Dùng 23 giấy đỏ đất Bình Chánh để lừa ngàn tỉ

Chiều 3-5, sau một ngày xét xử, TAND TP HCM đã tuyên án phần dân sự liên quan đến 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh (TP HCM) mà Dương Thanh Cường dùng để lừa đảo. Điều ly kỳ của vụ án này là Cường nay đã là bị án đang thi hành án tù chung thân tại trại giam nhưng “số phận” 23 GCNQSDĐ này qua nhiều phiên xử vẫn chưa thể dứt điểm.

Đường đi của 23 giấy đỏ

Theo hồ sơ, Cường là tổng giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Bình Phát. Quá trình làm ăn, Cường lập rất nhiều công ty, trong đó có Công ty TNHH SX-XD-TM Thanh Phát. Cuối năm 2007, Cường có ý định làm dự án đầu tư xây dựng cao ốc căn hộ và khu biệt thự vườn tại xã Phong Phú, Bình Chánh.

Lấy danh nghĩa Công ty Thanh Phát, Cường làm hồ sơ vay 700 tỉ đồng của Ngân hàng Agribank Chi nhánh 6 để thực hiện dự án. Tài sản thế chấp là toàn bộ tài sản hình thành từ vốn vay gồm 23 GCNQSDĐ. Ngày 4-12-2007, Agribank Chi nhánh 6 đã giải ngân cho Công ty Thanh Phát 628 tỉ đồng. Cường biết dự án không được cơ quan chức năng phê duyệt, biết rõ tài sản bảo đảm là dự án sẽ không hình thành nên đầu tháng 4-2008 Cường ký văn bản gửi Agribank Chi nhánh 6 xin mượn lại 23 GCNQSDĐ đã thế chấp.

Cường đưa ra lý do là để làm thủ tục trình UBND TP HCM phê duyệt dự án nhưng thực chất là đem các giấy này sang Ngân hàng Phương Nam vay tiền bằng hợp đồng tín dụng mang tên một công ty khác, cũng do Cường lập ra. Ngân hàng Phương Nam đã giải ngân cho Cường 79,8 tỉ đồng và 9.000 lượng vàng. Khi vụ án bị phát hiện, quá trình điều tra CQĐT đã kê biên đối với 23 GCNQSDĐ.

Xử sơ thẩm và phúc thẩm, cả TAND TP HCM và TAND Cấp cao tại TP HCM đã tuyên phạt Cường tù chung thân về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Về phần dân sự hai cấp tòa buộc Cường phải bồi thường cho Agribank Chi nhánh 6 hơn 1.127 tỉ đồng bao gồm cả nợ gốc và lãi.

Đồng thời, tòa cũng tuyên hủy lệnh kê biên 23 GCNQSDD mà Cường rút từ Agribank Chi nhánh 6 để thế chấp cho Ngân hàng Phương Nam vay vốn. Bởi theo HĐXX, hiện nay Ngân hàng Phương Nam là đơn vị quản lý hợp pháp đối với những tài sản này, phía Agribank chỉ nắm giữ bản sao. Việc để cho Cường mang những giấy tờ này sang Phương Nam thế chấp vay tiền tiếp là lỗi của Agribank.

Dương Thanh Cường nghe tòa phán quyết về "số phận" của 23 giấy đỏ tại Bình Chánh. Ảnh: ÁI MINH

Tiếp tục kê biên để thi hành án

Sau khi Cường đi chấp hành án tù chung thân thì phần dân sự liên quan đến 23 GCNQSDĐ bị chánh án TAND Tối cao kháng nghị và sau đó có quyết định giám đốc thẩm yêu cầu cấp sơ thẩm là TAND TP HCM xét xử lại từ đầu phần này.

Kết quả điều tra lại, CQĐT đã xác định rõ nguồn gốc hình thành 23 GCNQSDĐ. Cụ thể,  Cường thế chấp cho Agribank Chi nhánh 6 vay 628 tỉ đồng. Cường đã sử dụng 171,2 tỉ đồng để mua 10,5 ha đất tại huyện Bình Chánh.

Khu đất này thuộc quy hoạch của UBND TP HCM đã giao cho Công ty liên doanh Phú Mỹ Hưng để thực hiện dự án xây dựng khu trung tâm kỹ thuật cao, Công ty Thanh Phát của Cường là tổ chức kinh tế không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp của 23 GCNQSDĐ vì trái quy định pháp luật về đất đai. Hành vi vi phạm quy định cho vay của cán bộ Ngân hàng Agribank Chi nhánh 6 và hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt 628 tỉ đồng của Cường đã bị xét xử xong, hiện đang chấp hành hình phạt tù.

Với động cơ chiếm đoạt tiền của Agribank Chi nhánh 6, Cường đã mượn lại 23 GCNQSDĐ đem thế chấp vay tại Ngân hàng Phương Nam. Việc cho vay của Ngân hàng Phương Nam với tài sản thế chấp, bảo lãnh này là trái pháp luật, vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, thẩm định cho vay chưa chặt chẽ…

Hiện số tiền cho vay không thu hồi được, gây thiệt hại nghiêm trọng. Hành vi của cán bộ Ngân hàng Phương Nam có dấu hiệu tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng hiện đang được xác minh, điều tra…

Sau khi nghị án, HĐXX nhận định việc bị án Cường thế chấp 23 GCNQSDĐ cho hai Ngân hàng Agribank Chi nhánh 6 và Ngân hàng Phương Nam đều không được thực hiện đúng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và quy định pháp luật. Cụ thể, không qua công chứng, không làm thủ tục thế chấp, chưa đăng ký giao dịch đảm bảo... 23 giấy đỏ này không có giá trị đảm bảo cho các khoản vay nên các cán bộ hai ngân hàng đã và đang bị xử lý.

Do vậy diện tích đất của 23 giấy đỏ là vật chứng có liên quan đến hành vi phạm tội để khắc phục hậu quả vụ án. Từ đó HĐXX tuyên tiếp tục kê biên 23 GCNQSDĐ và các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh để đảm bảo nghĩa vụ bồi thường của Cường cho Agribank Chi nhánh 6 hơn 1.100 tỉ đồng như đã nêu trên.