Chủ tịch JPMorgan cảnh báo: Lãi suất cao sẽ phơi bày hàng loạt vấn đề của kinh tế Mỹ

Tháng 3 vừa qua, cả thế giới đã chứng kiến việc lãi suất cao và làn sóng rút tiền đột ngột phơi bày sự quản lý yếu kém tại Silicon Valley Bank và Signature Bank, khiến hai nhà băng này sụp đổ trong vòng ba ngày.

Trước đó, lãi suất tăng và đồng USD lên giá đã châm ngòi một đợt suy giảm trong giá trái phiếu chính phủ Anh vào tháng 9/2022, tỷ phú Jamie Dimon nói với các nhà phân tích hôm 14/4.

“Mọi người cần phải chuẩn bị cho nguy cơ lãi suất lên cao hơn và duy trì trong thời gian dài hơn”, Chủ tịch ngân hàng lớn nhất nước Mỹ JPMorgan Chase nói. “Khi [kịch bản lãi suất này] xảy ra, nó sẽ phơi bày loạt vấn đề trong nền kinh tế đối với những người chịu quá nhiều rủi ro tái cấp vốn và rủi ro lãi suất thả nổi. Những nguy cơ này sẽ nằm ở nhiều thành phần khác nhau của nền kinh tế”.

Khi lãi suất tăng, những người đi vay với lãi suất thả nổi sẽ gặp khó khăn hơn trước do chi phí trả lãi tăng lên. Ngược lại, những người đi vay với lãi suất cố định sẽ không bị ảnh hưởng bởi biến động của lãi suất.

Trong giai đoạn lãi suất giảm, những gia đình và doanh nghiệp từng đi vay với lãi suất cao có thể vay một khoản mới với lãi suất thấp hơn để trả hết khoản nợ cũ. Việc chuyển từ nợ có lãi cao thành nợ có lãi thấp này gọi là “tái cấp vốn”. Tuy nhiên khi lãi suất tăng, nhiều con nợ sẽ phải đi vay mới với lãi cao để trả các khoản nợ cũ có lãi thấp đến kỳ đáo hạn, khiến chi phí trả nợ tăng lên, dù lãi suất vay ban đầu là cố định hay thả nổi.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã đẩy lãi suất chính sách từ đáy lịch sử 0 – 0,25% lên 4,75 – 5% trong vòng một năm từ tháng 3/2022 đến tháng 3/2023, tốc độ tăng nhanh nhất trong 4 thập kỷ gần đây.

Theo CNBC, lãi suất tăng cao đã làm đình trệ nhiều bộ phận của nền kinh tế Mỹ, từ những ngân hàng khu vực từng đặt cược lãi suất sẽ duy trì ở mức thấp, đến những người tiêu dùng không còn khả năng trả nợ vay mua nhà và thẻ tín dụng.

Điều trớ trêu là sự sụp đổ của các ngân hàng khu vực gần đây đã khiến nhiều người tin rằng một đợt suy giảm kinh tế sẽ buộc Fed phải thay đổi chính sách và giảm lãi suất vào nửa cuối năm nay. Giả định này đã giúp thị trường chứng khoán đi lên trong vài tuần qua.

JPMorgan Chase đã nghiên cứu kịch bản lãi suất quỹ liên bang tăng lên gần mốc 6% sẽ tác động thế nào tới ngân hàng lớn nhất nước Mỹ này, Chủ tịch Jamie Dimon cho biết. Đa phần thị trường tài chính hiện đang dự báo Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay và đưa lãi suất về mức 4% vào tháng 1/2024.

Jamie Dimon cho biết ông đã nhắc nhở tất cả khách hàng của JPMorgan Chase phải chuẩn bị cho rủi ro lãi suất tiếp tục lên cao.

“Bây giờ chính là lúc chuẩn bị đối phó với [rủi ro lãi suất], ông Dimon nói. “Đừng để mình rơi vào vị thế mà rủi ro lãi suất là quá cao đối với doanh nghiệp và danh mục đầu tư của mình”.

Lãi suất tăng cao sẽ tạo thêm áp lực đối với các ngân hàng tầm trung như First Republic, vốn đã điêu đứng vì bị khách hàng rút tiền hàng loạt sau vụ Silicon Valley Bank và Signature Bank sụp đổ. Giá trị trái phiếu của các ngân hàng này suy giảm rõ rệt khi lãi suất tăng cao. First Republic đang được tư vấn bởi JPMorgan và Lazard.

Tỷ phú Jamie Dimon cho rằng các ngân hàng khu vực sẽ công bố kết quả kinh doanh “khá tốt” trong tuần sau, nhưng vẫn còn rủi ro “các ngân hàng sẽ tiếp tục sụp đổ”.

Thứ Sáu tuần trước (14/4), JPMorgan thông báo kết quả kinh doanh quý I khả quan với doanh thu đạt 39,34 tỷ USD, cao hơn mức 36,19 tỷ USD mà các nhà phân tích dự báo. Lợi nhuận ròng tăng 52% so với cùng kỳ năm trước lên 12,62 tỷ USD, tương ứng với 4,1 USD trên mỗi cổ phiếu, cao hơn mức 3,41 USD/cp mà Phố Wall kỳ vọng.