Kiếm 30 tỉ USD năm ngoái, tứ đại gia dược vẫn không hứng thú với việc chế vaccine ngừa virus corona

Dược phẩm là một trong những ngành có tỉ suất lợi nhuận cao nhất trái đất, với giá trị có thể đạt 1.400 tỉ USD vào cuối năm 2020.

Năm ngoái, 4 hãng dược thống trị thị trường vaccine toàn cầu đã kiếm 30 tỉ USD từ hoạt động bán vaccine, theo tạp chí Barron's.

Ngành dược hưởng lợi từ vô số ưu đãi, bao gồm ưu đãi dưới dạng bảo hộ sáng chế và các vị thế độc quyền khác để duy trì giá vaccine và các loại thuốc khác trên mức chi phí sản xuất. 

Xã hội trả giá đó - về lí thuyết - vì nó tạo điều kiện để ngành dược tạo ra khoản tiền cần thiết để đầu tư vào những sáng chế y tế mới.

Với sự bùng nổ của chủng virus corona mới mang tên 2019-nCoV, một bệnh mà thế giới chưa có vaccine cũng như liệu pháp điều trị hiệu quả, lời kêu gọi đối với một sự đổi mới càng trở nên mạnh mẽ hơn. 

Vì doanh thu vaccine toàn cầu đạt 54 tỉ USD trong năm 2019 và giới phân tích dự đoán con số có thể tăng lên gần 60 tỉ USD vào năm nay, nhiều người nghĩ ngành dược có đủ nguồn lực dự trữ để vượt qua thử thách.

Nhưng tới hiện tại, không doanh nghiệp nào trong số 4 nhà sản xuất vaccine lớn nhất thế giới tỏ ra quan tâm tới việc tạo vaccine phòng 2019-nCoV. Coalition for Epidemic Preparedness Innovations, một tổ chức từ thiện do chính phủ Mỹ tài trợ, mới là lực lượng dẫn đầu nỗ lực tìm vaccine ngừa virus.

Virus corona sẽ gia nhập một danh sách dài những vấn đề y tế mà ngành dược không quan tâm, trừ khi họ thấy những ưu đãi mà chính phủ dành cho họ. Những vấn đề khác mà họ không quan tâm bao gồm: nhờn kháng sinh, dược phẩm cho trẻ em, bệnh truyền nhiễm mới (như Ebola), thuốc trị bệnh cho người nghèo, các bệnh nhiệt đới, bệnh hiếm.

Song ngành dược cần nhớ rằng họ đã kiếm hàng núi tiền từ các nước nghèo và cả những quốc gia có mức thu nhập trung bình và cao. Bệnh nhân trả nhiều tiền hơn chi phí sản xuất của thuốc vì họ trông đợi kết quả cao hơn.

Tình trạng tư nhân hóa các nguồn lực công hàm ý rằng ngành dược phải có trách nhiệm chế ra vaccine mới khi xã hội cần. Nhưng vì thế giới thiếu một cơ chế để ngành dược thực hiện trách nhiệm ấy, nên ngành dược đã không chế vaccine nếu không thấy ưu đãi. 

"Sự thờ ơ của ngành dược và sự bất lực của thế giới đang cản trở tiến bộ trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng", tạp chí Barron's bình luận.