Trung Quốc âm thầm mua dầu thô giá rẻ của Nga

Theo Reuters, Trung Quốc đang âm thầm tăng cường mua dầu giá rẻ từ Nga, lấp đầy khoảng trống mà các nước phương Tây bỏ lại sau khi căng thẳng địa chính trị nổ ra hồi tháng 2. 

Động thái của nhà nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới diễn ra một tháng sau khi nước này ban đầu tuyên bố cắt giảm nhập khẩu dầu Nga vì lo ngại nếu công khai ủng hộ Moscow thì các công ty lớn của Trung Quốc sẽ hứng chịu lệnh trừng phạt của phương Tây. 

Theo ước tính của Vortexa Analytics, nhập khẩu dầu từ Nga qua đường biển của Trung Quốc sẽ gần chạm mốc kỷ lục 1,1 triệu thùng/ngày vào tháng 5, tăng từ 750.000 thùng/ngày trong quý đầu tiên và 800.000 thùng/ngày vào năm 2021.

Còn đối với đường ống, Trung Quốc nhập khẩu khoảng 800.000 thùng/ngày dầu của Nga theo các thỏa thuận của chính phủ. Như vậy, trong tháng 5, lượng nhập khẩu dầu của Trung Quốc từ Nga khoảng 2 triệu thùng/ngày, tương ứng khoảng 15% tổng nhu cầu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Các công ty nhà nước của Trung Quốc, do Sinopec và Zhenhua đứng đầu, chuẩn bị mua 2/3 lượng dầu  ESPO của Nga vào tháng 5, tăng so với mức 1/3 trước khi căng thẳng Nga - Ukraine leo thang. Nga đã xuất khẩu khoảng 24 triệu thùng trong tháng 5, cao hơn 6% so với tháng 4.

Tính riêng Sinopec, công ty này mua ít nhất 10 lô hàng ESPO trong tháng 5, tăng gấp đôi khối lượng so với thời điểm trước tháng 2, với một số giao dịch đạt mức chiết khấu kỷ lục 20 USD/thùng.

Còn đối với Nga, doanh số bán dầu đang giúp nước này chống chịu các lệnh trừng phạt kinh tế đến từ các nước phương Tây.

Sản lượng dầu thô của Nga trong tháng 5 phục hồi sau khi giảm tới 1 triệu thùng/ngày vào tháng 4 trong bối cảnh nước này vẫn đang chịu sức ép từ các nước phương Tây.

Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexander Novak mới đây cho biết sản lượng dầu thô nước này trong tháng 5 tăng 200.000 - 300.000 thùng/ngày và sẽ còn tăng trong tháng tới. Trước đó, sản lượng dầu thô nước này giảm tới 1 triệu thùng/ngày, theo trang S&P Global Commodity Insights.

Unipec, chi nhánh thương mại của tập đoàn lọc dầu hàng đầu châu Á Sinopec Corp, đang dẫn đầu các giao dịch mua, cùng với Zhenhua Oil, một đơn vị của tập đoàn quốc phòng Norinco của Trung Quốc. Livna Shipping Ltd, một công ty có đăng ký tại Hồng Kông, gần đây cũng đã nổi lên như một nhà vận chuyển dầu lớn từ Nga vào Trung Quốc, các thương nhân cho biết.

Các công ty đang lấp đầy khoảng trống do phương Tây để lại sau khi căng thẳng Nga - Ukraine bùng nổ. 

Mỹ, Anh và một số nước khác đã cấm nhập khẩu dầu của Nga. Liên minh châu Âu đang trong quá trình thảo luận để thông qua một vòng trừng phạt nữa, bao gồm lệnh cấm mua dầu của Nga. Nhiều nhà máy lọc dầu ở châu Âu đã ngừng mua hàng từ Nga vì sợ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt hoặc gây ra dư luận tiêu cực.

Vitol và Trafigura, hai trong số các nhà giao dịch hàng hóa lớn nhất thế giới, đã loại bỏ dần việc mua hàng từ Rosneft, nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga.

“Tình hình bắt đầu chuyển biến nghiêm trọng sau sự ra đi của Vitol và Trafigura, tạo ra khoảng trống, vốn chỉ có thể được lấp đầy bởi các công ty có thể cung cấp giá trị và được các đối tác Nga tin tưởng”, một thương nhân Trung Quốc giấu tên cho biết. 

Theo các thương nhân, Trung Quốc được hưởng lợi từ dầu giá rẻ của Nga khi họ phải đối mặt với biên lợi nhuận thu hẹp trong nền kinh tế đang chậm lại. Giá dầu thô của Nga hiện thấp hơn nhiều so với các nước Trung Đông, Châu Phi, Châu Âu hay Mỹ. Hiện giá dầu giao ngay thấp hơn khoảng 29 USD/thùng so với giai đoạn trước cuộc xung đột bùng nổ.

Sinopec, Zhenhua và Livna đang vận chuyển thêm dầu từ các cảng Biển Baltic của Nga nằm ở Tây Bắc Châu Âu và trung tâm xuất khẩu Kozmino ở Viễn Đông.

Một số nguồn tin cho biết Zhenhua, công ty quốc doanh về lĩnh vực dầu nhỏ nhất tại Trung Quốc, đã thuê tàu vận chuyển dầu Nga. North Petroleum International, công ty con của Zhenhua, cũng đã mua hai chuyến hàng dầu ESPO vào đầu tháng 5, hai chuyến khác chở dầu Ural từ cảng Baltic Ust-Luga vào cuối tháng 4 và giữa tháng 5.

Livna, công ty vốn không nổi trội trong hoạt động vận chuyển dầu của Nga sang châu Á, cũng chở hơn 7 triệu thùng dầu thô Ural và ESPO của Nga tới Trung Quốc kể từ cuối tháng 4.