Dịch vụ tìm kiếm tổ tiên ăn nên làm ra tại Trung Quốc

Theo Nikkei, Raymond Douglas Chong một người Mỹ gốc Trung, 60 tuổi đã giành phần lớn cuộc đời mình để theo đuổi "Giấc mơ Mỹ", từng sống mà không có chút thông tin nào về những vị tổ tiên đã tồn tại qua 150 thế hệ trong suốt 4.000 năm của mình. Suốt nhiều thập kỷ, cha của ông đã giữ bí mật về nguồn gốc gia đình từ khi di cư từ tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) đến Mỹ vào năm năm 1932. 

Tuy nhiên, chính khao khát được tìm hiểu về nguồn gốc của bản thân đã thôi thúc ông liên hệ với My China Roots (MCR), một công ty chuyên nghiên cứu về gia phả tại Trung Quốc được thành lập vào năm 2012. 

MCR đã thiết kế cho Chong một trang web cá nhân chứa tất cả những dữ liệu về gia tộc mình, gồm cả những học giả và quan chức nổi tiếng trong các triều đại của Trung Quốc. MCR cũng thu thập những câu chuyện truyền miệng từ người dân tại ngôi làng nơi cha ông từng sống để giúp ông hiểu hơn cuộc sống trước kia.

My China Roots, có trụ sở tại Trung Quốc và Singapore, là một phần của ngành công nghiệp toàn cầu đang phát triển trên với mục đích giúp con người hiểu rõ hơn về quá khứ. Vào năm ngoái, công ty đầu tư Blackstone (Mỹ) đã mua lại Ancestry, công ty hàng đầu về dịch vụ lịch sử gia đình trực tuyến có hơn 3 triệu người dùng trả phí với giá 4.7 tỷ USD.

MCR là một công ty có quy mô nhỏ hơn và đã có chuyên môn trong lĩnh vực nghiên cứu có tính cá nhân hóa cao tại thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, việc truy tìm nguồn gốc của một gia đình tại quốc gia này lại gặp nhiều thử thách hơn ở các nước phương Tây bởi những thiếu sót trong việc lưu trữ hồ sơ.

Huihan Lie, người sáng lập MCR cho biết "Khi xét về lượng dữ liệu thu thập được thì phương Tây đã hoàn toàn bỏ xa thị trường phả hệ châu Á. Và chúng tôi đang cố gắng lấp đầy khoảng trống đó."

Công ty đã giúp hơn 250 khách hàng ngược dòng lịch sử tìm quá khứ bằng lượng thông tin thu thập thông qua các hồ sơ phả hệ, các dự án nghiên cứu thực địa và những chuyến thăm làng...Trong đó, hơn 2/3 lượng khách hàng của họ đến từ Bắc Mỹ, phần còn lại là người Đông Nam Á và người Úc...

Lie, 42 tuổi, là đứa con gốc Hà Lan có cha mẹ là người gốc Hoa di cư từ Indonesia đến Hà Lan vào năm 1949. Song từ năm 2004, do tò mò muốn tìm hiểu thêm về nguồn gốc của mình, anh đến và sống tại Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc để học tiếng Quan thoại.

Lúc đứng trước bàn thờ nơi tổ tiên đã cầu nguyện ở tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, anh đã hy vọng sẽ có thêm nhiều cơ hội giúp cộng đồng người gốc Hoa tìm về nguồn cội của mình.

Những cái tên nổi bật khác trong ngành công nghiệp gia phả ở Trung Quốc còn có 23Mofang và WeGene. Nhưng điểm khác biệt của MCR nằm ở dự án nghiên cứu dựa trên hồ sơ gia phả của khách hàng và việc tận dụng mối liên hệ với quan chức, người đứng đầu những ngôi làng nơi tổ tiên khách hàng từng sinh sống để hoàn thiện hồ sơ gia tộc.

Hiện MCR đã hợp tác với các nhà sưu tập sách và các thư viện nằm dưới sự điều hành của chính quyền Trung Quốc để xây dựng một nền tảng trực tuyến cho phép hàng triệu người dùng có thể chủ động trong việc tìm kiếm nguồn gốc. MCR cũng xây dựng những mối quan hệ lâu dài với cư dân tại các ngôi làng để tiếp cận và tiến hành số hóa hồ sơ phả hệ (zupu). Ở thời điểm này, công ty đã có một bộ sưu tập gồm 20.000 hồ sơ gia tộc với tốc độ gia tăng nhanh nhóng.

"Trên thực tế, chúng tôi đang sở hữu bộ sưu tập sách lịch sử gia tộc lớn nhất của người gốc Hoa sống tại nước ngoài. Và đây chính là sức hút của MCR đối với hơn 20.000 khách hàng truy cập trang web hằng tháng", Lie nói.

Lie cho biết My China Roots đang huy động vòng tài trợ trị giá 1 triệu USD, trong đó 75% đến từ các nhà đầu tư gồm các chương trình tăng tốc khởi nghiệp công nghệ nổi tiếng ở Thung lũng Silicon, quỹ đầu tư mạo hiểm 500 Startups và một số nhà đầu tư thiên thần ở Singapore và Hong Kong.

Công ty đang phân bổ 40% kinh phí vào việc mua thêm, số hóa và đăng tải các hồ sơ nghĩa trang, zupu mới từ miền nam Trung Quốc lên hệ thống. Số tiền còn lại sẽ được sử dụng để nâng cấp cơ sở dữ liệu trang web cho phép người dùng tìm kiếm thông tin và tự tạo cây gia phả.

Những dịch vụ tìm kiếm cơ bản bao gồm xây dựng cây gia đình là hoàn toàn miễn phí, nhưng người dùng phải trả tiền để lưu và quản lý các tài liệu lịch sử. 

Thông qua việc đăng ký tính phí, khách hàng sẽ có cơ hội kết nối với những người thân bị thất lạc trong nhiều năm bằng những thông báo được hiển thị khi có người dùng khác nhập cùng tổ tiên hoặc tải lên các dữ liệu liên quan. Bên cạnh đó, MCR còn cung cấp các dịch vụ cao cấp như du lịch, nghiên cứu chuyên sâu và dịch thuật.

"Tôi muốn tạ ra một sản phẩm có thể hỗ trợ những người không có thời gian hoặc không có khả năng chi trả cho các dịch vụ cao cấp của chúng tôi. Họ sẽ vẫn có quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu và bắt đầu hành trình tìm kiếm trực tuyến của riêng mình", Lie chia sẻ.

Lie cho biết thông tin liên quan đến gia phả vẫn đang tồn tại rải rác khắp Trung Quốc. Công ty không có giá dự án cố định mà chỉ tính phí cho những nghiên cứu đạt được kết quả như khách hàng mong muốn.

"Ở phương Tây, bạn có rất nhiều tổ chức cộng đồng như thư viện, nhà thờ hoặc các tổ chức của chính phủ. Trong khi ở Trung Quốc, bạn cần phải truy tìm thông tin tại các ngôi làng cũ vì thông tin luôn được lưu trữ riêng lẻ bởi các gia tộc, gia đình và thậm chí là bởi các cá nhân."

Công ty cũng đặt ra mức giá cơ bản từ 800 - 1.000 USD để trang trải chi phí đi lại cho người được cử đi nghiên cứu và thu thập thông tin tại các ngôi làng. MCR cũng sắp xếp các chuyến thăm cho khách hàng có mong muốn đến làng của tổ tiên hoặc gặp gỡ những thành viên khác trong gia tộc.

Doanh nhân công nghệ Brian A. Wong, một nhà đầu tư của My China Roots đã nhìn thấy những tín hiệu tích cực cho sự phát triển của công ty. Vì rất nhiều người đang tìm kiếm "Bối cảnh lịch sử và ý nghĩa văn hóa trong cuộc sống của họ để gắn kết bản thân với cội nguồn."

"Văn hóa phi vật thể ngày càng trở nên có giá trị trong thế giới hiện tại, đối với người gốc Hoa và người ở những dân tộc khác", Wong cho hay.