, nguồn tin nói và thừa nhận rằng kết quả thỏa hiệp có thể không công bằng.

Sự thỏa hiệp

Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho biết Litva sẽ tiếp tục tham vấn với Ủy ban Châu Âu về vấn đề triển khai các lệnh trừng phạt.

"Các biện pháp trừng phạt phải được thực thi. Bất kỳ quyết định nào được đưa ra không được làm suy giảm uy tín và hiệu quả của chính sách trừng phạt", người phát ngôn cho biết.

"Vì hàng hóa có thể quá cảnh tới Kaliningrad qua nhiều quốc gia thành viên EU khác nhau, nên giải thích của Ủy ban châu Âu về cách thực hiện các lệnh trừng phạt của EU ... không thể chỉ giới hạn ở Litva", người phát ngôn nói.

Một người phát ngôn của Ủy ban Châu Âu nhắc tới tuyên bố hôm 22/6 về việc Litva thực hiện các biện pháp hạn chế của EU, đồng thời khẳng định hàng hóa thiết yếu tới Kaliningrad không bị cản trở.

Theo Reuters, một trong những người có thông tin trực tiếp về vấn đề này cho biết một thỏa thuận sẽ được thực hiện vào ngày 10/7, còn người người thứ hai cho biết thỏa thuận có thể được công bố vào tuần tới.

Thỏa hiệp có thể giúp miễn trừ hàng hóa Nga tới Kaliningrad khỏi các lệnh trừng phạt của EU với lý do hoạt động này không phải là thương mại quốc tế bình thường.

Sự nhượng bộ này chỉ có thể được chấp nhận với điều kiện hàng hóa trong danh sách trừng phạt phải sử dụng ngay tại Kaliningrad chứ không xuất khẩu. Việc xác thực điểm đến cuối cùng của hàng hóa sẽ là bài toán khó đối với Litva, và có thể gây thêm tranh chấp với Nga.

Nguồn tin khác cho biết các miễn trừ có thể được đưa ra với Kaliningrad dựa trên vấn đề nhân đạo. Tuy nhiên, Litva dè dặt khi liệt kê ra những gì có thể được coi là nhượng bộ với Nga.

Lời đe dọa của Nga

Litva, quốc gia trước đây thuộc Liên Xô, hiện là một trong nước chỉ trích Nga gay gắt nhất trong Liên minh châu Âu và có mâu thuẫn với các quan chức của Đức và Brussels, những người muốn xoa dịu chiến tranh.

Hiện tại, các lệnh trừng phạt của EU đối với Nga đã ngăn cản việc vận chuyển sắt, thép và kim loại đến Kaliningrad qua các nước EU.

Danh sách hàng hóa bị trừng phạt sẽ mở rộng đối với xi măng và rượu từ ngày 10/7, than đá trong tháng 8 và dầu vào tháng 12. Khi giai đoạn cuối bắt đầu, khoảng một nửa số hàng hóa được gửi đến Kaliningrad từ Nga sẽ nằm trong danh sách trừng phạt.

Hành khách và thực phẩm không bị cấm vận, đồng thời Kaliningrad vẫn có thể được tiếp tế bằng máy bay hoặc đường biển.

Trong những tuần gần đây, Moscow cũng đã công kích châu Âu bằng cách cắt giảm nguồn cung khí đốt, khiến Đức phải gồng mình để phân chia khẩu phần năng lượng và lo lắng theo dõi tình hình Kaliningrad.

Tuần này, Ông Dmitry Medvedev, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, cho biết việc hạn chế vận chuyển hàng hóa đến Kaliningrad là một phần của cuộc chiến ủy nhiệm của phương Tây, và Moscow có nhiều cách để trả đũa.

Ông Medvedev nói: “Các biện pháp mang tính kinh tế có thể cắt đứt nguồn dưỡng khí đến các nước láng giềng Baltic của Nga, những người đã thực hiện các hành động thù địch”.

"Nga cũng có thể sử dụng các biện pháp bất đối xứng ... nhiều khả năng sẽ làm leo thang nghiêm trọng xung đột".