Dịch tả heo châu Phi: Nguy cơ và Biện pháp Phòng chống
Chủ đề “Dịch tả heo châu Phi” cập nhật liên tục các bài viết về tình hình các ổ dịch hiện nay, các biện pháp phòng chống và ứng phó với dịch tả lợn châu Phi, giúp bạn đọc nắm được thông tin và áp dụng kịp thời.
>>> Xem thêm: Giá heo hơi
Những thông tin về chủ đề “Dịch tả heo châu Phi ”
Các thông tin về “Dịch tả heo châu Phi” luôn được cập nhật liên tục với các nội dung gồm:
Các ổ dịch tả heo châu Phi mới bùng phát.
- Các biện pháp ứng phó, xử lý, hạn chế thiệt hại khi dịch xảy ra.
- Các thông tin mới từ Cục Thú y về dịch tả heo châu Phi và vắc xin phòng bệnh.
- Tình hình dịch tả heo châu Phi trong nước và thế giới.
- Thị trường thịt heo trong nước.
- Dự báo giá heo hơi hàng ngày.
Dịch tả heo châu Phi là gì?
Định nghĩa và nguyên nhân gây bệnh
Dịch tả heo châu Phi (African Swine Fever - ASF) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây ra bởi virus ASFV. Loại virus này có khả năng lây lan nhanh chóng và gây tỷ lệ tử vong cao ở đàn heo, đặc biệt là ở loài heo nhà và heo rừng. Dịch bệnh này không có thuốc điều trị hoặc vắc xin phòng ngừa hiệu quả, làm cho nó trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với ngành chăn nuôi heo toàn cầu.
Virus ASFV là nguyên nhân chính gây ra dịch tả heo châu Phi, thuộc họ Asfarviridae, có khả năng kháng nhiều điều kiện môi trường khắc nghiệt. Virus này lây lan qua nhiều con đường khác nhau, bao gồm tiếp xúc trực tiếp giữa các con heo bị nhiễm bệnh và các con heo khỏe mạnh, hoặc thông qua các vật dụng và phương tiện đã tiếp xúc với virus.
Đặc điểm nguy hiểm của virus ASFV là khả năng tồn tại lâu trong các sản phẩm từ thịt heo nhiễm bệnh, nước tiểu, phân và ngay cả trong xác chết của những con vật nhiễm bệnh. Điều này khiến việc kiểm soát dịch bệnh trở nên cực kỳ khó khăn.
>>> Xem thêm: Giá heo hơi hôm nay
Lịch sử bùng phát và tình hình hiện tại
Dịch tả heo châu Phi lần đầu tiên được phát hiện vào những năm 1920 ở Kenya, châu Phi, nơi mà loài ve mềm được coi là vật chủ chính lây lan virus. Từ đó, dịch bệnh đã lây lan sang nhiều quốc gia khác nhau. Năm 1957, dịch bệnh được phát hiện ở Bồ Đào Nha và nhanh chóng lan rộng khắp các nước châu Âu, trước khi bùng phát mạnh tại châu Á.
Tại Việt Nam, dịch tả heo châu Phi xuất hiện vào đầu năm 2019 và đã gây ra những thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi. Hàng triệu con heo đã bị tiêu hủy để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Tuy nhiên, dịch bệnh này vẫn tiếp tục tái bùng phát tại nhiều địa phương trong nước, tạo ra thách thức lớn cho ngành nông nghiệp.
Các phương thức lây lan của dịch tả heo châu Phi
Dịch tả heo châu Phi có nhiều con đường lây lan khác nhau, bao gồm:
Tiếp xúc trực tiếp: Virus ASFV lây lan nhanh chóng qua tiếp xúc trực tiếp giữa các con heo nhiễm bệnh và các con heo khỏe mạnh. Chỉ cần một con heo nhiễm bệnh trong đàn, dịch bệnh có thể lan rộng và gây tử vong hàng loạt.
Sản phẩm từ heo bị nhiễm bệnh: Virus có thể tồn tại lâu trong các sản phẩm từ thịt heo, ví dụ như thịt heo sống hoặc các sản phẩm từ thịt heo bị nhiễm virus. Khi con người sử dụng các sản phẩm này hoặc vận chuyển chúng qua nhiều khu vực, nguy cơ lây lan virus tăng lên đáng kể.
Dụng cụ và phương tiện chăn nuôi: Các dụng cụ như dao, máy móc, xe vận chuyển heo, nếu tiếp xúc với heo bị nhiễm bệnh, đều có thể mang virus ASFV và trở thành nguồn lây lan cho đàn heo khác.
Con người: Mặc dù con người không bị nhiễm bệnh từ virus ASFV, nhưng việc tiếp xúc giữa người với đàn heo nhiễm bệnh và di chuyển giữa các trang trại có thể vô tình mang virus đi khắp nơi.
Triệu chứng của dịch tả heo châu Phi
Dịch tả heo châu Phi (ASF) có thời gian ủ bệnh ngắn, với nhiều triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:
Sốt cao: Heo mắc bệnh thường có biểu hiện sốt rất cao, có thể lên tới 40,5°C - 42°C. Đây là dấu hiệu rõ ràng và phổ biến ở giai đoạn đầu của bệnh.
Chán ăn và suy nhược: Heo bị nhiễm virus ASFV thường bỏ ăn, có dấu hiệu mệt mỏi, ít vận động, dẫn đến tình trạng suy nhược cơ thể nhanh chóng.
Da đỏ hoặc tím tái: Ở giai đoạn nặng hơn, heo có thể xuất hiện các vết đỏ hoặc tím tái trên da, đặc biệt ở tai, bụng và các chi. Đây là dấu hiệu quan trọng để phát hiện bệnh.
Chảy máu: Một trong những đặc điểm của ASF là gây xuất huyết nội tạng. Heo mắc bệnh có thể xuất hiện chảy máu ở các cơ quan nội tạng hoặc trên da.
Khó thở và tiêu chảy: Heo bị nhiễm ASFV thường gặp khó khăn trong việc hô hấp và có thể bị tiêu chảy, phân có màu đen hoặc đỏ do xuất huyết.
Dịch tả heo châu Phi có tỷ lệ tử vong rất cao, đặc biệt ở các dạng cấp tính của bệnh. Heo mắc bệnh cấp tính thường chết sau 6 đến 13 ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Các biến chứng nặng có thể bao gồm viêm phổi, viêm màng não, và tổn thương nội tạng, khiến tỷ lệ sống sót gần như bằng không trong các đợt dịch nặng.
Biện pháp phòng chống và xử lý dịch tả heo châu Phi
Phòng ngừa dịch tả heo châu Phi
Việc phòng ngừa dịch tả heo châu Phi yêu cầu sự hợp tác chặt chẽ giữa chính quyền, các cơ quan thú y và người chăn nuôi. Một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là nâng cao mức độ vệ sinh tại các trang trại chăn nuôi. Cần phải thực hiện các biện pháp an toàn sinh học (biosecurity), như cách ly heo mới nhập vào trang trại, thường xuyên khử trùng các dụng cụ và phương tiện di chuyển, kiểm soát việc tiếp xúc giữa người và động vật.
Ngoài ra, việc kiểm soát nguồn thức ăn cho heo cũng rất quan trọng. Heo nên được cho ăn từ các nguồn thức ăn an toàn, đã qua kiểm định chất lượng. Điều này giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus từ các nguồn thức ăn không đảm bảo vệ sinh.
Xử lý khi phát hiện dịch tả heo châu Phi
Khi phát hiện dịch tả heo châu Phi trong đàn, biện pháp duy nhất hiện nay là tiêu hủy ngay lập tức các con heo bị nhiễm bệnh để ngăn chặn sự lây lan. Các con heo còn lại trong đàn cũng cần được cách ly và theo dõi kỹ lưỡng. Quá trình này cần được thực hiện dưới sự giám sát của các cơ quan thú y và chính quyền địa phương.
Việc thông báo dịch bệnh cũng rất quan trọng để chính quyền có thể đưa ra các biện pháp hỗ trợ cần thiết. Tại Việt Nam, các hộ chăn nuôi bị thiệt hại do dịch tả heo châu Phi được hưởng các chính sách hỗ trợ tài chính từ Nhà nước, giúp giảm thiểu thiệt hại và giúp ngành chăn nuôi phục hồi sau dịch.
Ảnh hưởng đến nguồn cung thịt heo và giá cả
Dịch tả heo châu Phi đã làm giảm mạnh số lượng heo trên toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam, nơi mà heo là nguồn cung cấp thịt chủ yếu cho người dân. Sự sụt giảm này đã tạo ra sự thiếu hụt nguồn cung, khiến giá thịt heo tăng vọt. Người tiêu dùng phải đối mặt với giá cả cao hơn, trong khi các nhà sản xuất thịt heo không thể đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường.
Tình trạng thiếu hụt nguồn cung thịt heo cũng ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, khi các nhà sản xuất phải tìm kiếm các nguồn cung thay thế hoặc tăng giá bán sản phẩm.