Ấn Độ áp thuế xuất khẩu gạo, khách hàng sẽ tìm đến Việt Nam và Thái Lan

Theo Reuters, Ấn Độ - nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm. Đây là mặt hàng mà một số nước nghèo ở châu Phi nhập khẩu để làm thức ăn, dù loại gạo này chủ yếu được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi.

Đồng thời, New Delhi còn áp thuế 20% đối với một số loại gạo khác nhằm đảm bảo nguồn cung và hạ nhiệt giá gạo trong nước sau khi sản lượng đi xuống vì thiếu mưa. Lệnh này dự kiến sẽ có hiệu lực từ hôm nay (ngày 9/9).Gạo và gạo basmati không nằm trong danh sách áp thuế.

Các động thái mới có thể tác động đến các nhà nhập khẩu gạo truyền thống của Ấn Độ, khiến họ chuyển hướng sang các nhà xuất khẩu gạo khác là Thái Lan và Việt Nam. 

Ông BV Krishna Rao, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ, cho biết việc áp thuế sẽ ảnh hưởng đến gạo trắng và gạo lứt, chiếm khoảng 60% lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ.

 "Với mức thuế này, gạo xuất khẩu của Ấn Độ sẽ trở nên khó cạnh tranh hơn trên thị trường thế giới. Người mua sẽ chuyển sang các quốc gia như Thái Lan và Việt Nam", ông Rao nói. 

Ấn Độ hiện chiếm hơn 40% lượng gạo xuất khẩu toàn cầu và đang cạnh tranh với Thái Lan, Việt Nam, Pakistan và Myanmar. Đất nước tỷ dân này xuất khẩu gạo tới hơn 150 quốc gia và bất kỳ sự giảm sút nào trong hoạt động xuất khẩu của Ấn Độ đều sẽ làm tăng áp lực lên giá lương thực toàn cầu, vốn đang tăng do hạn hán, lạm phát và xung đột Nga - Ukraine.  

Lượng mưa dưới mức trung bình ở các bang sản xuất lúa gạo quan trọng như Tây Bengal, Bihar và Uttar Pradesh đã làm dấy lên lo ngại về sản lượng gạo của Ấn Độ. Nước này đã cấm xuất khẩu lúa mì và hạn chế các lô hàng đường trong năm nay.

Ông Himanshu Agarwal, Giám đốc điều hành tại Satyam Balajee, nhà xuất khẩu gạo lớn nhất của Ấn Độ, cho biết xuất khẩu của nước này sẽ giảm ít nhất 25% trong những tháng tới vì thuế quan. 

Các nhà xuất khẩu Ấn Độ mong muốn chính phủ miễn áp dụng thuế mới đối với các đơn hàng đã ký hợp đồng và đang chờ giao ở cảng.

“Người mua không thể trả thêm 20% trên giá đã thỏa thuận. Kể cả bên bán cũng không đủ khả năng trả mức thuế này. Chính phủ nên miễn thuế với các hợp đồng đã ký”, ông Agarwal kiến nghị.

Năm 2021, Ấn Độ xuất khẩu kỷ lục 21,5 triệu tấn gạo, nhiều hơn tổng lượng hàng mà 4 nước xếp sau là Thái Lan, Việt Nam, Pakistan và Mỹ cộng lại.

Một đại lý có trụ sở tại Mumbai cho biết Ấn Độ là nhà cung cấp gạo rẻ nhất và điều đó đã bảo vệ các quốc gia châu Phi như Nigeria, Benin và Cameroon khỏi đà tăng giá lúa mì và ngô.

Ông Agarwal dự báo lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm sẽ ảnh hưởng lớn tới các đơn hàng của Trung Quốc,  quốc gia nhập khẩu gạo tấm lớn nhất của Ấn Độ với 1,1 triệu tấn năm 2021.