Dòng vốn nội khó giúp thị trường tăng trưởng, triển vọng nhóm ngành dược, vận tải

Chúng tôi có cuộc trao đổi với ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Công ty cổ phần Chứng khoán Maybank Kim Eng, người có nhiều năm kinh nghiệm trên chứng trường và am hiểu thị trường.

Ông Phan Dũng Khánh

Chưa có dấu hiệu khối ngoại sẽ giảm rút vốn

Theo đánh giá của ông, thị trường chứng khoán năm 2017 sẽ chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố tích cực hay tiêu cực nào? Liệu rằng thị trường sẽ có những "điểm rơi" xấu hay không?

Theo tôi, các yếu tố dưới đây sẽ ảnh hưởng mạnh đến thị trường:

Tổng thống đắc cử mới của Mỹ nhận chức vào tháng 1/2017 với nhiều ẩn số về chính sách, nhiều nước Châu Âu, Châu Á sẽ có Lãnh đạo mới. Các chính sách của Mỹ và các nước có Lãnh đạo mới trong năm 2017 vẫn còn là một ẩn số.

Lãi suất thấp ở nhiều nơi, thậm chí lãi suất âm nhưng Mỹ lại đang theo chính sách ngược lại là thắt chặt tiền tệ, nâng lãi suất vì vậy sẽ tác động mạnh đến các nền kinh tế khác. Các đồng tiền trên thế giới giảm giá so với đồng đô la Mỹ.

Các chính sách tại Việt Nam có phát huy hiệu quả bên cạnh kinh tế quốc tế và thị trường tài chính đầy biến động. Phong trào khởi nghiệp tại Việt Nam đang mở rộng rất nhanh.

NĐTNN vẫn liên tục bán ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam và chưa có dấu hiệu dừng lại, thậm chí thị trường trái phiếu cũng bị bán mạnh vào cuối năm 2016.

Chu kỳ kinh tế và thị trường tài chính 10 năm trên thế giới đang có dấu hiệu lập lại. Giá năng lượng gia tăng cũng là một áp lực lớn đến các ngành sản xuất.

Với những yếu tố trên, thị trường năm 2017 sẽ khó đoán hơn nhưng hiện tại những yếu tố tiêu cực đang chiếm áp đảo hơn tích cực.

Ông có nói tới yếu tố ảnh hưởng như chính sách điều hành lãi suất của FED và chu kỳ kinh tế 10 năm. Ông có thể làm rõ hơn các yếu tố này hay không?

Đồng Đô la tăng giá trong lịch sử chưa bao giờ là tin tốt với thị trường và nền kinh tế, đặc biệt với các nước ngoài Mỹ. Dù về nguyên tắc, cán cân xuất nhập khẩu có lợi cho các nước, đặc biệt Mỹ (vốn nhập khẩu nhiều) nhưng USD là đồng tiền đặc biệt chi phối thương mại thế giới. Việc lên giá làm áp lực lên giá cả các hàng hóa khác đồng thời hút tiền về phía Mỹ, làm các thị trường khác bị tác động tiêu cực.

Hiện Mỹ theo chính sách thắt chặt lại tiền tệ, còn các nước khác vẫn đang nới lỏng, thậm chí để lãi suất âm. Vì vậy khi FED chưa làm gì cả USD cũng đã tăng giá rồi do các đồng tiền khác yếu đi, nay FED còn hành động nâng lãi suất với tần suất cao hơn dự kiến sẽ làm các thị trường bị ảnh hưởng hơn nữa.

Chu kỳ kinh tế 10 năm thông thường sẽ gặp khó khăn vào những năm bắt đầu có con số 7 và lên cao vào năm có con số 8. Đại suy thoái từ 1927 đến 1928 đạt đỉnh và kéo dài gần 5 năm tiếp theo, các năm 1967, 77, 87, 97 và mới đây là 2007 - 2008. Về phía lịch sử thì hiện tại chu kỳ này đang quay lại.

Ông cũng cho rằng khối ngoại có động thái rút vốn khỏi thị trường. Ông có nghĩ năm 2017, điều này sẽ tiếp diễn ra và dòng vốn vào thị trường sẽ tăng nhờ nhà đầu tư nội?

Hiện chưa có dấu hiệu nào cho thấy khối ngoại giảm động thái rút vốn. Những yếu tố bên ngoài như USD tăng, Tổng thống Mỹ mới, TPP... vẫn chưa có gì thay đổi, FED thậm chí còn có dự định tăng tốc việc tăng lãi suất với tần suất cao hơn trong năm 2017.

Trong nước, hiện tỷ trọng đóng góp vào GDP của nhóm doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cũng đang chiếm áp đảo. Vì thế, dòng vốn nội sẽ khó đủ để có thể giúp thị trường tăng trưởng. Nếu chỉ phụ thuộc vào dòng vốn này, tâm lý thị trường cũng sẽ bị tác động.

Nhóm ngành Vận tải, Dược, Công nghệ, Giáo dục rất tiềm năng

Cổ phiếu dầu khí năm vừa qua dường như đã chết theo giá dầu, do đó nếu giá dầu có triển vọng tăng thì liệu năm 2017 có bước chuyển nào đó cho nhóm cổ phiếu dầu khí không, thưa ông?

Nhóm cổ phiếu Dầu khí trong năm 2016 dù chưa thể quay lại đỉnh cao trước đó nhưng rất nhiều cổ phiếu đã tăng gấp đôi phản ánh vào giá. Nếu giá dầu tăng thêm nữa, nhóm này cũng được hưởng lợi nhưng mức độ tăng cũng chỉ vừa phải do giá dầu nhiều khả năng cũng sẽ khó tăng quá cao do các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo đang ngày càng được sử dụng nhiều hơn đồng thời nhận được nhiều sự đầu tư hơn.

Ông có nói tới giá năng lượng gia tăng, giá dầu hiện ở khoảng 52 - 53 USD/thùng. Với đà này, ông có nghĩ giá dầu đi đến mức hồi phục tốt hơn vào năm 2017?

Giá dầu có thể lên 60 - 70 USD/thùng, thậm chí 80 USD/thùng nhưng khó lên cao hơn nữa do những nguồn năng lượng mới được kích hoạt sản xuất trở lại và dầu đá phiến ở Mỹ cũng nhanh chóng hoạt động lại. Mặc dù có thể giá dầu chỉ tăng thêm một mức nữa nhưng việc đứng ở mức giá này cũng khiến các loại chi phí đặc biệt cho các doanh nghiệp sản xuất bị ảnh hưởng mạnh, từ đó ảnh hưởng đến tỷ giá và nhiều yếu tố kinh tế khác.

Sự xuất hiện của Sabeco, Habeco và tiếp đây là một vài doanh nghiệp bia khác như Halobeco... cùng với 1 số công ty như Vietjet, Novaland, ông có nghĩ rằng cổ phiếu blue-chip như VNM đang "thất sủng" và dòng tiền trên thị trường chứng khoán 2017 sẽ ngả về nhóm ngành đồ uống hoặc các doanh nghiệp lớn mới niêm yết?

Theo quan sát của tôi, nhóm ngành Vận tải (kể cả vận tải hàng không), Dược, Công nghệ, Giáo dục đang rất tiềm năng, những nhóm này nhận được sự quan tâm của dòng tiền với mức độ tăng dần. Những doanh nghiệp lớn niêm yết đang hỗ trợ thị trường lúc này, ngăn cản đà giảm điểm (có thể thấy HNX-Index giảm nhanh hơn do thiếu vắng các doanh nghiệp lớn niêm yết bên sàn này). Tuy nhiên những doanh nghiệp lớn thuộc các ngành tôi kể trên sẽ có sự tăng trưởng tốt hơn do dòng tiền quan tâm nhiều hơn.

Nhóm đồ uống - thực phẩm vẫn tiềm năng nhưng mức độ tăng trưởng sẽ kém hơn do tăng trưởng quá nhanh trong thời gian qua và đã chạm vào hoặc vượt các chỉ số cơ bản của doanh nghiệp, vì thế mức độ hấp dẫn cũng giảm bớt. Dòng tiền 2017 sẽ có xu hướng tìm kiếm những ngành nghề tiềm năng hơn và còn định giá ở mức thấp.

Các cổ phiếu giao dịch OTC vẫn đáng quan tâm

Năm 2016, thị trường nhiều phen "đau tim" vì MTM, TTF, trước đó là JVC, câu chuyện về tính minh bạch còn bỏ ngỏ. Nhiều người nói rằng nhà đầu tư cần sáng suốt vì đã chấp nhận cuộc chơi là phải chấp nhận thị trường "thượng vàng hạ cám". Ông có nghĩ rằng trách nhiệm chỉ ở phía các nhà đầu tư? Sang năm 2017, lời nhắn nhủ gì ông muốn gửi tới các nhà đầu tư?

Bất cứ thị trường nào cũng có những cổ phiếu đầu cơ, mức độ đầu cơ. Ở một mặt nào đó, điều này giúp cho thị trường sôi động. Tuy nhiên nếu việc đầu cơ quá nhiều trên thị trường sẽ tác động xấu đến tâm lý nhà đầu tư, làm thị trường chứng khoán đánh mất yếu tố là kênh huy động vốn cho DN, phong vũ biểu của nền kinh tế và mang yếu tố cờ bạc nhiều hơn. Điều này sẽ làm ảnh hưởng tiêu cực đến dòng tiền, hình ảnh thị trường sẽ bớt lung linh và các tổ chức đầu tư, nhà đầu tư nghiêm túc sẽ e ngại hơn.

Thị trường Việt Nam đang có sự xu hướng gia tăng các cổ phiếu dạng này. Song không có nghĩa là nhà đầu tư phải chấp nhận điều đó. Nhà đầu tư cần có thêm kiến thức để bảo vệ mình. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý thị trường cần mạnh tay hơn để giúp thị trường có thể có sự tăng trưởng tốt về lượng và chất, cải thiện hình ảnh trong mắt nhà đầu tư trong và ngoài nước, từ đó thu hút thêm dòng vốn.

Năm 2017, việc lướt sóng các cổ phiếu penny stock (cổ phiếu mệnh giá nhỏ) vẫn có thể mang lại lợi nhuận tốt cho các nhà đầu tư ngắn hạn nhưng sẽ không hợp khẩu vị với các nhà đầu tư trung hạn trở lên và các nhà đầu tư chống chỉ định với các rủi ro cao. Vì nhóm cổ phiếu này luôn tăng điểm dữ dội nhưng lao dốc còn mạnh hơn vì thế đòi hỏi các nhà đầu tư phải có nhiều kinh nghiệm, bản lĩnh và tâm lý cực tốt.

Các nhà đầu tư ở các khung thời gian lớn hơn, đề cao tiêu chí an toàn thì nhóm các cổ phiếu thuộc các ngành Giáo dục, Công nghệ, Vận tải, Dược... đặc biệt các doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt, bị định giá thấp, không có nợ xấu và dòng tiền luôn dương là các cổ phiếu tốt nên quan tâm và có thể gửi niềm tin. Kể cả các cổ phiếu đang giao dịch OTC cũng vẫn đáng quan tâm, khi đây là giai đoạn Chính phủ đang hỗ trợ doanh nghiệp, ủng hộ các phong trào khởi nghiệp để thúc đẩy kinh tế nước nhà.

Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!