Gói giải cứu nghìn tỷ USD vừa được thông qua nói lên điều gì về ông Biden?

Nhà phân tích chính trị Charlie Cook của tờ National Journal từng hoài nghi rằng Tổng thống Joe Biden đã đi sai nước cờ khi công bố một dự luật cứu trợ đầy tham vọng trị giá đến 1.900 tỷ USD. Đưa nhiều ưu tiên của Đảng Dân chủ vào trong dự luật và sử dụng quy trình điều chỉnh ngân sách để ngăn Đảng Cộng hòa chống đối, ông Biden có lẽ đã tự dập tắt triển vọng lập pháp của mình trong tương lai.

"Chỉ mới đầu nhiệm kỳ, Tổng thống Biden có thể đã tự tay giết chết cơ hội đưa ra những chính sách lớn trong tương lai. Khi lịch sử phán xét nhiệm kỳ của ông, rất có thể dự luật này sẽ bị coi là một sai lầm nghiêm trọng, một sai lầm có thể ảnh hưởng đến chính quyền non trẻ trong một thời gian dài", ông Cook viết.

Nhà báo Jonathan Bernstein của Bloomberg phần nào đồng ý với nhận định của ông Cook. Đặc biệt, ông Bernstein còn nghi ngại tại sao Tổng thống Biden lại công bố một dự luật cứu trợ trị giá 1.900 tỷ USD, sau đó lại tổ chức cuộc họp với 10 thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa và cuối cùng thúc đẩy Quốc hội thông qua dự luật mà không cần các nghị sĩ này.

Không rõ liệu sai lầm của ông Biden là đã thúc đẩy dự luật quá nhanh hay là không nói rõ ngay từ đầu với các nghị sĩ Cộng hòa rằng ông không hứng thú với một dự luật khiêm tốn. 

Nhưng cho dù ông Biden có đồng ý hạ quy mô gói hỗ trợ thì 10 thượng nghị sĩ Cộng hòa từng dự họp cũng chưa chắc đã bỏ phiếu thuận, và dự luật lại khó có thể qua được cửa ải Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát.

Cuối cùng, Hạ viện đã chính thức thông qua dự luật cứu trợ COVID-19 trị giá 1.900 tỷ USD và chuyển văn bản đến bàn làm việc của Tổng thống Biden vào ngày 10/3. Trước đó, Thượng viện đã phê chuẩn dự luật trong đêm 6/3.

Gói cứu trợ trên có quy mô lớn thứ hai trong lịch sử nước Mỹ, hiện chỉ xếp sau Đạo luật CARES mà Quốc hội và cựu Tổng thống Donald Trump ban hành vào tháng 3 năm ngoái.

Qua dự luật cứu trợ nghìn tỷ USD mới được phê duyệt, lưỡng đảng Mỹ đã biết thêm điều gì về ông Biden, nhà báo Bernstein của Bloomberg đặt câu hỏi.

Trước hết, Tổng thống Biden đã thắng. Ông đạt được gần như mọi điều khoản mà ông yêu cầu, chỉ trừ một ngoại lệ duy nhất là tăng lương tối thiểu liên bang lên 15 USD/giờ. Song, từ đầu ông Biden cũng đã dự trù được rằng điều khoản này khó mà được Quốc hội thông qua.

Trên thực tế, việc tổng thống dự đoán trước thất bại của đề xuất tăng lương là một nước đi khôn ngoan. Các nhà lập pháp Đảng Dân chủ sẽ không cần lo bị ông Biden thúc ép bỏ phiếu cho một chính sách có nguy cơ đổ bể. Động thái trên còn giúp ông Biden gửi đi thông điệp mạnh mẽ tới các đảng viên Cộng hòa tại Quốc hội, khiến họ hiểu rằng ông không dễ bị đánh bại.

Ngoài ra, Tổng thống Biden cũng chứng minh rằng ông sẵn sàng sử dụng vũ khí mang tính đảng phái như quy trình điều chỉnh ngân sách và không sợ chỉ trích từ những người theo chủ nghĩa trung dung, tức là Đảng Cộng hòa cũng không thể làm ông lung lay.

Nhà báo Bernstein nhận định, có lẽ sau cùng Đảng Cộng hòa sẽ từ chối hợp tác cùng ông Biden, hoặc cũng có thể chấp nhận làm việc cùng vị tổng thống của Đảng Dân chủ vì họ biết rằng mình không có khả năng đánh bại ông. Đối với Đảng Dân chủ, rõ ràng bây giờ họ sẽ sẵn sàng sử dụng quy trình điều chỉnh ngân sách cho các ưu tiên lập pháp trong tương lai hơn, ông Bernstein nói.

Hơn nữa, so với 6 tuần trước, Đảng Dân chủ bây giờ đã tự tin hơn rằng ông Biden sẽ ủng hộ một cuộc cải cách tại Thượng viện (do Đảng Dân chủ nắm đa số) nhằm xóa bỏ hoặc điều chỉnh thủ tục "filibuster" (phản biện liên tục để ngăn thông qua một dự luật). Đảng Cộng hòa nên dè chừng, đặc biệt là khi họ có xu hướng thà thất thế trên mặt trận thiết lập chính sách hơn là thỏa hiệp với Đảng Dân chủ.