Đảng Cộng hòa lần đầu bác quyền phủ quyết của ông Trump

Trong phiên họp hiếm hoi trong ngày đầu năm mới (1/1), Thượng viện đã bỏ phiếu bác bỏ quyết định phủ quyết dự luật chính sách quốc phòng của đương kim Tổng thống Trump với tỉ lệ 81 phiếu thuận - 13 phiếu chống.

Theo Reuters, 8 lần phủ quyết trước đó của ông Trump đều được Thượng viện giữ nguyên. Đây là lần đầu tiên trong gần 4 năm nhiệm kì của ông Trump, các đồng minh Đảng Cộng hòa tại Thượng viện bất đồng quan điểm với ông chủ Nhà Trắng.

Phiên họp đầu năm của Thượng viện dường như cũng tạm thời đặt dấu chấm hết cho yêu cầu của Đảng Dân chủ nhằm tăng khoản cứu trợ tiền mặt từ 600 USD lên 2.000 USD. Tổng thống Trump lại rất ủng hộ đề xuất tăng khoản cứu trợ trực tiếp này.

Thượng nghị sĩ Bernie Sanders đã một lần nữa hợp sức cùng các thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ để kêu gọi bỏ phiếu cho đề xuất trên, nhưng cuối cùng vẫn bị các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa phản đối.

Trong nhiệm kì nhiều biến động của Tổng thống Trump, các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa hầu như luôn đứng về phía ông Trump.

Tuy nhiên, kể từ khi thua đối thủ Biden trong cuộc bầu cử tổng thống, ông Trump liên tục chỉ trích các đồng minh vì không tận lực ủng hộ các cáo buộc có gian lận bầu cử của ông cũng như từ chối yêu cầu tăng khoản cứu trợ tiền mặt lên 2.000 USD và đến giờ là bác quyền phủ quyết của ông.

Reuters cho biết, nội dung của dự luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) trị giá 740 tỷ USD rất rộng, có thể quyết định số lượng tàu mà chính phủ có thể mua, lương của binh sĩ và giải quyết các mối đe dọa địa chính trị.

Ông Trump từ chối kí thành luật vì dự luật trên không bãi bỏ một số khiên chắn pháp lí dành cho các mạng xã hội và bao gồm một điều khoản yêu cầu đổi tên các cơ sở quân sự được đặt tên theo các tướng lĩnh của Liên minh miền Nam, phe ủng hộ duy trì chế độ nô lệ trong cuộc nội chiến năm 1861 - 1865.

Trước cuộc bỏ phiếu, Lãnh đạo đa số Thượng viện Mitch McConnell cho hay: "Chúng tôi đã thông qua dự luật này trong 59 năm liên tiếp. Dù bằng cách này hay cách khác, chúng tôi cũng sẽ hoàn thiện dự luật NDAA thường niên lần thứ 60 và thông qua nó trước khi Quốc hội kết khóa vào ngày 3/1".

Trong một tuyên bố, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi gọi cuộc bỏ phiếu của Quốc hội là "một lời chỉ trích nghiêm khắc cho thái độ gây hấn liều lĩnh của Tổng thống Trump với quân đội và an ninh quốc gia Mỹ".

Bà Pelosi cáo buộc ông Trump đang dùng những tuần cuối cùng của nhiệm kì "để gieo rắc hỗn loạn" và cho biết Quốc hội yêu cầu ông "ngừng ngay hành vi phá hoại liều lĩnh và nguy hiểm của mình".

Trước cuộc bỏ phiếu ngày 1/1 của Thượng viện, ông Trump có thể trở thành tổng thống đầu tiên kể từ cựu Tổng thống Lyndon Johnson không bị bác quyền phủ quyết, Dự án Tổng thống Mỹ tại Đại học California Santa Barbara cho biết.

Cuộc bỏ phiếu có thể tác động đến hai cuộc chạy đua vào Thượng viện ở bang Georgia tuần sau. Kết quả của cuộc đua sẽ quyết định đảng nào kiểm soát Thượng viện dưới thời Tổng thống đắc cử Joe Biden. Hai thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa tham gia cuộc đua, ông David Perdue và bà Kelly Loeffler, đều nhận được sự ủng hộ của ông Trump và quân đội Mỹ.