Họp kín là gì và vì sao cuộc họp kín ở bang Iowa lại quan trọng?

Vào tháng 11 tới, công chúng Mỹ sẽ chọn ra người lãnh đạo siêu cường số một thế giới trong 4 năm tiếp theo. Quá trình này bắt đầu với các cuộc bầu cử sơ bộ ở mỗi bang. Hôm 15/1, các cử tri Đảng Cộng hòa ở bang Iowa đã khởi động mùa bỏ phiếu bằng phiên bản bầu cử sơ bộ của riêng họ - được gọi là cuộc họp kín của Iowa.

Cuộc họp kín ngày 15/1 diễn ra như thế nào?

Đầu tiên, các cử tri phải có mặt tại địa điểm tổ chức họp kín và lắng nghe các đại diện phát biểu, trình bày chính sách thay mặt ứng viên tổng thống.

Sau đó, họ viết lựa chọn vào một lá phiếu bí mật rồi đi nộp. Phiếu bầu gửi qua đường bưu điện không được chấp nhận. Ban tổ chức sẽ đếm phiếu bầu và công bố kết quả sau vài giờ. 40 đại biểu của bang Iowa sẽ được chia cho các ứng viên theo tỷ lệ tương ứng với số phiếu bầu.

Vì sao cuộc họp kín này quan trọng?

Nếu chỉ nhìn vào các con số, cuộc họp kín ở bang Iowa không phải là dấu hiệu chắc chắn cho thấy ai sẽ trở thành ứng viên tổng thống chính thức của Đảng Cộng hòa.

Bang Iowa chỉ được phân bổ 40 đại biểu tham dự Đại hội Toàn quốc của Đảng Cộng hòa ở Milwaukee, tương ứng tỷ lệ 1,6%. Tuy nhiên, do buổi họp kín này là độc nhất và là mở màn cho mùa bầu cử, các ứng viên có thể tận dụng động lực thu được để bước vào cuộc bầu cử sơ bộ ở New Hampshire vào tuần tiếp theo.

Ông Mike Huckabee, Ron Paul và Ted Cruz là người chiến thắng cuộc họp kín ở Iowa trong lần lượt các năm 2008, 2012 và 2016. Nhưng họ đều thất bại trong vòng bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa.

Đảng Dân chủ ở Iowa làm gì?

Những năm trước, các cử tri Đảng Dân chủ ở Iowa cũng tổ chức một buổi họp kín riêng biệt với Đảng Cộng hòa. Các cử tri sẽ đứng theo từng nhóm để thể hiện sự ủng hộ dành cho ứng viên họ lựa chọn.

Song, cuộc họp kín năm 2020 gặp phải trục trặc kỹ thuật và khiến kết quả bị trì hoãn trong vài ngày. Sau vụ hỗn loạn, Đảng Dân chủ đã cố gắng từ bỏ hệ thống này.

Năm nay, các cử tri Đảng Dân chủ cũng họp kín vào ngày 15/1 nhưng không tổ chức bầu chọn ứng viên tổng thống mà thực hiện các công việc khác của đảng.

Thay vào đó, họ sẽ gửi phiếu bầu qua bưu điện trong vài tuần tới và kết quả sẽ được thông báo vào “Siêu thứ Ba” ngày 5/3. Mục đích của thay đổi này là nhằm tuân thủ lịch trình mới của Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ, theo đó South Carolina mới là bang tổ chức cuộc thi giành phiếu bầu đầu tiên.

Họp kín khác gì bầu cử sơ bộ?

Họp kín vừa giống lại vừa khác bầu cử sơ bộ. Mỗi bang ở Mỹ có thể chọn lựa giữa bầu cử sơ bộ (primary election) hoặc họp kín (caucus) như một phần của quá trình đề cử tổng thống.

Bầu cử sơ bộ được tổ chức bởi chính quyền bang, kéo dài xuyên suốt một ngày và luôn sử dụng hình thức bỏ phiếu kín. Họp kín được tổ chức bởi các đảng chính trị, thường diễn ra tại một mốc thời gian cụ thể và cung cấp cho cử tri cơ hội để lắng nghe đại diện của các ứng viên tổng thống phát biểu trước khi ra quyết định.

Hình thức họp kín giữa các bang có thể có sự khác nhau. Tại một số bang, cử tri không bỏ phiếu mà đứng thành các nhóm riêng biệt, qua đó công khai cho người khác biết họ lựa chọn ai. 

Điểm giống nhau là cả họp kín lẫn bầu cử sơ bộ đều phân bổ đại biểu dựa trên tỷ lệ phiếu bầu mà ứng viên nhận được.