Tòa án bang Colorado loại tên ông Trump khỏi phiếu bầu tổng thống

Hôm 19/12, Tòa án Tối cao bang Colorado đã ra lệnh xóa tên ông Donald Trump khỏi phiếu bầu tổng thống năm 2024 tại bang này vì vai trò của ông trong vụ bạo loạn Đồi Capitol ngày 6/1/2021.

Phán quyết trên biến ông Trump thành ứng viên tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị coi là không đủ tư cách vào Nhà Trắng. Phán quyết được đưa ra dựa theo một điều khoản hiếm khi được sử dụng trong Hiến pháp nhằm cấm các quan chức đã tham gia “nổi dậy hoặc nổi loạn” giữ chức vụ trong chính phủ.

Tòa án bang Colorado kết luận rằng Hiến pháp Mỹ cấm tên của ông Trump xuất hiện trên lá phiếu vì ông đã kích động bạo lực chống lại chính phủ Mỹ. Phán quyết chỉ áp dụng với cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa tại bang Colorado vào ngày 5/3, nhưng nhiều khả năng nó cũng sẽ ảnh hưởng đến cuộc tổng tuyển cử ngày 5/11.

Các chuyên gia đánh giá bang Colorado nghiêng hẳn về phía Đảng Dân chủ, có nghĩa là nhiều khả năng Tổng thống Joe Biden sẽ giành chiến thắng tại bang này bất chấp tòa ra phán quyết như thế nào về ông Trump.

Vụ việc được khởi xướng bởi một nhóm cử tri Colorado với sự hậu thuẫn của Tổ chức Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức ở Washington (CREW). Các cử tri này tin rằng ông Trump nên bị tước tư cách tranh cử vì đã kích động người ủng hộ tấn công Đồi Capitol nhằm cản trở quy trình chuyển giao quyền lực tổng thống cho ông Biden sau cuộc bầu cử năm 2020.

Theo tờ Reuters, đội ngũ tranh cử của ông Trump đã chỉ trích quyết định của tòa án là “thiếu sót", "phi dân chủ" và cho biết họ sẽ kháng cáo.

Trước đó, một tòa án cấp thấp hơn ở Colorado cũng đưa ra phán quyết là ông Trump đã tham gia vào cuộc nổi loạn thông qua việc xúi giục người ủng hộ dùng vũ lực. Tuy nhiên trên cương vị tổng thống, ông không phải một “quan chức của Mỹ” có thể bị tước tư cách ứng cử theo Tu chính án 14. Quyết định của Tòa án Tối cao bang Colorado đã đảo ngược phán quyết đó. 

Luật sư của ông Trump lập luận rằng vụ bạo loạn trên Đồi Capitol không đủ nghiêm trọng để bị cho là nổi loạn và những gì ông Trump nói với người ủng hộ ở Washington được bảo vệ bởi quyền tự do ngôn luận. Luật sư còn cho rằng tòa án không có thẩm quyền ra lệnh loại tên ông Trump khỏi phiếu bầu. 

Các nhóm vận động và cử tri không thích ông Trump hy vọng sẽ sử dụng kết quả của vụ kiện này để thúc đẩy thêm nhiều bang truất quyền ứng cử của ông và đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao Mỹ.

Tại Tòa án Tối cao Mỹ, phe bảo thủ đang chiếm ưu thế với 6 trong số 9 thẩm phán, trong đó có ba người do ông Trump đề cử. Tòa án bang Colorado cho biết phán quyết sẽ được giữ nguyên đến hết ngày 4/1 để cho phép bên bị đơn được kháng cao.