Không phải ông Trump, ông Biden mới là vị tổng thống Mỹ mà thế giới cần

Chiến thắng đại dịch COVID-19, chấm dứt cuộc suy thoái toàn cầu, hồi sinh nền kinh tế số một thế giới và đàm phán với Trung Quốc về chiến tranh thương mại chỉ là một vài trong số rất nhiều thách thức đang chờ đợi vị tổng thống tiếp theo của Mỹ.

Trong bối cảnh ông Biden bỏ xa ông Trump trong các cuộc thăm dò dư luận, câu hỏi được đặt ra là liệu ông Biden có thích hợp hơn ông Trump trong việc lãnh đạo nước Mỹ và giúp chữa lành những vết thương của thế giới hay không.

Thế giới cần một sự thay đổi trong bối cảnh chính trị toàn cầu ngày càng trở nên chia rẽ, bất bình đẳng kinh tế ngày càng trầm trọng và sự ổn định tài chính đang gặp rủi ro lớn hơn bao giờ hết. Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ có thể mang đến liều thuốc mà thế giới cần.

Nhưng Phố Wall lại lo ngại về các chính sách tương lai của ông Biden. Nhà đầu tư Mỹ lo sợ ông Biden sẽ tăng mạnh thuế thu nhập doanh nghiệp, siết chặt quản lí đối với ngành tài chính, đảo ngược chính sách cắt giảm thuế dưới thời chính quyền ông Trump.

Vấn đề là nước Mỹ đã phải trả giá vì những chính sách thân thiện với doanh nghiệp của ông Trump và các yếu tố căn bản của kinh tế Mỹ đang rất cần được sửa chữa. Mỹ đang ở trong một cuộc suy thoái nghiêm trọng, tỉ lệ thất nghiệp cao kỉ lục và các khoản cắt giảm thuế đã tạo ra khoản thâm hụt khổng lồ trong ngân sách công.

Theo South China Morning Post (SCMP), chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đang tiếp diễn vào thời điểm không thể tồi tệ hơn khi mà thế giới vẫn đang phải vật lộn để đối phó dư chấn từ suy thoái toàn cầu 2008 và vất vả chống đỡ tác động kinh tế từ COVID-19. 

Thay vì sợ thuế tăng, thị trường chứng khoán Mỹ nên lo ngại nhiều hơn về khả năng ông Trump quay trở lại Phòng Bầu dục vào năm 2021 mà không có kế hoạch rõ ràng để đối phó với cuộc khủng hoảng hiện tại. Nước Mỹ sẽ chìm sâu hơn vào rắc rối nếu không sớm có các hành động khắc phục.

Ông Biden có lẽ sẽ là niềm hi vọng tốt nhất để đưa nước Mỹ và kinh tế thế giới quay lại đúng hướng. Các tổng thống thuộc Đảng Dân chủ thường được coi là những người thích tăng thuế để tăng chi tiêu chính phủ một cách mạo hiểm, nhưng những ví dụ gần đây nhất lại cho thấy điều ngược lại.

Giai đoạn cựu Tổng thống Bill Clinton nắm quyền chỉ huy Nhà Trắng từ 1993 đến 2001 có đặc trưng là nền kinh tế vững mạnh và tình hình tài chính của chính phủ ổn định, điều được thị trường chứng khoán đón nhận nồng nhiệt.

Ông Barack Obama trở thành tổng thống Mỹ đúng vào giai đoạn tồi tệ nhất của cuộc Đại Suy thoái, nhưng đã thành công trong việc cứu vãn hệ thống tài chính và hồi sinh nền kinh tế số một thế giới.

Một lần nữa, nước Mỹ đang rất cần được dẫn dắt bởi một nhà lãnh đạo đáng tin cậy để khôi phục nền kinh tế đang chìm sâu trong suy thoái, cũng như cần được hỗ trợ một cách thông minh hơn.

Mỹ phải thay đổi chính sách

Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) không thể duy trì lãi suất bằng 0 và rót tiền cho thị trường tài chính mãi mãi. Chính sách tài khóa của Mỹ cần phải thay đổi trước khi quá muộn. Thâm hụt ngân sách Mỹ đang dần trở nên mất kiểm soát và vị tổng thống tiếp theo phải coi việc cải thiện tình trạng thâm hụt là ưu tiên hàng đầu.

Hôm 13/7, Bộ Tài chính Mỹ báo cáo thâm hụt ngân sách trong tháng 6 đã lên tới mức cao kỉ lục 864 tỉ USD do phải triển khai các gói cứu trợ COVID-19. Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ dự báo thâm hụt năm tài chính 2020 có thể lên tới 3.700 tỉ USD nhưng xét theo xu hướng hiện nay, con số này có thể còn tăng cao hơn nữa.

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nợ chính phủ Mỹ trong năm nay đã phình to tới 108% GDP và dự kiến sẽ nhảy vọt lên mức 133% GDP vào năm 2021.

Mỹ tăng cường vay nợ sẽ thu hút một lượng lớn tiền tiết kiệm trong kinh tế toàn cầu, có khả năng làm giảm năng lực cho vay của toàn thế giới, khiến thị trường trái phiếu Kho bạc Mỹ dễ tổn thương hơn trước những cú sốc tín dụng trong tương lai.

Mỹ sẽ không gặp phải vấn đề gì chừng nào các ngân hàng trung ương còn sẵn lòng hấp thụ nguồn cung trái phiếu Kho bạc Mỹ dư thừa. Tuy nhiên, khi gió đổi chiều, hậu quả của lãi suất trái phiếu gia tăng có thể cực kì nghiêm trọng.

Do vậy, không những thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp bắt buộc phải tăng để giảm bớt thâm hụt ngân sách mà tốc độ kích thích chi tiêu của chính phủ Mỹ cũng cần được điều tiết để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra thành công.

Đối thoại với Trung Quốc về chiến tranh thương mại cũng là một nhiệm vụ quan trọng với tổng thống Mỹ. Nếu đắc cử, ông Biden có thể sẽ cải thiện được các cuộc đối thoại song phương, thúc đẩy thương mại toàn cầu và giúp kinh tế thế giới phục hồi nhanh hơn.

Thế giới đang đổ dồn sự chú ý tới cuộc bầu cử tháng 11. Mỹ cần phải có một nhà lãnh đạo với khả năng tạo ra sự thay đổi lớn trước khi hết thời gian.