Từ thất bại đến chiến dịch sản xuất 3 tỷ liều vắc xin của Pfizer, mở ra cơ hội chấm dứt đại dịch

Bắt đầu từ con số 0 và những sai lầm tốn kém nhất

Theo tờ The Washington Post, vào tháng 3/2020, Pfizer tuyên bố hợp tác với BioNTech để phát triển và sản xuất vắc xin COVID-19. BioNTech có công nghệ mRNA nhưng cần một đối tác sản xuất lớn có chuyên môn kỹ thuật và phân phối để sản xuất vắc xin với quy mô toàn cầu.

Calitri, một trong những giám đốc điều hành của Pfizer cho biết ông đã chọn nhà máy Kalamazoo và nhóm của ông McEvoy (giám đốc vận hành nhà máy) để pha chế liều lượng, đóng lọ và vận chuyển các hộp vắc xin được bảo quản bằng đá khô.

Khi đó, BioNTech đã tìm ra cách có thể sử dụng vắc xin mRNA để đối phó với virus corona. Nhưng tập đoàn của Đức cần một đối tác có năng lực sản xuất lớn, với khả năng kỹ thuật và phân phối vắc xin ở quy mô toàn cầu.

Khi bắt tay vào việc, ông McEvoy nhận ra thực tế rằng mọi công đoạn quan trọng trong sản xuất vắc xin sẽ phải xây dựng từ con số 0. Khi đó, các loại máy móc để kết hợp hạt nano lipid với mRNA, cũng như sàng lọc sản phẩm cuối cùng, chưa tồn tại.

Tháng 7/2020, thời điểm Pfizer ký hợp đồng đầu tiên bán 100 triệu liều vắc xin cho Mỹ với giá 1,95 tỷ USD, ông McEvoy và các giám đốc điều hành của Pfizer đã đưa các nhà lãnh đạo Chiến dịch Warp Speed của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump đi thăm quan nhà máy.

Ông McEvoy giới thiệu với họ một không gian trống không, ông nói với phái đoàn: "Đây là nơi sẽ đặt hàng trăm tủ đông lạnh để giữ cho các lọ vắc xin thành phẩm ở nhiệt độ -70 độ C.".

Công ty đã đặt hàng mọi tủ đông đặc biệt mà họ có thể có được từ nhà cung cấp Thermo Fisher và còn yêu cầu sản xuất thêm. Họ cho xây dựng một hệ thống ống dẫn khổng lồ để hút nhiệt từ các tủ đông thải ra khỏi tòa nhà.

Do điều kiện bảo quản như ở Nam Cực, các công nhân chỉ có 46 tiếng để lấy vắc xin thành phẩm vào lọ đựng 6 liều và cho vào tủ đông lạnh trước khi vắc xin bị hỏng.

Một trong những sai sót tốn kém nhất là Pfizer đã đặt tủ đông lạnh đặc biệt từ châu Âu nhưng không bao giờ dùng đến. Hiện chúng vẫn đang nằm trong kho.

Nỗ lực sản xuất vắc xin quy mô công nghiệp thất bại hoàn toàn

Quy trình sản xuất vắc xin được Pfizer khởi động từ giữa năm 2020. Lúc này, Pfizer và đối tác BioNTech đã tìm ra cách chuyển đổi quy trình điều chế vắc xin ở phòng thí nghiệm sang sản xuất ở quy mô công nghiệp.

Mục tiêu của Pfizer là chế tạo loại vắc xin sử dụng công nghệ mRNA có thể ngăn chặn virus corona.

Phân tử vắc xin chứa hạt nano lipid, tức khối cầu chất béo siêu nhỏ, bao bọc một sợi mRNA giúp tế bào cơ thể người sản sinh protein kích hoạt các kháng thể, và hỗ trợ hệ thống miễn dịch chống lại sự xâm nhập của virus trong tương lai.

Nhưng hạt nano lipid là loại công nghệ chưa từng được ứng dụng ở quy mô công nghiệp trong quá khứ. Không có những khối cầu chất béo siêu nhỏ này, Pfizer sẽ không thể làm ra vắc xin COVID-19.

Tuy nhiên, nỗ lực sản xuất vắc xin COVID-19 mRNA quy mô công nghiệp đầu tiên của Pfizer đã thất bại hoàn toàn vào tháng 9/2020.

Cụ thể vào ngày 11/9/2020, khi kiểm tra sản phẩm ở cuối quy trình sản xuất, các chuyên gia của Pfizer phát hiện thành phần then chốt nhất của vắc xin - phân tử chất béo bao bọc mRNA - đã biến mất.

Chiến dịch sản xuất đầy tham vọng

Sau lần thử nghiệm sản xuất đầu tiên thất bại, các kỹ sư của Pfizer đã tìm ra nguyên nhân là do một màng lòng bị hỏng khiến các hạt nano lipid quý giá lọt qua. Vì vậy, Pfizer phải kiểm tra từng màng lọc cẩn thận.

Ngoài ra, với mục tiêu sản xuất đầy tham vọng của Pfizer, hãng cuối cùng phải chấp nhận hợp tác với chính phủ để tiếp nhận nguồn cung các thành phần thiết yếu trong sản xuất vắc xin, dù trước đó Pfizer tìm mọi cách để tránh cộng tác với cơ quan y tế liên bang.

Vào ngày 9/11/2020, Pfizer cho biết vắc xin của họ đã được chứng minh đạt hiệu quả hơn 90% trong việc ngăn ngừa COVID-19.

"Cuối cùng, Pfizer và đối tác BioNTech đã trở thành những người chiến thắng trong số các công ty dược phẩm nổi lên từ khi đại dịch COVID-19 xuất hiện", The Washington Post viết.

Tới tháng 6 năm nay, Pfizer mới có thể thực hiện đơn đặt hàng 500 triệu liều vắc xin của Tổng thống Mỹ Biden để phân phối cho các nước thu nhập thấp, tuy nhiên con số này chỉ là một phần nhỏ so với nhu cầu toàn cầu.

Công ty cho biết họ dự kiến sẽ sản xuất 3 tỷ liều vắc xin trong năm nay, cao gấp đôi so với dự kiến ban đầu và đủ để chủng ngừa cho 1,5 tỷ người và thu về 26 tỷ USD doanh thu, khiến vắc xin Pfizer trở thành loại thuốc bán chạy nhất mọi thời đại.