Alibaba có thể phải bán bớt tài sản truyền thông khi chịu sức ép từ Trung Quốc

Nguồn tin thân cận của Bloomberg cho biết trong một số cuộc họp từ năm ngoái, Bắc Kinh đã bắt đầu lo lắng rằng Alibaba đang nắm giữ quá nhiều nền tảng truyền thông. 

Các quan chức Chính phủ đặc biệt bất an về tầm ảnh hưởng của Alibaba với mạng xã hội tại Trung Quốc và vai trò của gã khổng lồ công nghệ trong một vụ bê bối mạng liên quan đến một trong các giám đốc của công ty.

Chính phủ Trung Quốc bắt đầu để ý Jack Ma - nhà đồng sáng lập Alibaba, từ năm ngoái sau bình luận của vị tỷ phú tại một hội thảo tài chính. Alibaba và Ant Group theo đó mà rơi vào tầm ngắm của Bắc Kinh. The Wall Street Journal (WSJ) đưa tin Bắc Kinh đang yêu cầu Alibaba bán các tài sản truyền thông.

Trong nhiều năm qua, Jack Ma và Alibaba đã âm thầm xây dựng một danh mục tài sản truyền thông đa dạng, bao gồm mạng xã hội, hãng tin, công ty truyền thông tương tự BuzzFeed (Mỹ), công ty sản xuất truyền hình và công ty quảng cáo.

Alibaba có cổ phần lớn trong mạng xã hội Weibo, cũng như khá nhiều trang báo in và báo trực tuyến khác, trong đó có cả South China Morning Post (SCMP) - tờ báo tiếng Anh hàng đầu Hong Kong.

Nguồn tin cũng cho biết các cuộc thảo luận xoay quanh việc bán SCMP bắt đầu từ năm ngoái. Dù thông tin về người mua chưa được tiết lộ, Bloomberg dự đoán đây có thể là một công ty Trung Quốc.

Hồi tháng 2 năm nay, Bắc Kinh bắt đầu e ngại về danh mục tài sản truyền thông của Alibaba sau vụ bê bối liên quan đến Jiang Fan - cựu Chủ tịch Taobao. Khi đó, Jiang Fan đang là đối tác trẻ nhất của gã khổng lồ thương mại điện tử.

Ban đầu, vợ của Jiang Fan lên mạng xã hội Weibo "bóc phốt" chồng ngoại tình. Bài viết của vợ cựu Chủ tịch Taobao nhanh chóng bị xóa, nhưng vẫn kịp gây sóng gió trên mạng xã hội. Sau đó, các bài đăng liên quan đến vụ ngoại tình rúng động này dần biến mất khỏi mạng xã hội, khiến quan chức chính phủ Trung Quốc phẫn nộ.

Cơ quan giám sát mạng của Trung Quốc đã phạt Weibo vì tội can thiệp vào vấn đề truyền tải quan điểm của công chúng. Quy mô và tốc độ xóa bài của Weibo khiến các quan chức Bắc Kinh tức giận, vì họ vốn xem đó là một ranh giới không thể xâm phạm.

"Trung Quốc cần phải lưu tâm và xử lý hành vi đó, bởi vì không chỉ chúng ta mà kẻ thù cũng có thể sử dụng sức mạnh của tư bản [ám chí Alibaba]", cây bút Song Qinghui cảnh báo. Ông Song là người đóng góp nhiều bài viết, ấn bản cho các hãng tin được Bắc Kinh hậu thuẫn.

WSJ cho biết các nhà quản lý Trung Quốc đã bị sốc về khối tài sản truyền thông của Alibaba sau khi đánh giá danh mục tài sản của gã khổng lồ công nghệ. Giới chức Trung Quốc yêu cầu Alibaba đề ra một kế hoạch để cắt giảm đáng kể lợi ích của hãng trong các nền tảng truyền thông và mạng xã hội.

Bắc Kinh lo ngại rằng Alibaba có thể sử dụng các tài sản truyền thông như một công cụ để kiểm soát dư luận. Nguồn tin của WSJ cho biết các nền tảng truyền thông của Alibaba đã góp phần định hình quan điểm của công chúng về lĩnh vực fintech.

Tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Alibaba được xem là một thách thức với Chính phủ Trung Quốc và bộ máy tuyên truyền quyền lực của họ. 

WSJ không rõ liệu Alibaba sẽ phải bán sạch tài sản truyền thông hay không. Theo đó, bất kỳ kế hoạch nào mà Alibaba đệ trình đều cần sự chấp thuận của Chính phủ.

Tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Jack Ma là một trong các doanh nhân thành công nhất. Tuy nhiên, khối tài sản của Ma đã suy giảm đáng kể sau khi ông công khai chỉ trích hệ thống quản lý tài chính của Trung Quốc hồi năm ngoái.

Kế hoạch IPO trị giá 35 tỷ USD của Ant Group cũng theo đó mà phải tạm ngừng. Ngoài ra, Bắc Kinh còn mở một cuộc điều tra chống độc quyền với Alibaba. Danh mục tài sản truyền thông của Jack Ma có thể gây ra nhiều vấn đề đau đầu hơn hai vụ việc trước.