Giá các kim loại dùng cho pin điện tăng cao cản trở nỗ lực 'xanh hóa' toàn cầu

Những kim loại quan trọng được sử dụng để sản xuất pin sạc trong ô tô điện có thể kéo dài đà tăng giá của chúng đến năm 2022. Điều này có thể làm tăng chi phí cho các nhà sản xuất ô tô điện và làm mất đi một “vũ khí quan trọng” trong cuộc đua làm chậm quá trình biến đổi khí hậu.

Nhu cầu đối với các kim loại như lithium, coban và niken, được dùng để sản xuất pin, đang trong giai đoạn bùng nổ chưa từng có khi toàn cầu đang hướng tới một tương lai xanh hơn. Tuy nhiên, nguồn cung các nguyên liệu này đang bị hạn chế ngày càng trầm trọng do đại dịch COVID-19, đặc biệt là với sự xuất hiện của biến thể mới Omicrom. Điều đó có thể sẽ làm tăng chi phí sản xuất pin và có thể trì hoãn việc áp dụng rộng rãi ô tô điện.

Kwasi Ampofo, người đứng đầu bộ phận kim loại và khai thác tại công ty nghiên cứu thị trường hàng hóa thế giới  BloombergNEF (Mỹ), cho biết: “Biến thể mới đã tạo ra một rào cản lớn cho đà phục hồi kinh tế toàn cầu. Chúng tôi dự kiến những hạn chế trong chuỗi cung ứng đã tác động đến nguồn cung của các nguyên vật liệu trong năm nay sẽ vẫn duy trì cho đến năm 2022”. 

Ông Ampofo nói thêm, giá lithium, graphite và coban có thể sẽ tiếp tục tăng cao và “hạ nhiệt” vào năm 2023, mặc dù giá niken có thể giảm giá vào nửa cuối năm sau.

Giá lithium đã tăng hơn gấp ba lần trong năm nay, đạt mức cao kỷ lục. Nhà sản xuất lithium Trung Quốc Chengxin Lithium Group kỳ vọng giá kim loại này sẽ “ở mức tương đối cao trong một thời gian”, được hỗ trợ bởi mức tiêu thụ mạnh và những hạn chế về sản lượng nước muối cô đặc và khoáng chất spodumene.

Xu hướng xanh hóa đã “thắt chặt” thị trường lithium trong năm nay sau nhiều năm giá kim loại này ở mức thấp. Khi các nhà sản xuất lithium cố gắng mở rộng công suất, nhu cầu xe điện dự kiến trong dài hạn báo hiệu tương lại sáng sủa cho vật liệu vốn được sử dụng trong hầu như tất cả các loại pin xe điện này. 

Theo báo cáo “Viễn cảnh Chuyển đổi Kinh tế” của BloombergNEF, doanh số bán ô tô điện dự kiến sẽ tăng từ 3 triệu xe vào năm 2020 lên 66 triệu xe vào năm 2040.

Cameron Perks, nhà phân tích tại công ty nghiên cứu giá cả thị trường pin lithium ion Benchmark Mineral Intelligence (Vương quốc Anh), cho biết: “Chúng tôi kỳ vọng giá lithium trung bình toàn cầu sẽ tiếp tục tăng trong vài năm tới, do nguồn cung tiếp tục không thể đáp ứng nhu cầu. Nhiều khả năng là thị trường này vẫn không thể cân bằng giữa cung và cầu cho tới năm 2025 hoặc 2026, và khi đó giá kim loại này sẽ đi xuống.

Giá coban cũng đã tăng giá gấp đôi trong năm nay. Theo Alice Yu, nhà phân tích của công ty dịch vụ thông tin tài chính S&P Global Market Intelligence (Mỹ), thị trường kim loại này đang phải “vật lộn” với sự gián đoạn chuỗi cung ứng ở Nam Phi - nơi cung cấp phần lớn coban xuất khẩu cho toàn cầu. Biến thể Omicron có nguy cơ làm trầm trọng thêm các thách thức về logistics và có thể trì hoãn thời điểm giá kim loại này điều chỉnh.

Trong khi đó, theo S&P Global Market Intelligence, giá niken đã tăng khoảng 17% trong năm nay, nhưng việc mở rộng nguồn cung tích cực từ Indonesia (In-đô-nê-xi-a) có thể khiến thị trường rơi vào tình trạng thặng dư vào năm 2022. Giá kim loại này đã giảm mạnh vào đầu tháng 12, sau khi Tsingshan Holding Group Co. cho biết họ đang vận hành dây chuyền sản xuất đầu tiên về mạ niken, một sản phẩm trung gian có thể được xử lý thành các hóa chất sản xuất pin.

Giá than chì, một nguyên liệu khác dùng trong sản xuất pin EV cũng đã tăng mạnh kể từ tháng 9/2021, trong bối cảnh Trung Quốc diễn ra cuộc khủng hoảng điện năng. Theo báo cáo của BloombergNEF, với sự gia tăng nhu cầu điện dự kiến trong mùa Đông này, nguồn cung cấp điện có thể bị thắt chặt và sản lượng than chì có thể không phục hồi hoàn toàn cho đến nửa đầu năm 2022.