Tin xấu với chứng khoán Mỹ không chỉ đến từ Chủ tịch Fed và Tổng thống Trump

Lợi nhuận cũng thay đổi thị trường

Các nhà đầu tư luôn cố gắng nuốt từng lời mà Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và Tổng thống Trump nói nhưng mùa công bố kết quả kinh doanh cho thấy các yếu tố cơ bản cũng rất quan trọng, đặc biệt là trong một thị trường được định giá cao như hiện nay.

Không đạt kết quả kinh doanh kì vọng thường ngay lập tức gây ra những hệ quả xấu.

Những cổ phiếu có KQKD vượt kì vọng "đánh bại" thị trường khoảng 143 điểm cơ bản, trong khi những cổ phiếu có KQKD dưới kì vọng lại thua kém suất sinh lợi của thị trường khoảng 300 điểm cơ bản. Nguồn: Bloomberg/Goldman Sachs.

Bloomberg dẫn số liệu của Goldman Sachs cho thấy: Trong số các doanh nghiệp S&P 500 đã công bố kết quả kinh doanh quí II, những DN không đạt lợi nhuận kì vọng chứng kiến giá cổ phiếu biến động thấp hơn thị trường chung 3 điểm % vào ngày sau ngày công bố thông tin.

Ngược lại, những DN vượt kì vọng lợi nhuận của giới phân tích có giá cổ phiếu biến động cao hơn thị trường chung 1,43 điểm % vào ngày hôm sau. Chênh lệch lên tới hơn 4,4 điểm % này là mức cao thứ ba kể từ năm 2012 đến nay, theo thống kê của Goldman Sachs.

Sự trái ngược trong chiều hướng biến động giá cổ phiếu cho thấy: Trong một môi trường mà các lo ngại về vĩ mô dường như thống trị hoàn toàn, lựa chọn cổ phiếu có cơ bản tốt vẫn mang lại thành quả.

Thông tin lợi nhuận vẫn có khả năng xoay chuyển thị trường; và do vậy nhà đầu tư lại có thêm một mối lo ngại mới khi các doanh nghiệp đang cắt giảm dự báo lợi nhuận mạnh nhất trong 4 năm gần đây.

Trao đổi với Bloomberg, ông Chris Gaffney – Giám đốc thị trường toàn cầu tại TIAA Bank cho biết: "Các nhà đầu tư đang lo lắng, bồn chồn và đang tìm lí do để bán. Kì vọng lợi nhuận gần đây đã được hạ thấp và nếu doanh nghiệp không đạt được cả các kì vọng thấp này thì chắc chắn giá cổ phiếu sẽ chịu 'trừng phạt'."

Thông điệp này dễ bị phớt lờ nếu nhà đầu tư chỉ nhìn vào bề nổi của thị trường. Nhìn chung, biến động của các chỉ số chính gần đây thay đổi theo mỗi thông tin mới về chính sách tiền tệ và thương mại.

S&P 500 lao dốc sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell gọi lần cắt giảm lãi suất hôm 31/7 là một "sự điều chỉnh giữa chu kì" chứ không phải sự khởi đầu của chu kì cắt giảm lãi suất kéo dài như nhiều người kì vọng.

Các chỉ số lại tiếp tục cắm đầu đi xuống sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông sẽ áp thuế mới lên 300 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc còn lại được nhập khẩu vào Mỹ.

Giữa những ồn ào đó, nhà đầu tư rất dễ quên mất sự quan trọng của lợi nhuận. Nhưng phản ứng của giá cổ phiếu đối với từng thông báo kết quả kinh doanh cho thấy thị trường đang ngày càng trở nên khó tính với doanh nghiệp.

Định giá cao, lợi nhuận bấp bênh

Sau khi giảm sâu trong tuần trước, tính từ đầu năm đến nay chỉ số S&P 500 vẫn tăng 17% dù lợi nhuận doanh nghiệp hầu như không tăng trưởng. Mức định giá đang tăng nhanh nhấp trong một thập kỉ. Tỉ lệ P/E của S&P 500 hiện là 16,7 lần, cao hơn 11% so với trung bình 10 năm.

Theo số liệu của Bloomberg, một phần của sự lạc quan này xuất phát từ kì vọng tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp sẽ hồi phục đến gần 6% trong quí IV năm nay và đạt 10% trong cả năm 2020.

Theo các nhà phân tích của Citigroup và Goldman Sachs, kì vọng này mang tính lạc quan thái quá. Cả hai ngân hàng trên đều dự báo tăng trưởng lợi nhuận trong năm sau sẽ không quá 6%.

Trong số các doanh nghiệp điều chỉnh ước tính kết quả kinh doanh quí III, quá nửa là cắt giảm. Nguồn: Bloomberg.

Theo ước tính của Bank of America, nếu ông Trump thực sự áp thuế suất 10% lên 300 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc như đe dọa, tốc độc tăng trưởng lợi nhuận của S&P 500 sẽ giảm 60-70 điểm cơ bản (0,6 – 0,7 điểm %) do giá đầu vào tăng lên và niềm tin doanh nghiệp sa sút.

Các doanh nghiệp đang giảm dự báo lợi nhuận. Theo số liệu do Bloomberg tổng hợp, trong số những doanh nghiệp đã công bố ước tính lợi nhuận quí III, một nửa đưa ra số thấp hơn ước tính của các nhà phân tích – mức tồi tệ nhất kể từ năm 2015.

Theo ông Jeff Mortimer - Giám đốc chiến lược đầu tư của BNY Mellon Wealth Management, thị trường chứng khoán được định giá ở mức cao trong khi lợi nhuận "làng nhàng" là một rủi ro tiềm tàng không thể bỏ qua.