Credit Suisse sẽ không châm ngòi khủng hoảng kinh tế như Lehman Brothers năm 2008

Chuyên gia phản bác tin đồn

Số phận bấp bênh của gã khổng lồ ngân hàng Thụy Sỹ Credit Suisse đang khiến thị trường lo sợ rằng thảm cảnh tương tự như vụ sụp đổ của Lehman Brothers năm 2008 sẽ lặp lại.

Theo những lời đồn đại, vị thế vốn của ngân hàng đang gặp nguy hiểm. Cổ phiếu Credit Suisse tiếp tục rơi xuống đáy trong phiên giao dịch đầu tuần này. Phí bảo hiểm cho trường hợp ngân hàng vỡ nợ trái phiếu đã nhảy lên mức cao nhất trong hơn hai thập kỷ.

Khi phiên giao dịch ngày 3/10 bắt đầu, cổ phiếu của Credit Suisse lao dốc rồi rớt xuống đáy 3,7 USD/cp, sau đó phục hồi về mức trên 4 USD/cp. Giá Credit Suisse đã bốc hơi 60% trong năm nay và sắp ghi nhận mức giảm hàng năm lớn nhất trong lịch sử hoạt động.

Nhưng các chuyên gia nói rằng khả năng Credit Suisse sụp đổ là rất thấp dù phí hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng (CDS) của ngân hàng tăng mạnh trong ngày 3/10. Bất chấp những lời đồn thổi rằng “khoảnh khắc Lehman” sẽ lặp lại, hầu hết các chuyên gia Phố Wall đều bác bỏ khả năng sẽ xảy ra một vụ nổ trên thị trường tài chính khiến toàn bộ hệ thống rung chuyển. 

Ông James Angel, Giáo sư tài chính tại Trường Kinh doanh McDonough thuộc Đại học Georgetown nói với Forbes: “Thế giới hiện nay rất khác với năm 2008 - khi mọi người bất ngờ nhận ra thiệt hại sâu rộng trên khắp hệ thống tài chính”.

Tuy thị trường ngày nay cũng đang trải qua những “nhận thức đau đớn” trong bối cảnh suy thoái cận kề, “hiện giờ không hề có bất kỳ vấn đề hệ thống lớn nào ảnh hưởng tới tất cả mọi người như năm 2008”, ông khẳng định.  

Các ngân hàng ngày nay cũng bị kiểm soát chặt chẽ hơn nhiều so với thời khủng hoảng tài chính toàn cầu, mục đích là nhằm đảm bảo hệ thống ngân hàng có đủ vốn. Ông Angel cho rằng phí CDS của Credit Suisse tăng cao bởi nhà đầu tư tin rằng nếu xuất hiện một ngân hàng gặp rủi ro vốn thì chắc chắn sẽ có thêm những ngân hàng khác như vậy.

Ông Adam Crisafulli, nhà sáng lập Vital Knowledge cho rằng Credit Suisse vẫn đang “mắc kẹt trong vòng xoáy diệt vong” – tin xấu đẩy phí CDS lên cao hơn và giá cổ phiếu đi xuống, bất chấp nỗ lực xoa dịu nỗi lo thị trường của ban lãnh đạo.

Ông nói thêm: “Chúng tôi không khuyên nhà đầu tư chớp thời cơ mua cổ phiếu Credit Suisse, nhưng cho rằng một sự kiện cỡ ‘khoảnh khắc Lehman’ khó có thể xảy ra”.

Theo các chuyên gia, trường hợp tồi tệ nhất sẽ là Credit Suisse nộp đơn xin phá sản. Sự kiện này sẽ tạo ra tác động lan tỏa tiêu cực lên hệ thống tài chính khi rủi ro của phía đối tác trở thành vấn đề lớn.

Nhưng trước khi điều đó xảy ra, Credit Suisse sẽ phải xuống dốc đến độ không thể cấp vốn cho tài sản của mình. Và trong trường hợp này, câu hỏi lớn sẽ là các nhà quản lý định phản ứng như thế nào. Nhiều khả năng Credit Suisse sẽ bị buộc phải tái cấp vốn – có thể bằng cách vay tiền qua hệ thống cho vay chiết khấu của ngân hàng trung ương.

Trong quá khứ, các tổ chức tài chính gặp rắc rối thường cố điều chỉnh tỷ lệ vốn bằng cách bán tài sản hoặc sáp nhập với một tổ chức khác. Biện pháp cuối cùng để ngăn chặn một cuộc phá sản sẽ là một giải pháp do chính phủ thiết kế tương tự như năm 2008. Khi đó, ngân hàng trung ương Thụy Sỹ can thiệp bằng cách cấp vốn khẩn cấp cho những ngân hàng như UBS (lúc đó Credit Suisse huy động vốn từ khu vực tư nhân).

Tuy nhiên, Giáo sư Angel tin rằng ít có khả năng xảy ra “một vụ nổ như Lehman Brothers”, bởi tình huống của Credit Suisse có vẻ là do những sai lầm của riêng ngân hàng này, chứ không phải tình trạng chung trong ngành. Credit Suisse liên tục vướng vào các vụ bê bối trong những năm gần đây và giờ đang phải trả giá.

Cổ phiếu "dành cho những người dũng cảm"

Các nhà phân tích thuộc ngân hàng KBW ví tình cảnh hiện tại của Credit Suisse với Deutsche Bank trong năm 2016.

Khi đó Deutsche Bank phải đối mặt với một cuộc điều tra liên bang liên quan tới chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp, phí CDS của ngân hàng tăng vọt, xếp hạng nợ bị hạ cấp và để mất quan hệ với một số khách hàng. Nhưng áp lực cuối cùng cũng dịu đi, Deutsche Bank chỉ phải trả khoản phí dàn xếp thấp hơn dự kiến và huy động được 8 tỷ USD vốn mới.

CEO Ulrich Körner viết trong lưu ý cuối tuần vừa rồi rằng “hiện giờ là thời khắc mang tính quyết định” với Credit Suisse. Nhưng ông cũng kêu gọi nhân viên “không nhầm lẫn giữa biến động hàng ngày của giá cổ phiếu với nền tảng vốn và vị thế thanh khoản vững mạnh của ngân hàng”.

Credit Suisse đã tính đến việc bán tài sản nhằm thực hiện cuộc cải tổ mang tính chiến lược. Đại gia ngân hàng Thuỵ Sỹ hứa sẽ trình bày kế hoạch chi tiết vào ngày 27/10 cùng với báo cáo tài chính quý III. Deutsche Bank và KBW ước tính kế hoạch tái cấu trúc của Credit Suisse sẽ tiêu tốn khoảng 4 tỷ USD. 

Các nhà phân tích của Citigroup viết trong lưu ý ngày 3/10 rằng “chỉ những người dũng cảm” mới dám mua cổ phiếu Credit Suisse lúc này khi giá rơi xuống mức thấp nhất trong lịch sử.

Họ lưu ý rằng chiến lược mới của ngân hàng có “rủi ro đáng kể” khi triển khai và thị trường đang phản ánh nguy cơ cổ phiếu bị pha loãng mạnh, nhưng không tin rằng "khoảnh khắc Lehman" đang quay trở lại.

Tương tự, nhóm chuyên gia của JPMorgan viết trong lưu ý cùng ngày rằng Credit Suisse vẫn có vốn và thanh khoản “lành mạnh”, dựa trên kết quả tài chính trong quý gần nhất.