'Bầu' Đức mua lại trái phiếu trước hạn: Cánh én đã báo mùa xuân, 3.300 tỉ đồng để trả cho trái chủ giai đoạn 2019 - 2021 từ đâu?

Diễn biến gần đây, bộ đôi cổ phiếu 'bầu' Đức là HAG - HNG giao dịch tích cực sau thông tin Hoàng Anh Gia Lai (Mã: HAG) chi gần 630 tỉ đồng mua lại trái phiếu trước hạn từ trái chủ VPBank. Thông tin này như một tín hiệu tích cực về tài chính của HAGL sau gần một năm 'kết hôn' với Trường Hải Thaco. 

Tuy nhiên, xét về tổng quan, việc mua lại trái phiếu trước hạn của HAGL là một tín hiệu khởi sắc về tài chính, nhưng liệu 'cánh én đó đã báo hiệu 'một mùa xuân' với HAGL? Khi việc thu xếp tài chính, đặc biệt là các khoản nợ dài hạn của các ngân hàng vẫn là một bài toán đau đầu tìm lời giải của hai doanh nghiệp 'bầu' Đức.

BIDV vẫn đang là chủ nợ lớn nhất

Theo số liệu tổng hợp tính đến 31/3, Ngân hàng TMCP BIDV (Mã: BID) là trái chủ lớn nhất của Hoàng Anh Gia Lai với giá trị trái phiếu 5.876 tỉ đồng. Đây là số trái phiếu được phát hành vào để bổ sung vốn cho các dự án đầu tư và tái cấu trúc nợ vay. Trái phiếu có lãi suất tính theo trung bình cộng của lãi suất tiền gửi cá nhân kỳ hạn 12 tháng bằng VND được công bố tại chi nhánh của 4 ngân hàng thương mại (NHTM) tại Tỉnh Gia Lai, bao gồm Agribank, BIDV, Vietcombank và Vietinbank cộng với biên độ 3% (lãi năm 2018 là 9,7%). Tài sản thế chấp gồm các quyền thuê đất của HAGL tại Lào và Campuchia. Thời gian đáo hạn trái phiếu là 30/3/2026.

Nguồn: BCTC công ty mẹ HAGL quý I/2019. Sơn Tùng tổng hợp

Chủ nợ lớn thứ hai của HAGL là Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank, Mã: VPB) với giá trị trái phiếu tính đến 31/3 ở mức 1.730,3 tỉ đồng, được phát hành trong 3 đợt.

Đợt thứ nhất, HAGL phát hành vào ngày 28/11/2014 với giá trị 991 tỉ đồng, đáo hạn ngày 28/3/2021. Mục đích phát hành để hợp tác thực hiện Dự án chăn nuôi bò tại Gia Lai với CTCP Chăn nuôi Gia Lai (600 tỉ đồng) và tăng quy mô vốn hoạt động (400 tỉ đồng).

Đợt thứ hai, HAGL phát hành 145,3 tỉ đồng vào ngày 30/3/2016 để bổ sung vốn cho các dự án và tái cấu trúc nợ vay, đáo hạn vào ngày 29/3/2020.

Đợt thứ ba phát hành vào ngày 31/12/2016, giá trị 594 tỉ đồng và thời hạn 4 năm, mục đích phát hành để thực hiện dự án chăn nuôi bò thịt tại Gia Lai. Số trái phiếu này được HAGL mua lại trước hạn vào ngày 20/6 vừa qua.

Như vậy, đến thời điểm hiện tại VPBank còn sở hữu 1.136,3 tỉ đồng trái phiếu từ HAGL.

Một trái chủ khác là Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HDBank – Mã: HDB) với giá trị trái phiếu 930 tỉ đồng. Trái phiếu này được HAGL phát hành ngày 29/3/2016 và đáo hạn ngày 31/3/2023, mục đích để bổ sung vốn cho các dự án và tái cấu trúc nợ vay.

Bên cạnh đó, CTCP Việt Golden Farm đang sở hữu 300 tỉ đồng trái phiếu được HAGL phát hành ngày 25/4/2012 để bổ sung vốn cho dự án và tái cấu trúc nợ vay, thời gian đáo hạn ngày 18/6/2023. Được biết, Việt Golden Farm từng thuộc sở hữu của CTCP BamBoo Capital (Mã: BCG), tuy nhiên công ty này đã thoái hết vốn vào năm 2018.

Ngoài ra, HAGL còn phát hành 180 tỉ đồng trái phiếu đối với Ngân hàng TMCP Bản Việt (VietCapitalBank). Số trái phiếu này được phát hành ngày 30/3/2016 với thời hạn 4 năm, mục đích bổ sung vốn cho dự án trồng mới và chăm sóc 10.000 ha cao su tại Campuchia, dự án Thủy điện Nậm Kông 2 tại Lào và tái cấu trúc nợ vay.

HAGL Agrico cũng đang nợ 4,240 tỉ đồng trái phiếu

Tính đến 31/3, HAGL Agrico đang nợ hai trái chủ CTCP Ô tô Trường Hải (THACO) và VPBank tổng cộng 4.240 tỉ đồng, bao gồm 2.216,9 tỉ đồng trái phiếu chuyển đổi và 2.023,2 tỉ đồng trái phiếu thường.

Nguồn: BCTC quý I/2019. Sơn Tùng tổng hơp

Để huy động vốn đầu tư trồng mới cây ăn trái và tái cơ cấu tài chính, ngày 7/8/2018 HAGL Agrico phát hành 2.216,9 tỉ đồng trái phiếu chuyển đổi cho CTCP Ô tô Trường Hải (THACO), thời gian đáo hạn ngày 9/8/2019. Tại ngày đáo hạn, HAGL Agrico sẽ thực hiện phát hành cổ phần chuyển đổi cho THACO và tăng vốn điều lệ ứng với số cổ phần chuyển đổi với giá chuyển đổi là 10.000 đồng/cp.

Đáng chú ý, ngoài 1.730,3 tỉ đồng trái phiếu tại công ty mẹ HAGL, VPBank hiện sở hữu 1.723,2 tỉ đồng trái phiếu tại HAGL Agrico. Trong đó, khoản 1.379 tỉ đồng được HAGL Agrico phát hành ngày 17/11/2015 để cơ cấu lại một phần nợ gốc trái phiếu kèm chứng quyền có tổng mệnh giá 2.000 tỉ đồng được phát hành tháng 12/2012, với mục đích bổ sung vốn cho các dự án tại Lào và Campuchia.

Khoản còn lại 344,2 tỉ đồng được HAGL Agrico phát hành ngày 27/12/2016 để cơ cấu lại nợ của công ty, thời gian đáo hạn từ 27/3/2019 đến 27/12/2020.

Ngoài VPBank, Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB - Mã: NVB) cũng sở hữu 300 tỉ đồng trái phiếu từ đợt phát hành năm 2012, tái cơ cấu vào ngày 17/11/2015. Số trái phiếu trong đợt phát hành cho VPBank và NCB có thời gian đáo hạn từ 17/5/2019 đến 17/12/2021.

Cụ thể, năm 2012, HAGL Agrico phát hành 20.000 trái phiếu với tổng giá trị 2.000 tỉ đồng, thời hạn trái phiếu là ba năm và được ân hạn thêm một năm. Công ty đã mua lại 17.000 tp với tổng mệnh giá 1.700 tỉ đồng vào ngày 17/11/2015 và 3.000 tp còn lại vào 18/5/2016.

Ngoài ra, mỗi trái phiếu phát hành kèm theo một chứng quyền và các chứng quyền này được coi là chứng khoán hoàn toàn độc lập với các trái phiếu ngay sau khi được phát hành. Mỗi chứng quyền cho phép người nắm giữ có quyền mua một số lượng cổ phần của công ty tương đương 0,000775% tổng vốn điều lệ thực góp của công ty tại thời điểm đã thực hiện xong tất cả các chứng quyền. 

Theo nguyên tắc, các chứng quyền nếu được thực hiện toàn bộ sẽ luôn đảm bảo cho những người sở hữu chứng quyền quyền sở hữu đối với 15,5% vốn điều lệ thực góp của công ty.

Vào tháng 12/2018, nhóm công ty đang trong quá trình thương thảo với Euro Capital về việc gia hạn hoặc thực hiện chứng quyền. 

Tính từ thời điểm hiện tại, còn gần hai tháng nữa trái phiếu chuyển đổi cho THACO sẽ đáo hạn. Nếu THACO, VPBank và NCB cùng thực hiện quyền chuyển đổi, HAGL Agrico sẽ chỉ còn nợ trái phiếu 344,2 tỉ đồng đối với VPBank.

Tổng hợp từ hai công ty HAGL và HAGL Agrico, nếu loại trừ khoản trái phiếu chuyển đổi phát hành cho Thaco, giá trị trái phiếu đáo hạn trong giai đoạn tới 2019 - 2021 là 3.340 tỉ đồng. Bài toán về nguồn tiền từ đâu để 'bầu' Đức trả cho các trái chủ khi đáo hạn vẫn còn là một dấu hỏi cho các cổ đông.