Làn sóng startup mọc lên từ những nhân viên bị Big Tech sa thải

Nic Szerman mất việc tại Meta Platforms (công ty mẹ Facebook) vào tháng 11, chỉ hai tháng sau khi làm việc toàn thời gian tại đây, trở thành một trong những “nạn nhân” của đợt cắt giảm 13% lực lượng lao động khi thị trường quảng cáo sụp đổ, theo Reuters.

Vài ngày sau, anh đã quay trở lại làm việc, tìm kiếm khoản đầu tư cho công ty riêng của mình là Nulink, một công ty thanh toán dựa trên blockchain. Anh Nic đã gửi quảng cáo chiêu hàng (giới thiệu sản phẩm hoặc dịch vụ) tới công ty tăng tốc khởi nghiệp Y Combinator và quỹ tiền điện tử của Andreessen Horowitz.

“Nghe có vẻ sai, nhưng việc bị Meta Platforms sa thải lại khiến tôi có một vị trí tốt hơn. Tôi không phải trả lại tiền thưởng cho việc đồng ý gia nhập Meta, nhận được 4 tháng lương và giờ đây có thêm thời gian để tập trung vào dự án của riêng mình”, chàng trai 24 tuổi chia sẻ.

Theo các nhà đầu tư mạo hiểm, Szerman là một phần của làn sóng những doanh nhân tương lai đang trỗi dậy từ đống tro tàn của tình trạng mất việc hàng loạt tại những công ty công nghệ ở Thung lũng Silicon vào nửa cuối năm 2022.

Theo Layoff.fyi, chuyên trang theo dõi tình trạng cắt giảm nhân sự trong lĩnh vực công nghệ, những gã khổng lồ công nghệ của Mỹ như Meta, Microsoft, Twitter và Snap đã sa thải tới khoảng 150.000 nhân viên.

Trong khi tổng nguồn vốn đầu tư mạo hiểm trong năm 2022 đạt mức 483 tỷ USD, giảm 33% so với năm trước, thì nguồn vốn ở giai đoạn đầu rất vẫn mạnh mẽ, với 37,4 tỷ USD đã được huy động trong vòng gọi vốn thiên thần (angel) hoặc hạt giống (seed), ngang ngửa với mức kỷ lục từng được ghi nhận trong năm 2021, theo dữ liệu từ công ty nghiên cứu PitchBook.

Day One Ventures, một quỹ đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu ở San Francisco, đã đưa ra một sáng kiến mới vào tháng 11/2022 để đầu tư cho các công ty khởi nghiệp được thành lập bởi những người đã bị sa thải từ những công ty công nghệ hàng đầu, với khẩu hiệu “Được tài trợ, không phải bị sa thải”.

Chương trình nhằm mục đích trao 20 tấm séc trị giá 100.000 USD vào cuối năm 2022. Ngay trong ngày đầu tiên công bố, Day One Ventures cho biết đã có hơn 1.000 đơn đăng ký chương trình, hầu hết trong số này là những startup được thành lập bởi những người đã bị Meta, Stripe và Twitter sa thải.

Masha Bucher, nhà đồng sáng lập của Day One Ventures cho biết: “Chúng tôi đang đầu tư 2 triệu USD vào 20 công ty. Chỉ cần một trong số này trở thành kỳ lân, chúng tôi sẽ hoàn vốn, điều mà tôi nghĩ là một cơ hội thực sự tốt đối với chúng tôi với tư cách là nhà quản lý quỹ. Nhìn về quá khứ, các công ty như Stripe, Airbnb, Dropbox đã được tạo ra ngay trong những giai đoạn khủng hoảng.”

Ngành Game và Trí tuệ nhân tạo (AI) nổi bật hơn

Cũng trong tháng 11/2022, quỹ đầu tư nhiều giai đoạn Index Ventures, từng rót vốn vào Facebook, Etsy và Skype, đã ra mắt quỹ Origins thứ hai. Quỹ này sẽ đầu tư 300 triệu USD vào các công ty khởi nghiệp giai đoạn đầu.

Trong khi đó, nhà đầu tư từ Thung lũng Silicon là U.S. Venture Partners và quỹ đầu tư mạo hiểm Speedinvest của Áo cũng bắt tay nhau, thành lập một quỹ với nguồn vốn tương tự để đầu tư vào các startup.

Các nhà đầu tư nhấn mạnh tầm quan trọng của hai lĩnh vực bao gồm game và AI (trí tuệ nhân tạo). Theo giới đầu tư, đây là hai mảng lĩnh vực đang được nhiều quỹ đầu tư quan tâm.

Sofia Dolfe, đối tác của Index Ventures cho biết: “Với những tiến bộ trong thiết kế trò chơi, những cải tiến mới như trò chơi dựa trên đám mây và sự xuất hiện của mạng xã hội trong lĩnh vực này, ngành game đã thực sự chuyển mình. Trong mọi thời điểm khi nền kinh tế bất ổn, luôn có những cơ hội mới xuất hiện”.

Bong bóng dotcom 2.0

Nic Szerman cho biết dự án của mình đã bị Y Combinator từ chối, trong khi anh vẫn chưa nhận được phản hồi từ Andreessen Horowitz, mặc dù anh nói thêm rằng các nhà đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu khác đã bày tỏ sự quan tâm.

“Tôi đã nói với các nhà đầu tư rằng chúng ta sẽ nói chuyện sau hai hoặc ba tháng nữa. Bây giờ tôi sẽ tập trung vào việc mở rộng quy mô hệ thống”, nhà sáng lập Nulink chia sẻ.

Một số nhà đầu tư đã so sánh cuộc suy thoái năm 2022 với sự sụp đổ của bong bóng dotcom vào đầu những năm 2000, khi hàng chục công ty khởi nghiệp được định giá quá cao phá sản, khiến thị trường tràn ngập nhân tài và giúp khơi dậy làn sóng các công ty mới như Facebook và YouTube.

Harry Nelis, đối tác của công ty đầu tư Accel, người đã chứng kiến ​​một thế hệ mới những người chấp nhận rủi ro xuất hiện trong số những người thất nghiệp, cho biết: “Nhiều công ty vĩ đại đã được tạo ra trong thời kỳ tương đối đen tối của kinh tế thế giới”.

Một số người trong ngành cho biết các cựu nhân viên của Big Tech có nền tảng đặc biệt để thành lập công ty riêng vì họ được tận mắt chứng kiến cách thức hoạt động của một số công ty lớn nhất trên thế giới và được tiếp cận liên tục với những chuyên gia giỏi trong nhiều lĩnh vực.

Vào năm 2015, Christopher Fong, người đã dành gần một thập kỷ làm việc cho gã khổng lồ công nghệ Google, đã ra mắt Xoogler, một dự án được thiết kế để giúp các cựu nhân viên Big Tech thành lập công ty của riêng họ. Kể từ đó, số thành viên của nhóm đã tăng lên hơn 11.000 người.

Fong nói với Reuters rằng kinh nghiệm làm việc trong công ty Big Tech đã mang lại cho những người sáng lập một “thương hiệu mạnh có thể được tận dụng để gặp gỡ các nhà đầu tư, khách hàng tiềm năng và tuyển dụng thành viên cho công ty”.